شمس‌آباد، محله‌ای با بافت قدیمی و اصالت تاریخی در منطقه 18

شمس‌آباد یکی از محله‌های قدیمی و پرجمعیت منطقه 18 شهرداری تهران است. این محله با بافت مسکونی متراکم و اصالت تاریخی، در جنوب غربی تهران واقع شده و از شمال به محله 17 شهریور، از جنوب به یافت‌آباد شمالی، از شرق به محله امام خمینی و از غرب به محله شادآباد محدود می‌شود. شمس‌آباد در گذشته منطقه‌ای کشاورزی با باغ‌های فراوان بود. با گسترش شهر تهران و افزایش جمعیت، این منطقه به تدریج به بافت مسکونی تبدیل شد. وجود قنات‌ها و زمین‌های حاصلخیز در گذشته، از دلایل جذب جمعیت به این منطقه بوده است. شمس‌آباد عمدتاً بافت مسکونی متراکم با ساختمان‌های کم ارتفاع و قدیمی دارد. کوچه‌های باریک و معابر کم عرض از دیگر ویژگی‌های این محله است. جمعیت شمس‌آباد طبق آخرین سرشماری در سال 1395، حدود 12000 نفر بوده است و بیشتر ساکنان آن را قشر متوسط و کارگر تشکیل می‌دهند. شمس‌آباد دارای امکانات مختلفی مانند مسجد، مدرسه، بوستان، کتابخانه، درمانگاه و ... است. همچنین دسترسی نسبتاً خوبی به مراکز خرید و خدماتی در محله‌های اطراف دارد. این محله از طریق بزرگراه آزادگان و خیابان‌های اصلی مانند خیابان معلم و خیابان الغدیر به سایر نقاط شهر متصل می‌شود. همچنین ایستگاه مترو آزادگان در نزدیکی این محله قرار دارد. به دلیل تراکم جمعیت و کم عرض بودن معابر، ترافیک در ساعات اوج تردد در این محله مشهود است. با وجود بوستان‌های محله، سرانه فضای سبز در شمس‌آباد نسبت به جمعیت آن کافی نیست. بخشی از ساختمان‌های این محله قدیمی و فرسوده هستند و نیاز به بازسازی و نوسازی دارند. در مجموع، شمس‌آباد محله‌ای با اصالت تاریخی و بافت مسکونی متراکم است که با وجود مشکلاتی مانند ترافیک و کمبود فضای سبز، از امکانات و دسترسی نسبتاً خوبی برخوردار است.

شمس‌آباد ، محله‌ای با چالش‌ها و فرصت‌ها

تاریخچه شکل‌گیری محله شمس‌آباد در منطقه 18 تهران به گذشته‌ای نه چندان دور برمی‌گردد و با تغییرات زیادی همراه بوده است. در ابتدا، این منطقه بیشتر به صورت زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها بود و جمعیت کمی در آن ساکن بودند.

عوامل موثر در شکل‌گیری:

قنات‌ها و زمین‌های حاصلخیز: وجود قنات‌ها و زمین‌های حاصلخیز در این منطقه، از عوامل اصلی جذب جمعیت به این منطقه در گذشته بوده است.

گسترش شهر تهران: با گسترش شهر تهران و افزایش جمعیت، به تدریج این منطقه نیز به بافت مسکونی تبدیل شد.

مهاجرت: در دهه‌های گذشته، مهاجرت از سایر نقاط کشور به تهران و به خصوص مناطق جنوبی آن، باعث افزایش جمعیت و توسعه شمس‌آباد شد.

مراحل شکل‌گیری:

دوره کشاورزی: در گذشته شمس‌آباد منطقه‌ای با فعالیت‌های کشاورزی و باغداری بود.

شروع ساخت‌وساز: با افزایش جمعیت و نیاز به مسکن، به تدریج ساخت‌وساز در این منطقه آغاز شد.

توسعه محله: با مهاجرت و افزایش جمعیت، شمس‌آباد به سرعت توسعه یافت و به شکل امروزی خود درآمد.

