ولنجک، محله‌ای خوش آب و هوا در دامنه توچال
موقعیت
· ولنجک از شمال به ارتفاعات توچال، از جنوب به بزرگراه مدرس، از شرق به زعفرانیه و از غرب به محله درکه می‌رسد.
· این محله در ناحیه دو از منطقه ۱ شهرداری تهران قرار دارد.
جمعیت
· جمعیت ولنجک بر اساس آخرین سرشماری حدود 23 هزار نفر بوده است.
اماکن مهم
· از اماکن مهم این محله می‌توان به بام تهران، تله‌کابین توچال، دانشگاه شهید بهشتی و سالن اجلاس سران اشاره کرد.
تاریخچه
· نام ولنجک از واژه‌های فارسی "ول" و "ولنگ" آمده است.
· ولنجک به معنی "جای رها شده کوچک" است.
· این محله در گذشته به دلیل صعب‌العبور بودن، مکانی دور افتاده و رها شده به حساب می‌آمد.
ویژگی‌ها
· ولنجک به دلیل موقعیت کوهستانی خود، از آب و هوایی خنک و مطبوع برخوردار است.
· این محله دارای چشم‌اندازهای بسیار زیبایی از کوه‌ها و شهر تهران است.
· ولنجک به دلیل وجود امکانات رفاهی و تفریحی متعدد، از جمله تله‌کابین توچال، بام تهران و دانشگاه شهید بهشتی، به یکی از محله‌های محبوب تهران تبدیل شده است.
نکات
· برای رفتن به ولنجک می‌توانید از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی استفاده کنید.
· شما می‌توانید با ماشین شخصی به این محله بروید اما به دلیل ترافیک سنگین، ممکن است زمان زیادی را در راه باشید.
· اگر قصد دارید از تله‌کابین توچال استفاده کنید، حتماً لباس گرم به همراه داشته باشید زیرا در ارتفاعات توچال هوا سرد است.
· در ولنجک رستوران‌ها و کافه‌های متعددی وجود دارد که می‌توانید در آن ها غذا و نوشیدنی میل کنید.
ولنجک: از آبادی کوچک تا محله‌ای اعیان‌نشین
روایتی از گذشته
حسن حسن‌زاده (تهران‌شناس) از ولنجک به عنوان آبادی کوچکی با تپه ماهورهای فراوان و مسیرهای صعب‌العبور یاد می‌کند. زمستان‌های سخت، دسترسی به نقاط مختلف آبادی را برای ساکنان کم‌تعداد آن دشوار می‌کرد. شیب‌دار بودن خیابان‌های امروزی ولنجک که امروزه مملو از آپارتمان‌ها و برج‌های بلند مرتبه هستند، گواه این مدعاست. با وجود این، ردیف درختان کهنسال به جا مانده از آن آبادی قدیمی، هنوز هم حال و هوای روزگار گذشته شمیران را در ولنجک زنده نگه داشته است. همین حال و هوای آشنا، برخی نام گذاری های قدیمی را نیز در گفت‌وگوهای روزمره اهالی حفظ کرده است.
دهکده‌ای در دامنه کوه
در گذشته، ولنجک دهی بود در 2 کیلومتری شمال غربی امامزاده صالح با ۸۰ نفر سکنه که همگی سادات بودند و شغلشان باغبانی و زراعت بود. این دهکده سردسیر، آب خود را از چشمه تأمین می‌کرد و محصولات آن غلات و میوه‌های مختلف بودند. ولنجک در آن زمان راه ماشین رو داشت.
محله‌ای اعیان‌نشین و شکارگاه
ولنجک محله‌ای اعیان نشین و شکارگاه اشراف قاجار بود. قدمت تاریخی آن از قدمت نام تهران نیز بیشتر است. از عهد صفویه ولنجک قدیم شکل گرفت و ولنجک جدید از آغاز دهه ۱۳۵۰ به وجود آمد و به تدریج گسترش یافت.
نکات
· ولنجک در گذشته آبادی کوچکی با زمستان‌های سخت بود.
· این محله امروزه به دلیل آب و هوای خنک و مطبوع و چشم‌اندازهای زیبای کوهستانی، به یکی از محله‌های محبوب تهران تبدیل شده است.
· در ولنجک رستوران‌ها و کافه‌های متعددی وجود دارد که می‌توانید در آن ها غذا و نوشیدنی میل کنید.
· برای رفتن به ولنجک می‌توانید از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی استفاده نمایید.
حمل و نقل در ولنجک
ولنجک از نظر حمل و نقل عمومی در مقایسه با سایر محله‌های منطقه وضعیت بهتری دارد.
اتوبوس
· یک خط اتوبوس دوطرفه از بلوار دانشجو به چهارراه پارک وی وجود دارد.
