دزاشیب، محله‌ای خوش آب و هوا در شمال تهران

این محله از شمال به جماران و نخجوان، از جنوب به تپه‌های قیطریه، از غرب به خیابان شریعتی و از شرق به چیذر و فرمانیه محدود می‌شود.

محله بالا و پایین

قسمت شمالی دزاشیب را محله بالا و قسمت جنوبی آن را محله پایین می‌گویند. محله بالا به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات شمالی تهران، آب و هوایی خنک‌تر و مطبوع‌تر دارد و ویلاها و خانه‌های مجلل‌تر در این منطقه واقع شده‌اند. محله پایین نیز از نظر آب و هوا و امکانات رفاهی شرایط مطلوبی دارد و آپارتمان‌های متعددی در آن وجود دارد.

جاذبه‌های دزاشیب

·         باغ فردوس

باغ فردوس یکی از زیباترین باغ‌های تهران است که در محله دزاشیب واقع شده است. این باغ در دوران قاجار ساخته شده و در حال حاضر به عنوان موزه و تفرجگاه عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

·         خیابان شریعتی

خیابان شریعتی یکی از خیابان‌های اصلی تهران است که از محله دزاشیب عبور می‌کند. در این خیابان فروشگاه‌ها، رستوران‌ها و کافه‌های متعددی وجود دارد که می‌توانید از آن ها دیدن نمایید.

·         فرمانیه

فرمانیه یکی از محله‌های لوکس و اعیان‌نشین تهران است که در شرق دزاشیب واقع شده است. در این محله ویلاها و خانه‌های مجلل متعددی وجود دارد.

دسترسی به دزاشیب

برای رفتن به دزاشیب می‌توانید از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس، تاکسی و مترو استفاده کنید. ایستگاه مترو تجریش در نزدیکی محله دزاشیب واقع شده است.

نکات

·         قیمت مسکن

قیمت مسکن در دزاشیب به دلیل موقعیت جغرافیایی و امکانات رفاهی بالا، نسبتاً گران است.

·         آب و هوا

دزاشیب آب و هوایی خنک و مطبوع دارد و در تابستان‌ها نیز از گرمای شدید تهران در امان است.

·         امنیت

دزاشیب یکی از امن‌ترین محله‌های تهران به شمار می‌رود.

·         امکانات رفاهی

دزاشیب از نظر امکانات رفاهی مانند مدارس، بیمارستان‌ها و مراکز خرید در شرایط مطلوبی قرار دارد.

اگر به دنبال محله‌ای خوش آب و هوا، امن و با امکانات رفاهی بالا در شمال تهران هستید، دزاشیب می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.

پیشینه تاریخی دزاشیب: سفری به اعماق تاریخ

تنها پیشینه تاریخی قابل استناد از دزاشیب، کشفیات باستانی به‌دست آمده از تپه‌های قیطریه است که مربوط به حدود 3300 سال پیش می‌باشد. سایر گمانه‌زنی‌ها در مورد تاریخ این منطقه، پایه و اساس تاریخی و مستندی ندارند.

نام دزاشیب

·         دزج سفلی

در قدیم، دزاشیب را دزج سفلی می‌نامیدند.

·         دِدِرشو

تا سال 1325 در لهجه محلی، دزاشیب را دِدِرشو می‌گفتند.

·         دزآشوب

گفته می‌شود که دزاشیب شکل تغییر یافته دزآشوب (دژآشوب) است.

شغل و کار

·         کشاورزی و دام‌داری

در گذشته، شغل مردم دزاشیب کشاورزی و دام‌داری بوده است.

·         کاسبان محل

بقیه مردم دزاشیب را کاسبان محل تشکیل می‌دادند.

محل گذر

·         نیاوران و فرمانیه

دزاشیب در واقع، محل گذر به نیاوران و فرمانیه بوده‌است.

بافت سنتی

·         حفظ بافت سنتی

این منطقه هنوز بافت سنتی خود را حفظ کرده و عرض خیابان آن تغییری نکرده‌است.

قنات‌ها

·         دو قنات

دزاشیب دارای دو قنات، به نام‌های قنات بالا و قنات پایین، است که همچنان جریان دارند.

·         قنات بالا

قنات بالا در میانهٔ خیابان نجابت‌جو (در سوی شرقی) در شمال مسجد امیرالمؤمنین قرار دارد.

·         قنات پایین

قنات پایین، در خیابان شهید امیرحسین کریمی (بوعلی) و در شمال تقاطع خیابان سلیمی است.

·         آزمایش آب

در دهه 30 خورشیدی، آب هر دو قنات مورد آزمایش قرار گرفته بود.

·         سلامت و آلودگی

آب قنات بالا سالم ولی آب قنات پایین آلوده بود. به همین جهت از قنات بالا بیشتر استفاده می‌شد.

دزاشیب، با تاریخ غنی و بافت سنتی خود، گویی از اعماق تاریخ به زمان حال آمده است. این محله، یادآور زندگی ساده و بی‌تکلف نیاکان ماست و مکانی ایده‌آل برای کسانی است که به دنبال آرامش و سکوت در دل شهر شلوغ تهران هستند.

نکات

·         منابع تاریخی

برای مطالعه بیشتر در مورد تاریخ دزاشیب، می‌توانید به کتاب‌ها و مقالات مربوط به تاریخ شمیران و تهران مراجعه کنید.