شمس‌آباد در مقایسه با محله‌های قدیمی تهران، محله‌ای جدیدتر است و قدمت آن به حدود 40 سال می‌رسد. در گذشته، شمس‌آباد دهکده‌ای در مجاورت محله‌هایی مانند مبارک‌آباد و لویزان بود که به عین‌الدوله، وزیر اعظم دوره ناصرالدین شاه و احمدشاه، تعلق داشت. پس از انقلاب، این منطقه جزو شهر تهران محسوب شد و زمین‌های کشاورزی آن به واحدهای مسکونی تبدیل شدند. در سال ۱۳۵۶، به دستور محمدرضا پهلوی، ساخت و ساز در زمین‌های بدون مجوز در خارج از محدوده خدماتی شهر تهران آزاد شد که این امر باعث افزایش ساخت و ساز در شمس‌آباد و تغییر بافت جمعیتی آن شد.

در کل، شمس‌آباد از یک منطقه کشاورزی به یک محله پرجمعیت شهری تبدیل شده است که این تغییر و تحولات در طول زمان، هویت و ویژگی‌های خاص خود را به این محله بخشیده است.

 

مشاهده سریع آگهی‌های خرید و فروش خانه و آپارتمان در محلۀ شمس‌آباد

 

شمس‌آباد به عنوان محله‌ای که در دهه‌های اخیر شکل گرفته و توسعه یافته، سبک معماری مشخص و یکپارچه‌ای ندارد. با این حال، می‌توان ویژگی‌های کلی معماری آن را به صورت زیر دسته‌بندی کرد:

ساختمان‌های قدیمی با مصالح سنتی: در بخش‌های قدیمی‌تر محله، ساختمان‌هایی با قدمت بیشتر و با استفاده از مصالح سنتی مانند آجر و خشت دیده می‌شوند. این ساختمان‌ها معمولاً یک یا دو طبقه هستند و حیاط مرکزی دارند.

ساختمان‌های جدید با مصالح مدرن: در سال‌های اخیر، با افزایش ساخت‌وساز، ساختمان‌های جدید با مصالح مدرن مانند بتن و اسکلت فلزی در شمس‌آباد ساخته شده‌اند. این ساختمان‌ها معمولاً آپارتمان‌های چند طبقه هستند و از نظر طراحی و نما تنوع بیشتری دارند.

تراکم بالا: به دلیل کمبود زمین و افزایش جمعیت، تراکم ساختمانی در شمس‌آباد بالا است و فاصله بین ساختمان‌ها کم است.

معابر کم عرض: کوچه‌ها و معابر در شمس‌آباد عمدتاً کم عرض هستند که این موضوع در ترافیک محله تأثیرگذار است.

نبود هویت معماری مشخص: به طور کلی، شمس‌آباد فاقد یک هویت معماری مشخص و یکپارچه است و سبک‌های مختلف ساختمانی در آن دیده می‌شود.

شمس‌آباد از طریق چند شاهراه اصلی به سایر نقاط شهر تهران متصل می‌شود:

بزرگراه آزادگان: این بزرگراه از جنوب محله عبور می‌کند و دسترسی به مناطق غربی و جنوبی تهران را فراهم می‌کند.

خیابان معلم: این خیابان یکی از محورهای اصلی شمالی-جنوبی در شمس‌آباد است و به خیابان 17 شهریور و محله یافت‌آباد متصل می‌شود.

خیابان الغدیر: این خیابان نیز از محورهای شمالی-جنوبی محله است و به خیابان امام خمینی و محله شادآباد منتهی می‌شود.

خیابان شهید باقری: این خیابان در شرق محله قرار دارد و به محله امام خمینی و بزرگراه فتح متصل می‌شود.

ایستگاه مترو آزادگان: این ایستگاه در نزدیکی شمس‌آباد و در جنوب بزرگراه آزادگان قرار دارد و دسترسی ساکنان محله را به خط 3 مترو فراهم می‌کند.

با توجه به تراکم جمعیت و کم عرض بودن بعضی از معابر، ترافیک در ساعات اوج تردد در شمس‌آباد مشهود است.

بافت خیابان‌بندی در شمس‌آباد به طور کلی به صورت شبکه‌ای و منظم است، اما با توجه به قدمت محله و توسعه تدریجی آن، در برخی نقاط با بی‌نظمی‌هایی نیز مواجه می‌شویم.

ویژگی‌های بافت خیابان‌بندی:

خیابان‌های اصلی: شمس‌آباد دارای چند خیابان اصلی شمالی-جنوبی و شرقی-غربی است که محورهای اصلی تردد در محله را تشکیل می‌دهند. خیابان معلم و خیابان الغدیر از جمله این خیابان‌ها هستند.