مینی بوس
· یک خط مینی بوس دوطرفه از بلوار دانشجو به میدان تجریش وجود دارد.
تاکسی
· یک خط تاکسی دوطرفه از دانشگاه شهید بهشتی به میدان تجریش که بلوار دانشجو و خیابان‌های اطراف آن را پوشش می‌دهد.
· دو خط تاکسی دوطرفه در خیابان ولنجک:
o از خیابان بیست و دوم به میدان تجریش
o از خیابان بیست و دوم به پمپ بنزین بزرگراه شهید چمران (پوشش خیابان‌های ولنجک، سیزدهم، ساسان در ولنجک و آصف در زعفرانیه و خیابان‌های فرعی آن ها)
مترو
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به ولنجک، ایستگاه تجریش است که با مینی بوس و تاکسی قابل دسترسی است.
تاکسی های بی‌سیم
تاکسی های بی سیم کشوری نیز به طور کامل ولنجک را پوشش می‌دهند و دارای چند ایستگاه در محله هستند.
نکات
· ناوگان اتوبوسرانی ولنجک فرسوده است.
· برای رسیدن به ایستگاه مترو تجریش باید از مینی بوس یا تاکسی استفاده کنید.
· تاکسی های بی‌سیم به طور کامل ولنجک را پوشش می‌دهند.
فرهنگ در ولنجک
فرهنگ در ولنجک تا حد زیادی شبیه به سایر محله های تهران است اما در برخی زمینه ها مانند خرید، پوشاک، ورزش و سرگرمی‌ها تفاوت‌هایی نیز وجود دارد.
پوشاک و مد
مردم ولنجک به طور مداوم از لباس‌های مد روز و بین‌المللی استفاده می‌کنند و در بیشتر خیابان های محله، افراد لباس‌های شیک و به روز می‌پوشند. ولنجک میزبان رویدادهای مد ایرانی نیز بوده است. در سال ۱۳۹۷ یکی از این رویدادها که برای کودکان برگزار شده بود. گردهمایی‌های طراحان مد نیز در این محله برگزار می‌شود.
ورزش
ولنجک دارای زیرساخت های ورزشی کوچک و متوسط زیادی است و تله‌کابین توچال به یکی از نمادهای ورزشی محله تبدیل شده است. این تله‌کابین هم به عنوان یک جاذبه گردشگری و هم به عنوان یک مکان ورزشی برای ولنجک و مناطق اطراف آن شناخته می‌شود.
نکات
· ولنجک از نظر فرهنگی شبیه به سایر محله‌های تهران است اما در زمینه‌هایی مانند مد و ورزش تفاوت‌هایی نیز دارد.
· مردم ولنجک به طور مداوم از لباس‌های مد روز استفاده می‌کنند.
· ولنجک میزبان رویدادهای مد ایرانی و گردهمایی‌های طراحان مد است.
· ولنجک دارای زیرساخت های ورزشی کوچک و متوسط زیادی است.
· تله‌کابین توچال هم به عنوان یک جاذبه گردشگری و هم به عنوان یک مکان ورزشی برای ولنجک و مناطق اطراف آن شناخته می‌شود.
تله‌کابین توچال و جشن‌های غیرقانونی در ولنجک
تله کابین (آسان بر هوایی) توچال
· پروژه ساخت تله کابین توچال در سال 1353 با همکاری شرکت فرانسوی پوما آغاز شد و در سال 1357 به پایان رسید.
· این تله کابین در انتهای خیابان ولنجک و در 3 کیلومتری میدان تجریش در منطقه شمیرانات واقع شده است.
· دارای سه خط اصلی و سه خط تله سی یژ (نوعی بالابر) و یک خط تله اسکی (بالابر اسکی) است.
· طول سه خط اصلی تله‌کابین به 5/7 کیلومتر می‌رسد که آن را به یکی از طولانی‌ترین خطوط تله کابین پیوسته در جهان تبدیل می‌کند.
· تله کابین توچال به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم برای ولنجک و مناطق اطراف آن محسوب می‌شود.
جشن‌های غیرقانونی
· ولنجک سابقه‌ای طولانی در برگزاری جشن‌های بدون جداسازی جنسیتی دارد که پس از انقلاب 1357 در ایران ممنوع شده است.
· این موضوع به دلیل مغایرت با قوانین جمهوری اسلامی ایران، همواره مورد توجه رسانه‌های ایرانی بوده است.
· در این جشن‌ها که معمولاً "پارتی" نامیده می‌شوند، ممکن است افراد خارجی و بازیگران سرشناس ایرانی نیز حضور داشته باشند.
