محله صد دستگاه: گذری بر تاریخ، فرهنگ و زندگی در شرق تهران

محله صد دستگاه یکی از محله‌های قدیمی و پرجمعیت در شرق تهران است که در منطقه 14 شهرداری واقع شده است. این محله به دلیل بافت قدیمی و اصیل خود و همچنین دسترسی آسان به امکانات رفاهی و خدماتی، مورد توجه بسیاری از ساکنین تهران قرار گرفته است. تاریخچه صد دستگاه به دوران پهلوی اول بازمی‌گردد. در آن زمان، این منطقه به دلیل وجود زمین‌های بایر و ارزان قیمت، مورد توجه کارگران و اقشار کم‌درآمد قرار گرفت. با ساخت صد دستگاه خانه برای کارگران کارخانه سیمان ری، این محله به نام "صد دستگاه" معروف شد. محله صد دستگاه از شمال به خیابان پیروزی، از جنوب به خیابان بروجردی، از شرق به خیابان نبرد و از غرب به خیابان شاه آبادی محدود می‌شود. این محله از طریق بزرگراه‌های امام علی، شهید محلاتی و بسیج به سایر نقاط شهر دسترسی دارد. همچنین، ایستگاه مترو شهید محلاتی در نزدیکی این محله قرار دارد. مدارس مختلف در مقاطع مختلف تحصیلی، از جمله دبستان، راهنمایی و دبیرستان در این محله وجود دارند. مساجد، حسینیه‌ها و مراکز فرهنگی از جمله امکانات مذهبی و فرهنگی محله صد دستگاه هستند. بوستان‌ها و زمین‌های ورزشی متعددی در این محله وجود دارد که امکانات مناسبی را برای ورزش و تفریح ساکنین فراهم می‌کند. مراکز درمانی مختلفی از جمله درمانگاه، بیمارستان و داروخانه در این محله وجود دارند. بازارهای محلی و فروشگاه‌های مختلف در این محله، نیازهای روزمره ساکنین را برطرف می‌کنند. بوستان‌ها و فضاهای سبز محله صد دستگاه، مکان مناسبی برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت هستند. محله صد دستگاه دارای بافت جمعیتی متنوعی است و اقشار مختلف جامعه در آن زندگی می‌کنند. فرهنگ مردم این محله، ترکیبی از فرهنگ سنتی و مدرن است. سبک زندگی مردم این محله، به دلیل بافت قدیمی و اصیل آن، با سایر مناطق تهران متفاوت است. ترافیک یکی از مشکلات اصلی این محله است، به خصوص در ساعات اوج تردد. با وجود بوستان‌ها و فضاهای سبز، این محله با کمبود فضای سبز مواجه است. بخشی از بافت مسکونی این محله فرسوده است و نیاز به نوسازی دارد. محله صد دستگاه یکی از محله‌های قدیمی و اصیل تهران است که با وجود مشکلاتی مانند ترافیک و کمبود فضای سبز، به دلیل دسترسی آسان به امکانات رفاهی و خدماتی، مورد توجه بسیاری از ساکنین تهران قرار گرفته است. با توجه به بافت فرسوده بخشی از این محله، نوسازی و بهسازی آن ضروری به نظر می‌رسد.

صد دستگاه : محله‌ای با بافت قدیمی و فرهنگ غنی

تاریخچه شکل‌گیری محله صد دستگاه به دوران پهلوی اول و اوایل دهه ۱۳۱۰ باز می‌گردد. در آن زمان، با افزایش جمعیت تهران و نیاز به مسکن برای کارگران و اقشار کم‌درآمد، دولت وقت تصمیم به ساخت خانه‌های ارزان قیمت در مناطق حاشیه‌ای شهر گرفت.

در همین راستا، زمینی در شرق تهران که در آن زمان بیابانی بود، برای ساخت صد دستگاه خانه برای کارگران کارخانه سیمان ری در نظر گرفته شد. این خانه‌ها به صورت ساده و با مصالح آن زمان ساخته شدند و به دلیل تعدادشان، این منطقه به "صد دستگاه" معروف شد.

با گذشت زمان و افزایش جمعیت، محله صد دستگاه گسترش یافت و به یکی از محله‌های پر جمعیت شرق تهران تبدیل شد. در حال حاضر، این محله با وجود بافت قدیمی و فرسوده در برخی نقاط، به دلیل دسترسی آسان به امکانات رفاهی و خدماتی، مورد توجه بسیاری از ساکنین تهران قرار گرفته است.

نکات تاریخی مهم:

نام محله: نام صد دستگاه به دلیل ساخت صد دستگاه خانه برای کارگران کارخانه سیمان ری در این منطقه انتخاب شده است.

