محله منصوریه منگل یکی از محلههای قدیمی و اصیل شهرری (منطقه ۲۰ شهرداری تهران) است که در جنوب شهر تهران واقع شده است. این محله بافتی ترکیبی از خانههای قدیمی و نوساز دارد و به دلیل نزدیکی به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و آرامگاه ابن بابویه، اهمیت مذهبی و تاریخی زیادی دارد.
منصوریه منگل از شمال به بلوار بسیج و خیابان شهادت، از شرق به خیابان غیوری، از جنوب به بزرگراه کریمی، خیابان فدائیان اسلام و خیابان دیلمان شمالی و از غرب به خیابان مصطفی خمینی، بلوار شهدا و خیابان منتظری محدود میشود.
تاریخچه این محله به دوران قاجار بازمیگردد. نام منصوریه منگل از دو بخش تشکیل شده است:
نام "منصور" یکی از مالکان یا بزرگان این منطقه در گذشته اشاره دارد.
منگل، این بخش از نام محله به احتمال زیاد به قوم مغول بازمیگردد که در گذشته در این منطقه ساکن بودهاند. ترکیبی از اقوام مختلف از جمله فارس، ترک، و لر در این محله زندگی میکنند. مشاغل اهالی محله نیز متنوع است و از کاسب و بازاری گرفته تا کارمند و کارگر در این محله زندگی میکنند. سطح درآمد اهالی نیز متفاوت است. فرهنگ مردم این محله ترکیبی از فرهنگ سنتی و مدرن است. احترام به بزرگترها، پایبندی به ارزشهای مذهبی و ملی، و همسایه داری از جمله ویژگیهای فرهنگی مردم این محله است.
به دلیل تراکم جمعیت و کمبود معابر، ترافیک یکی از مشکلات اصلی این محله است. با وجود بوستانهای موجود، هنوز هم کمبود فضای سبز در این محله احساس میشود. در برخی نقاط این محله، ساخت و سازهای غیرمجاز وجود دارد که باعث ایجاد مشکلاتی برای اهالی شده است. با وجود برخی امکانات موجود، هنوز هم کمبود امکانات رفاهی و تفریحی در این محله احساس میشود.
محله منصوریه منگل با وجود داشتن پیشینه تاریخی و مذهبی و همچنین برخی مزایا و امکانات، با چالشها و مشکلاتی نیز مواجه است. با برنامه ریزی صحیح و همکاری مسئولان و اهالی محله، میتوان این مشکلات را برطرف کرده و محیطی مناسب برای زندگی اهالی فراهم کرد.
منصوریه منگل : محلهای با چهرهای متفاوت
منصوریه، این بخش از نام محله نام یکی از مالکان یا بزرگان منطقه در گذشته اشاره دارد. در گذشته رسم بر این بوده که زمینهای وسیع و املاک به نام مالک آن نامگذاری میشده است.
منگل، این بخش به احتمال زیاد به حضور قوم مغول در این منطقه در گذشته باز میگردد. در دوران پس از حمله مغول به ایران، گروههایی از مغولان در مناطق مختلف ایران ساکن شدند.
شکلگیری محله:
دوره قاجار: به نظر میرسد هسته اولیه محله منصوریه منگل در دوران قاجار شکل گرفته باشد. در آن دوران، شهرری به عنوان یکی از مکانهای زیارتی مهم شیعیان شناخته میشد و به تدریج در اطراف حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) و آرامگاه ابن بابویه، محلهها و آبادیهای کوچکی شکل گرفت.
رشد و توسعه: با گذشت زمان و افزایش جمعیت، این محله نیز رشد و توسعه یافت و به شکل امروزی خود در آمد. در دهههای اخیر، با توسعه شهرنشینی و گسترش شهر تهران، محله منصوریه منگل نیز تحت تاثیر این تحولات قرار گرفته و بافت آن دگرگون شده است.

عوامل موثر در شکلگیری:
نزدیکی به حرم حضرت عبدالعظیم (ع) و آرامگاه ابن بابویه: این عامل مهمترین دلیل شکلگیری و توسعه محله منصوریه منگل بوده است. وجود این اماکن مذهبی باعث جذب جمعیت و رونق فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی در این منطقه شده است.