· در سال 1398، حضور یک دیپلمات انگلیسی و یک دیپلمات هلندی در یکی از این پارتی‌ها، واکنش تند مقامات و رسانه‌ها را به دنبال داشت.
نکات
· تله کابین توچال یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم برای ولنجک است.
· برگزاری جشن‌های بدون جداسازی جنسیتی در ولنجک سابقه‌ای دیرینه دارد.
· این جشن‌ها پس از انقلاب 1357 در ایران ممنوع شده‌اند.
· حضور افراد خارجی و بازیگران سرشناس ایرانی در این جشن‌ها گاه خبرساز می‌شود.
جمعیت‌شناسی ولنجک
اولین گروه مهاجران به ولنجک، کشاورزان و دامداران اطراف تهران بودند که به دلیل نیازهای شغلی این منطقه را انتخاب کرده بودند. این مهاجران در زمان سکونت در ولنجک از توان مالی متوسط تا پایین برخوردار بودند اما با حفظ جایگاه خود در منطقه، توانستند وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند.
فهرست اماکن مهم
خیابان‌های اصلی
· خیابان ولنجک
· خیابان ساسان
· خیابان سیزدهم
· خیابان یمن
· خیابان امیرآبادی
· بلوار دانشجو
· خیابان عدالت
نکات
· اولین ساکنان ولنجک، کشاورزان و دامداران اطراف تهران بودند.
· این مهاجران به دلیل نیازهای شغلی به ولنجک نقل مکان کردند.
· در زمان سکونت در ولنجک، از توان مالی متوسط تا پایین برخوردار بودند.
· با حفظ جایگاه خود در منطقه، توانستند وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند.
مراکز خرید و درمانی ولنجک
مراکز خرید
· مرکز خرید ولنجک
این مرکز خرید در خیابان ولنجک واقع شده و دارای مغازه‌های مختلفی در زمینه‌های پوشاک، لوازم آرایشی، کیف و کفش و اسباب‌بازی می باشد.
· مرکز خرید توچال
این مرکز خرید در انتهای خیابان ولنجک و در نزدیکی تله‌کابین توچال واقع شده است. در این مرکز خرید علاوه بر مغازه‌های مختلف، رستوران، کافی‌شاپ (قهوه خانه) و سینما نیز وجود دارد.
· مرکز خرید خلیج فارس
این مرکز خرید در خیابان ساسان واقع شده و دارای مغازه‌های مختلفی در زمینه‌های پوشاک، لوازم آرایشی، کیف و کفش و اسباب‌بازی است.
· مرکز خرید گالریا
این مرکز خرید در خیابان یمن واقع شده و یکی از لوکس‌ترین مراکز خرید ولنجک است. در این مرکز خرید برندهای معروف داخلی و خارجی حضور دارند.
· مرکز خرید هشت بهشت زعفرانیه
این مرکز خرید در حال حاضر در حال احداث است و در خیابان زعفرانیه واقع خواهد شد.
· فروشگاه‌های زنجیره‌ای حامی
شعبه ولنجک این فروشگاه زنجیره‌ای در خیابان ولنجک واقع شده و انواع مواد غذایی و بهداشتی را به مشتریان ارائه می‌دهد.
· بازار روز میوه و تره بار ولنجک
این بازار روز در خیابان ولنجک واقع شده و مکانی مناسب برای خرید میوه و تره بار تازه است.
· مرکز خرید تعاونی تحقیقات گیاه پزشکی کشور
این مرکز خرید در خیابان ولنجک واقع شده و انواع سموم و کود شیمیایی را به کشاورزان و باغداران ارائه می‌دهد.
مراکز درمانی
· بیمارستان آیت‌الله طالقانی
این بیمارستان در خیابان ولنجک واقع شده و یکی از بیمارستان‌های دولتی تهران است.
· بیمارستان رامتین
این بیمارستان در خیابان ولنجک واقع شده و یک بیمارستان خصوصی است.
· دی کلینیک (درمانگاه) و مرکز جراحی ولنجک
این مرکز در خیابان ولنجک واقع شده و خدمات مختلف پزشکی و جراحی را به بیماران ارائه می‌دهد.
· بیمارستان دام پزشکی البرز
این بیمارستان در خیابان ولنجک واقع شده و خدمات مختلف دام پزشکی را به حیوانات خانگی ارائه می‌دهد.
نکات
· ولنجک دارای مراکز خرید و درمانی متعددی است که نیازهای مختلف ساکنان و مراجعه کنندگان به این منطقه را برآورده می‌کنند.
· مراکز خرید ولنجک، توچال و خلیج فارس از جمله محبوب‌ترین مراکز خرید ولنجک می باشند.
· بیمارستان آیت‌الله طالقانی و بیمارستان رامتین از جمله بیمارستان‌های معروف ولنجک هستند.