دوره تاریخی: شکل‌گیری این محله به دوران پهلوی اول و اوایل دهه ۱۳۱۰ باز می‌گردد.

هدف اولیه: هدف از ساخت این محله، تامین مسکن برای کارگران و اقشار کم‌درآمد بود.

توسعه محله: با گذشت زمان و افزایش جمعیت، محله صد دستگاه گسترش یافت و به یکی از محله‌های پر جمعیت شرق تهران تبدیل شد.

با توجه به تاریخچه شکل‌گیری این محله، سبک معماری غالب در صد دستگاه را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد:

 دوره اول (دهه ۱۳۱۰): خانه‌های اولیه این محله که برای کارگران کارخانه سیمان ری ساخته شدند، به سبک معماری سنتی ایرانی با الهام از معماری بومی منطقه بودند. ساختمان‌های یک یا دو طبقه با حیاط مرکزی، استفاده از مصالح سنتی مانند آجر و خشت، سقف‌های شیروانی، حیاط‌های کوچک با درختان میوه، اتاق‌های کوچک و ساده.

 دوره دوم (پس از انقلاب): با گذشت زمان و افزایش جمعیت، ساختمان‌های جدید با سبک‌های معماری متنوع در این محله ساخته شدند. ساختمان‌های چند طبقه با نماهای آجری یا سنگی، استفاده از مصالح جدید مانند بتن و فلز، آپارتمان‌های کوچک و بزرگ، کاهش فضای سبز و حیاط.

 

مشاهده سریع آگهی‌های خرید و فروش خانه و آپارتمان در محلۀ صد دستگاه

 

محله صد دستگاه به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، دسترسی مناسبی به شاهراه‌های اصلی شهر دارد:

خیابان پیروزی: این خیابان از شمال محله می‌گذرد و آن را به مناطق مرکزی شهر متصل می‌کند.

خیابان بروجردی: این خیابان از جنوب محله می‌گذرد و به بزرگراه بسیج و مناطق جنوبی شهر دسترسی دارد.

خیابان نبرد: این خیابان در شرق محله قرار دارد و به بزرگراه امام علی و مناطق شرقی شهر منتهی می‌شود.

خیابان شاه آبادی: این خیابان در غرب محله واقع شده و به خیابان ۱۷ شهریور و مناطق غربی شهر دسترسی دارد.

بزرگراه امام علی: این بزرگراه از شرق محله می‌گذرد و دسترسی سریعی به شمال و جنوب شهر فراهم می‌کند.

بزرگراه شهید محلاتی: این بزرگراه از جنوب محله می‌گذرد و به بزرگراه بسیج و مناطق جنوبی شهر متصل می‌شود.

بزرگراه بسیج: این بزرگراه از جنوب محله می‌گذرد و به مناطق جنوبی و شرقی شهر دسترسی دارد.

علاوه بر این شاهراه‌ها، وجود ایستگاه مترو شهید محلاتی در نزدیکی این محله، دسترسی ساکنین را به سایر نقاط شهر آسان‌تر کرده است.

محله صد دستگاه در منطقه 14 شهرداری تهران با محله‌های زیر همسایه است:

از شمال با محله دهقان، این محله از قدیمی‌ترین محله‌های تهران است که در شمال صد دستگاه قرار دارد. بافت مسکونی آن متراکم و بیشتر خانه‌ها قدیمی‌ساز هستند. دهقان از طریق خیابان پیروزی به صد دستگاه متصل می‌شود و دارای بازارچه و مراکز خرید محلی است. این محله به دلیل قدمت و اصالت خود، فرهنگ سنتی و محلی را حفظ کرده است.

محله چهارصد دستگاه، این محله نیز مانند صد دستگاه از محله‌های قدیمی و با اصالت تهران است که در شمال و شمال شرق صد دستگاه واقع شده است. چهارصد دستگاه به دلیل وجود کارخانه سیمان در گذشته، محل سکونت کارگران بوده و به همین دلیل بافت جمعیتی آن بیشتر از قشر کارگر و متوسط تشکیل شده است. این محله از طریق خیابان پیروزی و خیابان عادلی به صد دستگاه متصل می‌شود.

از جنوب با محله نبی اکرم، این محله در جنوب صد دستگاه واقع شده و به دلیل وجود پارک بزرگ و معروف نبی اکرم (باغ شهید معتمدی) شناخته می‌شود. این پارک یکی از بزرگترین فضاهای سبز منطقه 14 است و امکانات تفریحی و ورزشی مناسبی را برای ساکنین محله فراهم می‌کند. محله نبی اکرم از طریق خیابان بروجردی به صد دستگاه متصل می‌شود.

