آثار باستانی همدان، گنجینه‌ای از تاریخ و تمدن ایران

همدان، شهری کهن و باستانی در قلب ایران، با پیشینه‌ای چند هزار ساله، گنجینه‌ای ارزشمند از آثار تاریخی و باستانی را در خود جای داده است. این شهر که روزگاری پایتخت مادها و هخامنشیان بوده، شاهد فراز و نشیب‌های بسیاری در طول تاریخ بوده و هر دوره تاریخی، ردپایی از خود را در این شهر به یادگار گذاشته است. در این مقاله به معرفی برخی از مهم‌ترین آثار باستانی همدان می‌پردازیم.

💻به قدرتمندترین سامانه ملکی کشور خوش آمدید

 

تپه هگمتانه

تپه هگمتانه، واقع در قلب شهر همدان، یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین محوطه‌های باستانی ایران است که بقایای شهر باستانی هگمتانه، پایتخت باشکوه مادها را در خود جای داده است. این تپه باستانی با مساحت تقریبی 30 هکتار، بزرگترین تپه باستانی ایران محسوب می‌شود و با قدمتی بیش از 3000 سال، یکی از گنجینه‌های ارزشمند ایران باستان به شمار می‌آید.

 

تاریخچه:

شهر هگمتانه در قرن هفتم پیش از میلاد توسط مادها ساخته شد و به عنوان پایتخت این قوم قدرتمند انتخاب گردید. این شهر در دوره هخامنشیان نیز به عنوان پایتخت تابستانی و یکی از مراکز مهم سیاسی و اداری این امپراتوری مورد استفاده قرار می‌گرفت. هگمتانه در دوره‌های بعدی تاریخی نیز اهمیت خود را حفظ کرد و در دوران اشکانیان و ساسانیان نیز به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران شناخته می‌شد.

 

کاوش‌های باستان‌شناسی:

کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه هگمتانه از دهه 1360 آغاز شد و تاکنون ادامه دارد. این کاوش‌ها منجر به کشف آثار ارزشمندی از دوره‌های مختلف تاریخی از جمله ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی شده است. از جمله مهم‌ترین یافته‌های باستان‌شناسی در این منطقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لوح‌های گلی: این لوح‌ها که به خط میخی نوشته شده‌اند، اطلاعات ارزشمندی درباره نظام اداری، اقتصادی و اجتماعی هگمتانه در دوره هخامنشی ارائه می‌دهند.

• آثار معماری: بقایای کاخ‌ها، معابد، خیابان‌ها و خانه‌های مسکونی از دوره‌های مختلف تاریخی در تپه هگمتانه کشف شده است.

• اشیای باستانی: انواع ظروف سفالی، فلزی، شیشه‌ای و سنگی، سکه‌ها، مهرها، جواهرات و ابزارهای مختلف از جمله یافته‌های باستان‌شناسی در این منطقه هستند.

تپه هگمتانه با تاریخ غنی و آثار باستانی ارزشمند خود، گنجینه‌ای بی‌نظیر از تمدن و فرهنگ ایران باستان است که بازدید از آن، سفری به اعماق تاریخ را برای شما رقم خواهد زد.

 

 

 

گنج‌نامه

کتیبه‌های گنج‌نامه، مجموعه‌ای از سنگ‌نبشته‌های باستانی ارزشمند مربوط به دوران هخامنشی است که بر روی صخره‌ای در دامنه کوه الوند، در 5 کیلومتری جنوب غربی شهر همدان، حک شده‌اند. این کتیبه‌ها که به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نگاشته شده‌اند، از مهم‌ترین اسناد تاریخی و فرهنگی ایران باستان به شمار می‌روند و اطلاعات ارزشمندی درباره دوران هخامنشی، شاهان این سلسله، دین و فرهنگ ایرانی در آن زمان، و همچنین زبان‌ها و خطوط مورد استفاده در این دوره را در اختیار ما قرار می‌دهند.