موقعیت جغرافیایی: واقع شدن این محله در جنوب شهر تهران و دسترسی نسبتا آسان به سایر نقاط شهر، از دیگر عوامل موثر در شکلگیری و توسعه آن بوده است.
عوامل اقتصادی و اجتماعی: وجود زمینهای کشاورزی و باغات در گذشته و همچنین فعالیتهای اقتصادی مختلف در این منطقه، در جذب جمعیت و شکلگیری محله منصوریه منگل موثر بودهاند.
محله منصوریه منگل به دلیل قدمت نسبتا زیاد، ترکیبی از سبکهای معماری مختلف را در خود جای داده است:
بافت قدیمی و سنتی: در گذشته اکثر خانهها در این محله به سبک سنتی و با حیاط مرکزی ساخته میشدند. این خانهها معمولا دارای حیاطی وسیع با اتاقهایی در اطراف آن بودند و از ویژگیهای آنها میتوان به دیوارهای آجری، طاق و قوسهای زیبا، و درهای چوبی منبت کاری شده اشاره کرد. با گذشت زمان و توسعه شهرنشینی، بسیاری از این خانهها تخریب شده و جای خود را به ساختمانهای جدید دادهاند. اما هنوز هم میتوان نمونههایی از این سبک معماری را در کوچه پس کوچههای منصوریه منگل مشاهده کرد.
معماری دوران معاصر: با افزایش جمعیت و نیاز به مسکن، ساختمانهای آپارتمانی در این محله رواج یافته است. این ساختمانها معمولا با استفاده از مصالح جدید مانند بتن، آهن، و شیشه ساخته میشوند و از نظر طراحی و معماری تنوع زیادی دارند.
در کنار ساختمانهای مسکونی، ساختمانهای تجاری نیز در این محله وجود دارند که معمولا در خیابانهای اصلی و معابر پر تردد واقع شدهاند. این ساختمانها نیز با استفاده از مصالح جدید و با طراحیهای مدرن ساخته میشوند.
در سالهای اخیر، شاهد تلفیق سبکهای سنتی و مدرن در معماری برخی از ساختمانهای این محله هستیم. در این ساختمانها، از عناصر معماری سنتی مانند آجر، چوب، و کاشی در کنار مصالح جدید و طراحیهای مدرن استفاده میشود که منجر به ایجاد فضایی زیبا و منحصر به فرد شده است.
محله منصوریه منگل به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، به چندین شاهراه اصلی دسترسی دارد:
بزرگراه کریمی: این بزرگراه از جنوب محله عبور میکند و دسترسی به مناطق جنوبی تهران، بهشت زهرا (س) و همچنین بزرگراه آزادگان را فراهم میکند.
خیابان فدائیان اسلام: این خیابان در شرق محله واقع شده و یکی از شریانهای اصلی منطقه 20 تهران است. خیابان فدائیان اسلام به بزرگراه آزادگان و همچنین بهشت زهرا (س) متصل میشود.
بلوار بسیج: این بلوار از شمال محله عبور میکند و به مناطق شمالی شهرری و همچنین به بزرگراه رجایی متصل میشود.
خیابان مصطفی خمینی: این خیابان در غرب محله واقع شده و به مرکز شهرری و همچنین به خیابان شهدا متصل میشود.
بافت خیابانبندی در محله منصوریه منگل ترکیبی از الگوهای قدیمی و جدید است که نشاندهنده تاریخچه و توسعه تدریجی این محله میباشد:
بافت قدیمی و ارگانیک: در هسته اولیه محله، خیابانها و کوچهها به صورت ارگانیک و بدون برنامهریزی قبلی شکل گرفتهاند. این نوع بافت خیابانبندی معمولا با خیابانهای باریک و پرپیچ و خم و کوچههای بنبست مشخص میشود. این الگو در گذشته و در بسیاری از شهرها و روستاهای ایران رایج بوده است.
بافت جدید و منظم: با توسعه شهرنشینی و اجرای طرحهای شهری، خیابانهای جدید و منظمتری در این محله ایجاد شده است. این خیابانها معمولا عریضتر و مستقیمتر هستند و به صورت شبکهای و با الگوی شطرنجی طراحی شدهاند. این نوع بافت خیابانبندی دسترسی را آسانتر و ترافیک را روانتر میکند.