·         بازدید از قنات‌ها

اگر به تاریخ و معماری قنات‌ها علاقه‌مند هستید، می‌توانید از قنات‌های بالا و پایین دزاشیب دیدن کنید.

·         حفظ میراث فرهنگی

برای حفظ و نگهداری از میراث فرهنگی دزاشیب، می‌توانیم از این قنات‌ها و دیگر آثار تاریخی این منطقه مراقبت کنیم.

آثار تاریخی دزاشیب: گشتی در گذر زمان

مسجد آقا شیخ علی

·         قدمت: بیش از 200 سال

·         مساحت: 60 متر مربع

·         تاریخ بازسازی: 1372

·         توضیحات: این مسجد از مساجد قدیمی دزاشیب به شمار می‌آید.

·         حاج شیخ علی شریعتمدار، عالم روحانی و فرزند حاج ملامحمد جعفر استرآبادی، بانی ساخت این مسجد بوده‌اند.

·         حاج شیخ علی شریعتمدار در زمان ناصرالدین شاه به دلیل مخالفت با او به آمل تبعید شده بود.

·         ایشان فردی مقتدر، عالم و صاحب چند اختراع از جمله ساعتی با دزدگیر و تفنگ ته ‌پر بوده‌اند.

·         حاج شیخ علی شریعتمدار در این منطقه به عنوان مرجع تقلید نیز شناخته می‌شدند.

مسجد عمر رمضون

·         قدمت: 200 سال

·         مساحت: 120 متر مربع

·         موقعیت: خیابان بوعلی (شهید کریمی)، نبش خیابان شهید سلیمی

·         توضیحات: این مسجد در زمان ناصرالدین شاه ساخته شده است.

·         در حال حاضر از این مسجد فقط در مراسم عزاداری استفاده می‌شود و نماز جماعت در آن برگزار نمی‌شود.

حمام بوعلی

·         قدمت: 150 سال

·         مساحت: 40 متر مربع

·         توضیحات: این حمام شامل یک خزینه و دوش بوده است.

·         در حال حاضر خزینه بازسازی شده و یک حمام عمومی نیز در آن ساخته شده است.

کوچه سبزه میدان

·         موقعیت: متصل به باغ فخرالملک اردلان

·         توضیحات: کوچه سبزه میدان از مهم‌ترین مناطق دزاشیب به شمار می‌آید.

نکات

·         برای بازدید از این آثار تاریخی، می‌توانید با رعایت ساعات بازدید و ضوابط مربوطه به آن ها مراجعه کنید.

·         برخی از این اماکن ممکن است در حال حاضر کاربری عمومی نداشته باشند و برای بازدید از آن ها نیاز به هماهنگی قبلی باشد.

·         حفظ و نگهداری از آثار تاریخی وظیفه‌ای همگانی است. با احترام به این میراث ارزشمند، می‌توانیم آن ها را برای نسل‌های آینده نیز حفظ کنیم.

گذرگاه‌های قدیمی و اماکن تاریخی دزاشیب: سفری در دل خاطرات

علاوه بر اماکن تاریخی ذکر شده قبلی، دزاشیب گذرگاه‌ها و مکان‌های تاریخی دیگری نیز دارد که هر کدام داستان‌ها و خاطرات خاص خود را دارند.

کوچه قورباغه (فلاح)

·         علت نام‌گذاری: وجود استخر و آب گیری که قورباغه فراوان داشته است.

کوچه لشان

·         نام‌گذاری: به خاطر زمین‌های لش (آب‌دار و باتلاقی) بوده و چاه در یک یا دو متری آن به آب می‌رسیده است.

·         معروف به سرآسیاب دزاشیب

تکیه دزاشیب (تکیه سیدالشهدا)

·         مساحت: 400 متر مربع

·         قدمت: 250 سال

·         توضیحات: دیوارهای کاه‌گلی و ستون‌های چوبی آن هنوز باقی مانده است.

·         سقف این تکیه قبلاً چادری بود و بعدها به شیروانی تبدیل شد.

دبستان ادونتیست‌ها

·         تعداد دانش‌آموزان: 39 نفر

·         توضیحات: این دبستان سال‌ها در این منطقه دایر بود.

·         ادونتیست‌ها پیروان ادونتیسم (شاخه‌ای از مسیحیت در آمریکا) هستند که معتقدند ظهور مسیح نزدیک است.

باغ‌های معروف دزاشیب

·         باغ مجدالدوله (باغ دوقلو): داماد ناصرالدین شاه

·         باغ حاجی فخرالملک اردلان: واقع در کوچه اردلان

·         باغ حاجی سید محمد صراف (نماینده مجلس)

·         باغ علاءالسلطنه (نخست وزیر احمد شاه قاجار): مکان فعلی انجمن خوش‌نویسان

·         باغ ایگار

·         باغ نظر: متعلق به حسین قلی‌خان

نکات

·         برخی از این گذرگاه‌ها و اماکن تاریخی ممکن است در حال حاضر کاربری عمومی نداشته باشند و برای بازدید از آن ها نیاز به هماهنگی قبلی باشد.

·         حفظ و نگهداری از میراث فرهنگی وظیفه‌ای همگانی است. با احترام به این میراث ارزشمند، می‌توانیم آن ها را برای نسل‌های آینده نیز حفظ کنیم.

بازبینی: س. سیاح