محله پرستار، این محله در جنوب و جنوب شرق صد دستگاه قرار دارد و به دلیل وجود بیمارستان و مراکز درمانی متعدد به این نام معروف شده است. بیمارستان امام خمینی (ره) و بیمارستان فیروزآبادی از جمله مراکز درمانی مهم این محله هستند. پرستار از طریق خیابان بروجردی و خیابان نبرد به صد دستگاه متصل می‌شود.

از شرق با محله نیروی هوایی، این محله در شرق صد دستگاه و در نزدیکی پایگاه نیروی هوایی واقع شده است. نیروی هوایی از محله‌های نسبتا جدید تهران است و دارای بافت شهری منظم و ساختمان‌های نوساز است. این محله از طریق خیابان نبرد به صد دستگاه متصل می‌شود.

از غرب با محله جوادیه، این محله در غرب صد دستگاه واقع شده و از محله‌های قدیمی و با بافت مسکونی متراکم است. جوادیه از طریق خیابان شاه آبادی به صد دستگاه متصل می‌شود و دارای بازارچه و مراکز خرید محلی است. این محله به دلیل قرار گرفتن در نزدیکی خط راه آهن، دسترسی آسانی به سایر نقاط شهر دارد.

 

مشاهده سریع آگهی‌های رهن و اجاره ملک در محلۀ صد دستگاه

 

بافت خیابان‌بندی در محله صد دستگاه به طور کلی به صورت خطی و منظم است و بیشتر خیابان‌ها به صورت شمالی-جنوبی و شرقی-غربی امتداد دارند. این نوع بافت خیابان‌بندی به دلیل تاریخچه شکل‌گیری محله و ساخت خانه‌های کارگری به صورت منظم در آن زمان می‌باشد.

با این حال، در برخی نقاط محله، به ویژه در بخش‌های مرکزی و قدیمی‌تر، کوچه‌ها و معابر باریک و پر پیچ و خم نیز وجود دارند که یادآور بافت سنتی و قدیمی محله هستند.

ویژگی‌های بافت خیابان‌بندی:

خیابان‌های اصلی عریض و مستقیم: خیابان‌های اصلی محله مانند پیروزی، بروجردی، نبرد و شاه آبادی عریض و مستقیم هستند و تردد در آنها به راحتی انجام می‌شود.

کوچه‌ها و معابر فرعی باریک: در برخی نقاط، کوچه‌ها و معابر فرعی باریک و کم عرض هستند که ممکن است باعث ترافیک و مشکلات تردد شود.

وجود میادین و فلکه‌ها: در برخی نقاط محله، میادین و فلکه‌هایی مانند میدان شهید محلاتی و میدان بروجردی وجود دارند که نقش مهمی در تردد و دسترسی به سایر نقاط دارند.

محله صد دستگاه به دلیل موقعیت جغرافیایی خود، دسترسی مناسبی به شاهراه‌های اصلی شهر و وسایل حمل و نقل عمومی دارد:

 دسترسی با خودرو شخصی:

از شمال: خیابان پیروزی

از جنوب: خیابان بروجردی، بزرگراه شهید محلاتی، بزرگراه بسیج

از شرق: خیابان نبرد، بزرگراه امام علی

از غرب: خیابان شاه آبادی

 دسترسی با وسایل حمل و نقل عمومی:

مترو: ایستگاه مترو شهید محلاتی در خط 3 مترو در جنوب محله واقع شده است.

اتوبوس: خطوط اتوبوس‌رانی متعددی از خیابان‌های اصلی محله مانند پیروزی، بروجردی و نبرد عبور می‌کنند.

تاکسی: تاکسی‌های خطی و تاکسی‌های اینترنتی نیز در این محله فعال هستند.

با اینکه محله صد دستگاه بیشتر به عنوان یک محله مسکونی شناخته می‌شود، اما دارای جاذبه‌ها و امکانات رفاهی قابل توجهی است که می‌تواند برای ساکنین و بازدیدکنندگان جذاب باشد.

 

مشاهده سریع همۀ آگهی‌های ملک در تهران

 

جاذبه‌های گردشگری:

بوستان صد دستگاه: این بوستان یکی از فضاهای سبز مهم محله است که امکانات تفریحی و ورزشی مناسبی را برای ساکنین فراهم می‌کند.

مسجد جامع صد دستگاه: این مسجد از مساجد قدیمی و معروف محله است که معماری زیبایی دارد.