در حال حاضر، بافت خیابانبندی در منصوریه منگل ترکیبی از الگوهای قدیمی و جدید است. در برخی نقاط محله، هنوز هم میتوان کوچهها و خیابانهای باریک و پرپیچ و خم را مشاهده کرد، در حالی که در نقاط دیگر، خیابانهای عریض و منظم با الگوی شطرنجی وجود دارند.

محله منصوریه منگل از طریق چندین مسیر اصلی قابل دسترسی است:
بزرگراهها:
بزرگراه کریمی: این بزرگراه از جنوب محله عبور میکند و دسترسی به مناطق جنوبی تهران و همچنین بهشت زهرا (س) را فراهم میکند.
بزرگراه آزادگان: این بزرگراه در نزدیکی منصوریه منگل واقع شده و دسترسی به مناطق مختلف تهران و همچنین به بزرگراههای دیگر مانند بزرگراه امام علی (ع) و بزرگراه تهران-قم را فراهم میکند. خیابانهای اصلی
خیابان فدائیان اسلام: این خیابان در شرق محله واقع شده و یکی از شریانهای اصلی منطقه 20 تهران است. خیابان فدائیان اسلام به بزرگراه آزادگان و همچنین بهشت زهرا (س) متصل میشود.
بلوار بسیج: این بلوار از شمال محله عبور میکند و به مناطق شمالی شهرری و همچنین به بزرگراه رجایی متصل میشود.
خیابان مصطفی خمینی: این خیابان در غرب محله واقع شده و به مرکز شهرری و همچنین به خیابان شهدا متصل میشود.
حمل و نقل عمومی:
مترو: ایستگاه مترو شهرری در نزدیکی این محله واقع شده و دسترسی اهالی را به سایر نقاط شهر تهران فراهم میکند.
اتوبوس: چندین خط اتوبوسرانی در این محله فعالیت میکنند و مسافران را به مناطق مختلف شهرری و تهران منتقل میکنند.
دسترسی به اماکن مهم:
حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع): این محله به دلیل نزدیکی به حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع)، از اهمیت زیارتی و مذهبی زیادی برخوردار است و سالانه زائران زیادی از این محله بازدید میکنند. دسترسی به حرم از طریق خیابان فدائیان اسلام و خیابان شهدا به راحتی امکانپذیر است.
آرامگاه ابن بابویه: این آرامگاه نیز در نزدیکی محله منصوریه منگل واقع شده و از اماکن مهم تاریخی و مذهبی شهرری محسوب میشود.
در مجموع، محله منصوریه منگل به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب و دسترسی به راههای ارتباطی مختلف، از نظر دسترسی در وضعیت خوبی قرار دارد. با این حال، تراکم جمعیت و ترافیک در برخی از معابر این محله میتواند باعث ایجاد مشکلاتی برای اهالی شود.
محله منصوریه منگل در منطقه 20 شهرداری تهران با چندین محله دیگر همسایه است که هر کدام ویژگیها و بافت جمعیتی خاص خود را دارند. در اینجا به بررسی اجمالی این محلهها میپردازیم:
در شمال با محله شهادت: این محله در شمال منصوریه منگل قرار دارد و با بلوار بسیج از آن جدا میشود. محله شهادت دارای بافت جمعیتی نسبتا جوان و ساخت و سازهای نسبتا جدید است.
محله ظهیر آباد: این محله نیز در شمال منصوریه منگل واقع شده و با خیابان شهادت از آن جدا میشود. ظهیر آباد از محلههای قدیمی شهرری محسوب میشود و بافت مسکونی متراکمی دارد.
در شرق با محله جوانمرد قصاب: این محله در شرق منصوریه منگل قرار دارد و با خیابان غیوری از آن جدا میشود. جوانمرد قصاب یکی از محلههای بزرگ و پر جمعیت شهرری است و بازار و مراکز خرید متعددی در آن وجود دارد.