محتوای کتیبه‌ها:

کتیبه‌های گنج‌نامه شامل دو کتیبه بزرگ است که هر کدام به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نگاشته شده‌اند. کتیبه اول متعلق به داریوش بزرگ و کتیبه دوم متعلق به خشایارشا است. این کتیبه‌ها دربردارنده مطالبی همچون:

• معرفی شاه و نسب او

• ستایش اهورامزدا، خدای بزرگ ایرانیان

• شرح فتوحات و پیروزی‌های شاه

• توصیف قلمرو شاهنشاهی هخامنشی

• پندها و اندرزهای اخلاقی و دینی

 

بازدید از گنج‌نامه:

بازدید از کتیبه‌های گنج‌نامه رایگان است و در تمام طول سال امکان‌پذیر است. در کنار کتیبه‌ها، مجموعه‌ای تفریحی-گردشگری شامل تله‌کابین، آبشار مصنوعی، رستوران و کافی‌شاپ نیز وجود دارد که می‌تواند لحظات خوشی را برای بازدیدکنندگان فراهم کند.

کتیبه‌های گنج‌نامه با عظمت و شکوه خود، یادگاری جاودان از دوران باشکوه هخامنشیان هستند که بازدید از آن‌ها، سفری به اعماق تاریخ و فرهنگ ایران را برای شما رقم خواهد زد.

 

 

آرامگاه بوعلی سینا

آرامگاه بوعلی سینا، بنای یادبود حکیم، فیلسوف و پزشک نامدار ایرانی، شیخ‌الرئیس ابوعلی سینا، در قلب شهر همدان و در میدانی به همین نام قرار دارد. این آرامگاه که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری همدان و نمادی از فرهنگ و تمدن ایران زمین است، با معماری منحصربه‌فرد و فضای آرام و روحانی خود، هر ساله گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ و فلسفه را به سوی خود جذب می‌کند.

 

تاریخچه:

آرامگاه بوعلی سینا در طول تاریخ چندین بار بازسازی و مرمت شده است. بنای اولیه آرامگاه در قرن ششم هجری قمری ساخته شد، اما در طول زمان بر اثر عوامل طبیعی و انسانی آسیب دید. در دوره قاجار، بنای جدیدی بر روی آرامگاه ساخته شد که تا امروز باقی مانده است. در سال ۱۳۳۰ شمسی، تالار جنوبی آرامگاه به موزه‌ای تبدیل شد که اشیای باستانی کشف شده در همدان را به نمایش می‌گذارد.

 

معماری:

معماری آرامگاه بوعلی سینا، تلفیقی از سبک‌های معماری ایرانی و اسلامی است. برج آرامگاه با الهام از برج گنبد قابوس طراحی شده و دارای ۱۲ ستون است که نمادی از ۱۲ علم بوعلی سینا هستند. در داخل آرامگاه، مقبره بوعلی سینا در سمت راست ورودی و مقبره شاگرد او، ابوسعید دخدوک، در سمت چپ قرار دارد. در حیاط شرقی آرامگاه، مقبره ابوالقاسم عارف قزوینی، شاعر ملی ایران، نیز قرار دارد.

 

بازدید از آرامگاه بوعلی سینا:

بازدید از آرامگاه بوعلی سینا رایگان است و در تمام طول سال امکان‌پذیر است. در کنار آرامگاه، امکانات رفاهی مانند پارکینگ، رستوران، فروشگاه صنایع دستی و کتابخانه نیز وجود دارد.

آرامگاه بوعلی سینا با معماری زیبا و فضای آرام و روحانی خود، مکانی مناسب برای تفکر و تأمل در اندیشه‌های این حکیم بزرگ و همچنین آشنایی با تاریخ و فرهنگ ایران زمین است.