کوچه‌های فرعی: کوچه‌های فرعی در شمس‌آباد عمدتاً باریک و کم‌عرض هستند و در برخی موارد به صورت مارپیچ و نامنظم هستند.

عدم وجود پیاده‌رو در برخی نقاط: در برخی از کوچه‌های شمس‌آباد، پیاده‌رو وجود ندارد و یا عرض آن بسیار کم است که این موضوع برای عابران پیاده مشکلاتی ایجاد می‌کند.

شمس‌آباد از طریق راه‌های زیر به سایر نقاط شهر تهران دسترسی دارد:

دسترسی با خودرو شخصی:

بزرگراه آزادگان: این بزرگراه از جنوب محله عبور می‌کند و دسترسی به مناطق غربی و جنوبی تهران را فراهم می‌کند.

خیابان 17 شهریور: این خیابان در شمال شمس‌آباد قرار دارد و به مناطق مرکزی و شمالی تهران متصل می‌شود.

خیابان امام خمینی: این خیابان در شرق شمس‌آباد واقع شده و به مناطق شرقی تهران دسترسی دارد.

خیابان یافت‌آباد: این خیابان در جنوب شمس‌آباد قرار دارد و به مناطق جنوبی تهران منتهی می‌شود.

 

مشاهده سریع آگهی‌های رهن و اجاره ملک در محلۀ شمس‌آباد

 

دسترسی با وسایل نقلیه عمومی:

مترو: ایستگاه مترو آزادگان در نزدیکی شمس‌آباد قرار دارد و دسترسی ساکنان محله را به خط 3 مترو فراهم می‌کند.

اتوبوس: خطوط اتوبوس مختلفی از شمس‌آباد به سایر نقاط شهر تردد می‌کنند.

تاکسی: در شمس‌آباد ایستگاه‌های تاکسی مختلفی وجود دارد که ساکنان می‌توانند از آن‌ها برای تردد در داخل محله و یا سفر به سایر نقاط شهر استفاده کنند.

در ساعات اوج تردد، به دلیل تراکم جمعیت و کم‌عرض بودن بعضی از معابر، ترافیک در شمس‌آباد مشهود است. به دلیل تراکم ساختمانی و کمبود فضای پارک، پیدا کردن جای پارک در شمس‌آباد می‌تواند دشوار باشد.

شمس‌آباد در منطقه 18 شهرداری تهران واقع شده و با محله‌های زیر همسایه است:

شمال: محله 17 شهریور

جنوب: یافت‌آباد شمالی

شرق: محله امام خمینی

غرب: محله شادآباد

کمی بیشتر در مورد این محله‌ها:

17 شهریور: این محله نیز مانند شمس‌آباد از محله‌های قدیمی منطقه 18 است و بافت مسکونی متراکمی دارد.

یافت‌آباد: یافت‌آباد از محله‌های بزرگ و پر جمعیت منطقه 18 است و به دلیل وجود بازار مبل و مراکز خرید مختلف، شناخته شده است.

امام خمینی: این محله در شرق شمس‌آباد قرار دارد و دارای بافت مسکونی و تجاری است.

شادآباد: شادآباد از محله‌های صنعتی و تجاری منطقه 18 است و به دلیل وجود بازار آهن و مراکز فروش مصالح ساختمانی، معروف است.

با اینکه شمس‌آباد بیشتر با بافت مسکونی و تراکم جمعیت شناخته می‌شود، اما دارای جاذبه‌ها و امکانات رفاهی مناسبی برای ساکنین خود است.

جاذبه‌های گردشگری:

شمس‌آباد به طور خاص جاذبه توریستی شاخصی ندارد، اما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بوستان‌ها: بوستان‌هایی مانند بوستان فارابی، بوستان مهر فاز دو و بوستان طوس فضای سبز و محیطی مناسب برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت ساکنین فراهم می‌کنند.

بازار آهن شادآباد: این بازار در محله شادآباد و در نزدیکی شمس‌آباد قرار دارد و یکی از بزرگترین مراکز فروش آهن و مصالح ساختمانی در تهران است که می‌تواند برای برخی افراد جذاب باشد.

 

مشاهده سریع همۀ آگهی‌های ملک در تهران

 

امکانات رفاهی:

آموزشی: شمس‌آباد دارای مدارس در مقاطع مختلف تحصیلی است که نیازهای آموزشی ساکنین را تأمین می‌کند.