در جنوب با محله دیلمان: این محله در جنوب منصوریه منگل واقع شده و با بزرگراه کریمی و خیابان فدائیان اسلام از آن جدا میشود. دیلمان نیز از محلههای قدیمی و پر جمعیت شهرری است.
در غرب با محله صفائیه (چشمه علی): این محله در غرب منصوریه منگل قرار دارد و با خیابان مصطفی خمینی و بلوار شهدا از آن جدا میشود. صفائیه به دلیل وجود چشمه علی و اماکن تاریخی و تفریحی از اهمیت گردشگری زیادی برخوردار است.
محله ابن بابویه: این محله نیز در غرب منصوریه منگل واقع شده و با خیابان منتظری از آن جدا میشود. ابن بابویه به دلیل وجود آرامگاه ابن بابویه از اهمیت مذهبی و تاریخی برخوردار است.

جاذبههای گردشگری در منصوریه منگل و اطراف آن
با وجود اینکه منصوریه منگل محلهای مسکونی است، اما به دلیل قرارگیری در شهرری، به چندین جاذبه گردشگری مهم دسترسی دارد:
اماکن مذهبی:
حرم حضرت عبدالعظیم حسنی (ع): این حرم مطهر یکی از مهمترین زیارتگاههای شیعیان در ایران است که در نزدیکی منصوریه منگل قرار دارد و سالانه میزبان میلیونها زائر از سراسر کشور و جهان است.
آرامگاه ابن بابویه: این آرامگاه محل دفن بسیاری از شخصیتهای علمی و مذهبی است و از اهمیت تاریخی و فرهنگی زیادی برخوردار است.
اماکن تاریخی:
چشمه علی: این چشمه با قدمتی بیش از هشت هزار سال، یکی از جاذبههای طبیعی و تاریخی شهرری محسوب میشود و در فصول گرم سال، مکانی مناسب برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت است.
باروی ری: این باروی تاریخی با قدمتی بیش از دو هزار سال، یکی از آثار باستانی مهم شهرری است که در گذشته به عنوان دیوار دفاعی شهر استفاده میشده است.
برج طغرل: این برج آجری با معماری زیبا و منحصربهفرد، از آثار باقی مانده از دوران سلجوقیان است و در نزدیکی منصوریه منگل قرار دارد.
بوستانها و فضاهای سبز:
بوستان یاس: این بوستان یکی از بزرگترین و زیباترین بوستانهای منطقه 20 است و مکانی مناسب برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت خانوادهها محسوب میشود.
بوستان شهدای فرهنگیان: این بوستان نیز در محله منصوریه منگل واقع شده و به یادبود شهدای فرهنگی نامگذاری شده است.
امکانات رفاهی در منصوریه منگل
این محله با وجود اینکه محلهای قدیمی است، اما از امکانات رفاهی مناسبی برخوردار است:
مراکز آموزشی:
مدارس: در این محله مدارس متعددی در مقاطع مختلف تحصیلی وجود دارد که نیازهای آموزشی دانش آموزان را تأمین میکند.
کتابخانه شیخ کلینی شهرداری: این کتابخانه با ارائه خدمات مختلف به اهالی محله، در جهت ارتقای سطح فرهنگی منطقه فعالیت میکند.
آموزشگاه فیلم سازی سلامت: این آموزشگاه با برگزاری دورههای آموزشی در زمینه فیلم سازی و هنرهای تصویری، به علاقمندان این حوزه خدمت رسانی میکند.
مراکز خرید:
بازارچه زیتون: این بازارچه محصولات و کالاهای مورد نیاز اهالی محله را ارائه میدهد.
فروشگاههای محلی: در خیابانهای اصلی و کوچههای این محله، فروشگاههای کوچک و بزرگ متعددی وجود دارد که مایحتاج روزمره اهالی را تأمین میکنند.
مراکز درمانی:
درمانگاهها و مطبهای پزشکی: در این محله درمانگاهها و مطبهای پزشکی متعددی وجود دارد که خدمات درمانی را به اهالی ارائه میدهند.
بیمارستان حضرت فاطمه (س): این بیمارستان در نزدیکی منصوریه منگل واقع شده و یکی از مراکز درمانی مهم منطقه 20 محسوب میشود.