 

استان همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

 

 

آرامگاه باباطاهر

آرامگاه باباطاهر عریان، بنای یادبود شاعر پرآوازه و عارف ایرانی قرن پنجم هجری، در شمال شهر همدان و در میدانی به همین نام قرار دارد. این آرامگاه با معماری ساده و در عین حال دلنشین خود، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم همدان و نمادی از فرهنگ و ادب پارسی است.

 

تاریخچه:

بنای اولیه آرامگاه باباطاهر در قرن ششم هجری قمری ساخته شد، اما در طول زمان بر اثر عوامل طبیعی و انسانی آسیب دید. در دوره پهلوی اول، بنای جدیدی بر روی آرامگاه ساخته شد که تا امروز باقی مانده است. این بنا در سال ۱۳۴۵ شمسی توسط انجمن آثار ملی ایران مرمت و بازسازی شد.

 

معماری:

آرامگاه باباطاهر با الهام از معماری سنتی ایرانی و با استفاده از آجر و کاشی ساخته شده است. این بنا شامل یک برج هشت ضلعی است که بر روی یک سکوی سنگی قرار دارد. در داخل برج، مقبره باباطاهر قرار دارد. در اطراف برج، یک فضای سبز زیبا و دلنشین وجود دارد که مکانی مناسب برای استراحت و تفکر است.

 

بازدید از آرامگاه باباطاهر:

بازدید از آرامگاه باباطاهر رایگان است و در تمام طول سال امکان‌پذیر است. در کنار آرامگاه، امکانات رفاهی مانند پارکینگ، رستوران، فروشگاه صنایع دستی و کتابخانه نیز وجود دارد.

آرامگاه باباطاهر با معماری ساده و دلنشین خود و فضای آرام و روحانی، مکانی مناسب برای تفکر و تأمل در اشعار و اندیشه‌های این شاعر بزرگ و همچنین آشنایی با فرهنگ و ادب پارسی است.

 

همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

 

 

گنبد علویان

گنبد علویان، بنایی تاریخی و باشکوه در شهر همدان، یکی از شاهکارهای معماری و هنر گچ‌بری دوران سلجوقی است. این بنا که در قرن ششم هجری قمری ساخته شده، با تزئینات زیبا و هنرمندانه خود، چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند و به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم همدان شناخته می‌شود.

 

تاریخچه:

گنبد علویان در ابتدا به عنوان مسجد ساخته شد، اما در دوره‌های بعد با ایجاد سردابی در زیرزمین آن، به مقبره خاندان علویان تبدیل شد. این بنا در طول تاریخ چندین بار مرمت و بازسازی شده است و امروزه به عنوان یک اثر تاریخی ارزشمند مورد حفاظت قرار می‌گیرد.

 

معماری:

گنبد علویان از نظر معماری، نمونه‌ای کامل از هنر و معماری دوران سلجوقی است. این بنا دارای پلان مربع شکل است و گنبدی آجری بر روی آن قرار دارد. در چهار طرف گنبد، چهار ایوان وجود دارد که با تزئینات گچ‌بری و آجرکاری‌های زیبا تزیین شده‌اند. در داخل گنبد، مقبره‌های خاندان علویان قرار دارد که با کتیبه‌ها و سنگ‌نبشته‌های زیبایی تزیین شده‌اند.

 

تزئینات:

یکی از ویژگی‌های برجسته گنبد علویان، تزئینات گچ‌بری و آجرکاری‌های هنرمندانه آن است. این تزئینات شامل نقوش هندسی، گیاهی، کتیبه‌ها و آیات قرآنی است که با ظرافت و زیبایی خاصی اجرا شده‌اند. گچ‌بری‌های گنبد علویان از نظر تنوع و زیبایی، در میان آثار گچ‌بری دوران سلجوقی بی‌نظیر هستند.

 

بازدید از گنبد علویان:

بازدید از گنبد علویان رایگان است و در تمام طول سال امکان‌پذیر است. در کنار گنبد، امکانات رفاهی مانند پارکینگ، رستوران، فروشگاه صنایع دستی و کتابخانه نیز وجود دارد.