بازارچه صد دستگاه: این بازارچه یکی از مراکز خرید محلی مهم در محله است که انواع کالاها و مایحتاج روزمره ساکنین را ارائه می‌دهد.

خانه‌های قدیمی و با اصالت: برخی از خانه‌های قدیمی در این محله با معماری سنتی و اصیل خود، جذابیت خاصی برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ دارند.

نزدیکی به پارک نبی اکرم: این پارک بزرگ و زیبا در جنوب محله صد دستگاه واقع شده و به راحتی قابل دسترسی است.

امکانات رفاهی:

آموزشی: مدارس مختلف در مقاطع مختلف تحصیلی در این محله وجود دارند.

فرهنگی و مذهبی: مساجد، حسینیه‌ها و مراکز فرهنگی از جمله امکانات مذهبی و فرهنگی محله صد دستگاه هستند.

ورزشی: بوستان‌ها و زمین‌های ورزشی متعددی در این محله وجود دارد که امکانات مناسبی را برای ورزش و تفریح ساکنین فراهم می‌کند.

بهداشتی و درمانی: مراکز درمانی مختلفی از جمله درمانگاه، بیمارستان (در محله‌های همسایه) و داروخانه در این محله وجود دارند.

تجاری: بازارهای محلی و فروشگاه‌های مختلف در این محله، نیازهای روزمره ساکنین را برطرف می‌کنند.

تفریحی: بوستان‌ها و فضاهای سبز محله صد دستگاه، مکان مناسبی برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت هستند.

دسترسی آسان: دسترسی به وسایل حمل و نقل عمومی مانند مترو و اتوبوس در این محله به راحتی امکان‌پذیر است.

در مجموع، محله صد دستگاه با وجود اینکه بیشتر به عنوان یک محله مسکونی شناخته می‌شود، اما امکانات و جاذبه‌های قابل توجهی را برای ساکنین و بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.

سرمایه‌گذاری در ملک همواره یکی از گزینه‌های جذاب برای حفظ و افزایش سرمایه بوده است. محله صد دستگاه نیز با توجه به ویژگی‌های خاص خود، می‌تواند فرصت‌های سرمایه‌گذاری ملکی مناسبی را ارائه دهد. اما مانند هر سرمایه‌گذاری دیگری، بررسی جوانب مختلف آن ضروری است.

جوانب مثبت:

قیمت مناسب: نسبت به بسیاری از مناطق شمالی و غربی تهران، قیمت ملک در صد دستگاه مناسب‌تر است و می‌توان با سرمایه کمتر وارد بازار ملک در این محله شد.

موقعیت جغرافیایی مناسب: دسترسی آسان به شاهراه‌های اصلی و وسایل حمل و نقل عمومی مانند مترو از مزایای این محله است.

امکانات رفاهی و خدماتی مناسب: وجود مدارس، مراکز درمانی، مراکز خرید و فضاهای سبز در این محله می‌تواند برای زندگی و اجاره ملک جذاب باشد.

بافت جمعیتی متنوع: وجود اقشار مختلف در این محله باعث رونق بازار مسکن و افزایش تقاضا برای اجاره می‌شود.

پتانسیل نوسازی و بهسازی: بخشی از بافت مسکونی این محله فرسوده است و پتانسیل خوبی برای نوسازی و افزایش ارزش ملک وجود دارد.

 

مشاهده سریع آگهی‌های اجاره روزانه مبله خانه و آپارتمان در تهران

 

جوانب منفی:

ترافیک: ترافیک در ساعات اوج تردد در برخی از خیابان‌های اصلی محله می‌تواند یکی از معایب آن باشد.

کمبود فضای سبز: با وجود بوستان‌ها و فضاهای سبز موجود، این محله نسبت به برخی مناطق دیگر تهران با کمبود فضای سبز مواجه است.

بافت فرسوده: وجود ساختمان‌های قدیمی و فرسوده در برخی نقاط می‌تواند از ارزش ملک در آن منطقه کاسته و هزینه‌های تعمیرات و نگهداری را افزایش دهد.

مشکلات اجتماعی: مانند بسیاری از مناطق پر جمعیت، ممکن است در برخی نقاط محله با مشکلاتی مانند سرقت و آسیب‌های اجتماعی مواجه شوید.

در نهایت، تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری ملک یا زندگی در محله صددستگاه به اولویت‌ها و نیازهای شما بستگی دارد. با بررسی دقیق مزایا و معایب و مشورت با کارشناسان شیش‌دنگ، می‌توانید تصمیم مناسبی بگیرید. امیدوارم این اطلاعات به شما در تصمیم‌گیری مناسب کمک کند.

 

تنظیم‌کننده: ندا صفاری‌نیا