مراکز فرهنگی و مذهبی:
مسجد جامع منصوریه: این مسجد یکی از مساجد مهم و فعال این محله است که در برگزاری مراسم مذهبی و فرهنگی نقش مهمی دارد.
حسینیه منصوریه: این حسینیه نیز در برگزاری مراسم عزاداری و سوگواری اهل بیت (ع) فعالیت میکند.
مراکز تفریحی:
بوستانها: بوستان یاس و بوستان شهدای فرهنگیان از جمله مراکز تفریحی این محله هستند.
قهوهخانهها و رستورانها: در خیابانهای اصلی و کوچههای این محله، قهوهخانهها و رستورانهای متعددی وجود دارد که محلی برای گذراندن اوقات فراغت و گپ و گفت با دوستان و آشنایان هستند.

در مجموع، محله منصوریه منگل از نظر امکانات رفاهی در وضعیت نسبتا خوبی قرار دارد و نیازهای اساسی اهالی را تأمین میکند. با این حال، با توجه به تراکم جمعیت و رشد شهرنشینی، نیاز به توسعه و بهبود امکانات رفاهی در این محله احساس میشود.
سرمایهگذاری در ملک، به خصوص در کلانشهری مانند تهران، همواره یکی از گزینههای جذاب برای حفظ و افزایش سرمایه بوده است. محله منصوریه منگل در منطقه 20 تهران نیز با توجه به ویژگیهای خاص خود، میتواند فرصتهای سرمایهگذاری ملکی را ارائه دهد. اما پیش از هرگونه تصمیمگیری، لازم است جوانب مختلف این سرمایهگذاری را به دقت بررسی کنیم:
عوامل مثبت:
قیمت مناسبتر نسبت به مناطق شمالی: قیمت ملک در منصوریه منگل نسبت به مناطق شمالی تهران پایینتر است. این موضوع میتواند برای افرادی که بودجه محدودتری دارند، جذاب باشد.
دسترسی به حرم حضرت عبدالعظیم (ع): نزدیکی به حرم حضرت عبدالعظیم (ع) و اماکن مذهبی اطراف آن میتواند باعث افزایش تقاضا برای ملک در این منطقه شود.
دسترسی به شاهراههای اصلی و حمل و نقل عمومی: وجود بزرگراه کریمی، خیابان فدائیان اسلام، و ایستگاه مترو شهرری دسترسی به این محله را آسان کرده است.
وجود امکانات رفاهی مناسب: وجود مدارس، مراکز خرید، مراکز درمانی، و مراکز فرهنگی و مذهبی در این محله میتواند برای زندگی و سرمایهگذاری جذاب باشد.
بافت جمعیتی مناسب: ترکیب جمعیتی در این محله متنوع است و افراد از اقشار مختلف اجتماعی در آن زندگی میکنند.
امنیت نسبتا خوب: به طور کلی، امنیت در این محله در حد قابل قبولی است.
عوامل منفی:
ترافیک: به دلیل تراکم جمعیت و کمبود معابر، ترافیک در برخی از معابر این محله میتواند مشکلساز باشد.
کمبود فضای سبز: با وجود بوستانهای موجود، هنوز هم کمبود فضای سبز در این محله احساس میشود.
ساخت و سازهای غیرمجاز: در برخی نقاط این محله، ساخت و سازهای غیرمجاز وجود دارد که میتواند باعث کاهش ارزش ملک در درازمدت شود.
کمبود برخی امکانات رفاهی و تفریحی: با وجود برخی امکانات موجود، هنوز هم کمبود برخی امکانات رفاهی و تفریحی در این محله احساس میشود.
فاصله از مرکز شهر: این محله در جنوب شهر تهران واقع شده و فاصله آن تا مرکز شهر نسبتا زیاد است.
در نهایت، تصمیمگیری برای سرمایهگذاری ملک یا زندگی در منصوریه منگل به اولویتها و نیازهای شما بستگی دارد. با بررسی دقیق مزایا و معایب و مشورت با کارشناسان شیشدنگ، میتوانید تصمیم مناسبی بگیرید. امیدوارم این اطلاعات به شما در تصمیمگیری مناسب کمک کند.
تنظیمکننده: ندا صفارینیا