گنبد علویان با معماری زیبا، تزئینات بی‌نظیر و فضای روحانی خود، مکانی مناسب برای آشنایی با هنر و معماری دوران سلجوقی و همچنین فرهنگ و تمدن اسلامی در ایران است.

 

استان همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

 

 

شیر سنگی

شیر سنگی همدان، یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین آثار باستانی ایران، یادگاری از دوران مادها است که در میدان شیر سنگی، در مرکز شهر همدان، قرار دارد. این مجسمه سنگی با ابعاد تقریبی 2.5 متر طول، 1.15 متر عرض و 1.5 متر ارتفاع، به شکل یک شیر نشسته تراشیده شده و نمادی از قدرت، شکوه و عظمت دوران مادها محسوب می‌شود.

 

تاریخچه:

تاریخ دقیق ساخت شیر سنگی همدان مشخص نیست، اما شواهد باستان‌شناسی و سبک هنری آن نشان می‌دهد که این مجسمه به احتمال زیاد در اواخر دوره مادها یا اوایل دوره هخامنشی ساخته شده است. برخی روایات تاریخی، ساخت این مجسمه را به اسکندر مقدونی نسبت می‌دهند که به یادبود سردار خود، هفایستیون، آن را ساخته است، اما این روایت از نظر تاریخی تأیید نشده است.

 

در طول تاریخ، شیر سنگی همدان بارها مورد آسیب و تخریب قرار گرفته است. در دوره دیلمیان، یکی از شیرهای سنگی به ری منتقل شد و دیگری آسیب دید. در دوره‌های بعدی نیز این مجسمه مورد بی‌توجهی و تخریب قرار گرفت. در سال ۱۳۲۸ شمسی، مهندس محسن فروغی، باستان‌شناس ایرانی، شیر سنگی را مرمت و در محل فعلی خود نصب کرد.

 

بازدید از شیر سنگی:

بازدید از شیر سنگی همدان رایگان است و در تمام طول سال امکان‌پذیر است. در اطراف شیر سنگی، فضای سبز و امکانات رفاهی برای بازدیدکنندگان فراهم شده است.

شیر سنگی همدان با عظمت و شکوه خود، یادگاری ارزشمند از دوران مادها است که بازدید از آن، شما را با تاریخ و فرهنگ این قوم قدرتمند آشنا می‌کند.

 

همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

 

 

موزه هگمتانه

موزه هگمتانه، واقع در شهر همدان و در جوار تپه باستانی هگمتانه، یکی از مهم‌ترین موزه‌های باستان‌شناسی ایران است که مجموعه‌ای بی‌نظیر از آثار باستانی کشف شده در تپه هگمتانه را در خود جای داده است. این موزه با نمایش آثار ارزشمندی از دوران‌های مختلف تاریخی، از جمله ماد، هخامنشی، اشکانی و ساسانی، به بازدیدکنندگان این امکان را می‌دهد تا با تاریخ و تمدن غنی ایران باستان آشنا شوند.

 

تاریخچه:

موزه هگمتانه در سال ۱۳۵۳ شمسی در بنایی قدیمی در جوار تپه هگمتانه تأسیس شد. این موزه در ابتدا تنها شامل آثار کشف شده در تپه هگمتانه بود، اما در سال‌های بعد با افزوده شدن آثار باستانی دیگری از مناطق مختلف استان همدان، به یکی از غنی‌ترین موزه‌های باستان‌شناسی ایران تبدیل شد.

 

بازدید از موزه هگمتانه:

موزه هگمتانه همه روزه به جز روزهای دوشنبه و ایام سوگواری رسمی، از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر پذیرای بازدیدکنندگان است. برای بازدید از موزه، می‌توانید از طریق سایت موزه بلیت تهیه کنید.