بوستان‌ها و اماکن تفریحی و ورزشی ولنجک
بوستان‌ها
· بوستان نگین
این بوستان در خیابان ولنجک واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، آلاچیق و مسیر پیاده‌روی است.
· بوستان گلریزان
این بوستان در خیابان ساسان واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، آب نما و مسیر پیاده روی است.
· بوستان نور
این بوستان در خیابان سیزدهم واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، آلاچیق و مسیر پیاده روی است.
· بوستان توحید
این بوستان در خیابان یمن واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، کتابخانه و مسیر پیاده روی است.
· بوستان تندرستی
این بوستان در خیابان امیرآبادی واقع شده و دارای فضای سبز، زمین ورزشی، استخر و مسیر پیاده‌روی است.
· بوستان اقاقیا
این بوستان در بلوار دانشجو واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، آلاچیق و مسیر پیاده روی است.
· بوستان توسکا
این بوستان در خیابان عدالت واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، آلاچیق و مسیر پیاده روی است.
· بوستان یاسمن
این بوستان در خیابان ولنجک واقع شده و دارای فضای سبز، زمین بازی کودکان، آلاچیق و مسیر پیاده روی است.
· بوستان دانشجو
این بوستان در بلوار دانشجو واقع شده و دارای فضای سبز، زمین ورزشی، کتابخانه و مسیر پیاده روی است.
اماکن تفریحی و ورزشی
· بام تهران
بام تهران در انتهای خیابان ولنجک واقع شده و مکانی مناسب برای تفریح و تماشای مناظر زیبای شهر تهران است. در بام تهران رستوران، کافی‌شاپ و تله کابین نیز وجود دارد.
· تله‌کابین توچال
تله کابین توچال در انتهای خیابان ولنجک واقع شده و یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم تهران است. با استفاده از تله کابین می‌توان به ارتفاعات توچال رفت و از مناظر زیبای کوهستان و شهر تهران لذت برد.
· مجموعه فرهنگی ورزشی سبز
این مجموعه در خیابان ولنجک واقع شده و دارای امکانات مختلف ورزشی مانند استخر، سالن بدن سازی، زمین تنیس و زمین فوتبال است.
· خانه کشتی منصور برزگر
این خانه کشتی در خیابان ولنجک واقع شده و محل تمرین و برگزاری مسابقات کشتی است.
نکات
· ولنجک دارای بوستان‌ها و اماکن تفریحی و ورزشی متعددی است که نیازهای مختلف ساکنان و مراجعه کنندگان به این منطقه را برآورده می‌کنند.
· بوستان نگین، بوستان گل ریزان و بوستان نور از جمله محبوب ترین بوستان‌های ولنجک هستند.
· بام تهران و تله کابین توچال از جمله جاذبه‌های گردشگری مهم ولنجک می باشند.
· مجموعه فرهنگی ورزشی سبز و خانه کشتی منصور برزگر از جمله اماکن ورزشی معروف ولنجک به شمار می روند.
سفارتخانه ها، دانشگاه ها و سایر اماکن مهم ولنجک
سفارتخانه ها
· سفارت اوکراین
· سفارت صربستان
· سفارت الجزایر
· سفارت ساحل عاج
دانشگاه‌ها
· دانشگاه شهید بهشتی
· دانشگاه آزاد اسلامی واحد سما
مکان های مذهبی
· حرم شهدای گمنام کهف الشهداء
مراکز دولتی
· دادگاه خانواده ۲
· شهرداری منطقه یک ناحیه دو شهر تهران
· سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی
· اداره مخابرات شهید جعفری
· کلانتری ۱۶۳ ولنجک
· سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی ایستگاه شماره ۶۴
سایر اماکن مهم
· سالن اجلاس سران
· مرکز علمی کاربردی صنایع دستی ایران
· آسایشگاه جانبازان ثارالله
· مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
· جامعه مهندسان و مشاوره ایران
نکات
· ولنجک میزبان چندین سفارتخانه از جمله سفارتخانه‌های اوکراین، صربستان، الجزایر و ساحل عاج است.
· دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه آزاد اسلامی واحد سما دو دانشگاه مهم در ولنجک هستند.
· حرم شهدای گمنام کهف الشهداء یک مکان مذهبی مهم در ولنجک می باشد.
· ولنجک دارای مراکز دولتی متعددی مانند دادگاه خانواده، شهرداری، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی و اداره مخابرات نیز هست. علاوه بر این، ولنجک مکان‌های دیگری مانند سالن اجلاس سران، مرکز علمی کاربردی صنایع دستی، آسایشگاه جانبازان، مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی و جامعه مهندسان و مشاوره ایران را نیز در خود جای داده است.
بازبینی: س. سیاح