مذهبی: مساجد مختلفی در شمس‌آباد وجود دارد که محلی برای برگزاری مراسم مذهبی و عبادی اهالی محله هستند.

ورزشی: سالن‌های ورزشی و زمین‌های بازی در بوستان‌های محله، امکانات ورزشی مناسبی برای جوانان و ساکنین فراهم می‌کنند.

درمانی: درمانگاه‌ها و مراکز بهداشتی در شمس‌آباد خدمات درمانی اولیه را به ساکنین ارائه می‌دهند.

فرهنگی: کتابخانه و سرای محله شمس‌آباد از جمله مراکز فرهنگی در این محله هستند.

تجاری: شمس‌آباد دارای فروشگاه‌ها و مراکز خرید مختلفی است که نیازهای روزمره ساکنین را برطرف می‌کند.

تفریحی: بوستان‌ها و فضای سبز در شمس‌آباد امکانات تفریحی مناسبی برای خانواده‌ها فراهم می‌کنند.

دسترسی به امکانات محله‌های اطراف:

ساکنین شمس‌آباد همچنین به راحتی می‌توانند از امکانات رفاهی و خدماتی محله‌های اطراف مانند یافت‌آباد و شادآباد نیز استفاده کنند.

به عنوان مثال، بازار مبل یافت‌آباد و بازار آهن شادآباد از جمله مراکز خرید مهمی هستند که در نزدیکی شمس‌آباد قرار دارند.

در مجموع، شمس‌آباد با وجود اینکه محله‌ای با بافت مسکونی متراکم است، اما امکانات رفاهی و خدماتی نسبتاً خوبی برای ساکنین خود فراهم می‌کند.

سرمایه‌گذاری ملک در هر محله‌ای نیاز به بررسی دقیق جوانب مختلف دارد. شمس‌آباد نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه به بررسی جوانب مثبت و منفی سرمایه‌گذاری ملک در این محله می‌پردازیم:

جوانب مثبت:

قیمت مناسب: قیمت ملک در شمس‌آباد نسبت به بسیاری از محله‌های دیگر تهران پایین‌تر است. این موضوع می‌تواند برای افرادی که بودجه محدودتری دارند، جذاب باشد.

موقعیت مکانی: شمس‌آباد به بزرگراه آزادگان و خیابان‌های اصلی مانند خیابان 17 شهریور و خیابان امام خمینی دسترسی دارد که این موضوع می‌تواند یک مزیت برای سرمایه‌گذاری محسوب شود.

امکانات رفاهی: شمس‌آباد دارای امکانات رفاهی مناسبی مانند مدرسه، مسجد، بوستان، درمانگاه و ... است.

نزدیکی به مراکز خرید: نزدیکی به بازار مبل یافت‌آباد و بازار آهن شادآباد می‌تواند یک مزیت برای سرمایه‌گذاری در شمس‌آباد باشد.

قابلیت اجاره: به دلیل قیمت مناسب ملک در شمس‌آباد، واحدهای مسکونی در این محله قابلیت اجاره خوبی دارند.

 

مشاهده سریع آگهی‌های اجاره روزانه مبله خانه و آپارتمان در تهران

 

جوانب منفی:

بافت فرسوده: بخشی از ساختمان‌های شمس‌آباد قدیمی و فرسوده هستند که این موضوع می‌تواند در بلندمدت ارزش ملک را کاهش دهد.

تراکم جمعیت و ترافیک: تراکم جمعیت و ترافیک در ساعات اوج تردد از جمله معایب شمس‌آباد است.

کمبود فضای سبز: سرانه فضای سبز در شمس‌آباد نسبت به جمعیت آن کافی نیست.

نوسانات قیمت: قیمت ملک در شمس‌آباد مانند سایر مناطق تهران تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند شرایط اقتصادی و سیاسی قرار دارد و ممکن است در طول زمان نوساناتی داشته باشد.

در نهایت، تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری ملک یا زندگی در محله شمس‌آباد به اولویت‌ها و نیازهای شما بستگی دارد. با بررسی دقیق مزایا و معایب و مشورت با کارشناسان شیش‌دنگ، می‌توانید تصمیم مناسبی بگیرید. امیدوارم این اطلاعات به شما در تصمیم‌گیری مناسب کمک کند.

 

تنظیم‌کننده: ندا صفاری‌نیا