 

استان همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

 

 

شهر زیرزمینی علیصدر

غار علیصدر، یکی از شگفت‌انگیزترین و منحصربه‌فردترین جاذبه‌های طبیعی و گردشگری ایران و جهان است که در روستای علیصدر، در ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان، واقع شده است. این غار آبی با طول بیش از ۱۱ کیلومتر، بزرگترین غار آبی جهان و یکی از طولانی‌ترین غارهای ایران محسوب می‌شود. قدمت این غار به دوره ژوراسیک (دوره دوم زمین‌شناسی) بازمی‌گردد و حدود ۱۹۰ تا ۱۳۶ میلیون سال پیش شکل گرفته است.

 

بازدید از غار علیصدر:

بازدید از غار علیصدر به صورت گروهی و با قایق انجام می‌شود. در طول مسیر قایقرانی، راهنمایان غار، اطلاعات جالبی درباره تاریخچه، زمین‌شناسی و ویژگی‌های غار به بازدیدکنندگان ارائه می‌دهند. همچنین در برخی قسمت‌های غار، امکان پیاده‌روی و تماشای نزدیک قندیل‌ها و دیواره‌های غار وجود دارد.

 

 مشاهده مقاله روش کار مشاوران املاک در اروپا و آسیا:برسی تفاوت ها و شباهت ها

 

 

بازار همدان

بازار همدان، یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین بازارهای ایران، در مرکز شهر همدان واقع شده و با معماری سنتی و فضای دلنشین خود، یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم این شهر محسوب می‌شود. این بازار با قدمتی که به دوران قاجار بازمی‌گردد، نه تنها مرکز خرید و فروش کالاهای مختلف است، بلکه نمادی از فرهنگ، تاریخ و هنر مردمان این دیار نیز به شمار می‌رود.

تاریخچه:

بازار همدان در طول تاریخ، همواره مرکز تجارت و بازرگانی شهر بوده است. این بازار در دوران قاجار به اوج شکوفایی خود رسید و به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری ایران شناخته می‌شد. با وجود تغییرات و تحولات فراوان در طول زمان، بازار همدان همچنان اصالت و معماری سنتی خود را حفظ کرده و به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم شهر، مورد توجه گردشگران قرار دارد.

معماری:

بازار همدان با معماری سنتی و ایرانی خود، شامل راسته‌ها، سراها، تیمچه‌ها، مساجد، حمام‌ها و کاروانسراهای متعددی است که هر کدام دارای ویژگی‌ها و زیبایی‌های خاص خود هستند. از جمله بخش‌های مهم بازار می‌توان به راسته بازار زرگرها، راسته بازار مسگرها، تیمچه حاج محمد حسین، سرای گمرک و مسجد جامع همدان اشاره کرد.

بازدید از بازار همدان:

بازار همدان همه روزه از صبح تا عصر باز است و بازدید از آن رایگان است. برای دسترسی به بازار می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی یا تاکسی استفاده کنید. همچنین در اطراف بازار، پارکینگ‌های عمومی نیز وجود دارد.

بازار همدان با فضای سنتی و دلنشین خود، سفری به تاریخ و فرهنگ ایران را برای شما رقم می‌زند. در این بازار می‌توانید علاوه بر خرید سوغات و صنایع دستی، با فرهنگ و آداب و رسوم مردم همدان آشنا شوید و از معماری زیبا و رنگارنگ آن لذت ببرید.

 

استان همدان، پایتخت تاریخ و تمدن ایران

 

همدان با آثار باستانی و تاریخی فراوان خود، مقصدی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی است. بازدید از این آثار، سفری به اعماق تاریخ و تمدن ایران را برای شما رقم خواهد زد.

 

 

تشکر که شیش دنگ را انتخاب کردید! 

 

فراهم آورنده:احمد رشاد محمدی ️⌨️️💻

 

 

شیش دنگ قدرت‌مند ترین سامانه‌ی ملکی در کشور