محله حسین آباد مشهد: نگینی در قلب شهر [منطقه 5 شهرداری مشهد]

حسین آباد، محله‌ای سرسبز و خوش آب و هوا در قلب شهر مشهد، نگینی درخشان در میان انبوه محلات این شهر مقدس است. این محله که در منطقه پنج شهرداری مشهد واقع شده، از شمال به بلوار میرزا کوچک خان، از شرق به خیابان شهید آیت الله عبادی، از جنوب به بلوار وکیل آباد و از غرب به خیابان شهید رجایی محدود می‌شود.

محله حسین آباد مشهد: نگینی در قلب شهر

حسین آباد، محله‌ای سرسبز و خوش آب و هوا در قلب شهر مشهد، نگینی درخشان در میان انبوه محلات این شهر مقدس است. این محله که در منطقه پنج شهرداری مشهد واقع شده، از شمال به بلوار میرزا کوچک خان، از شرق به خیابان شهید آیت الله عبادی، از جنوب به بلوار وکیل آباد و از غرب به خیابان شهید رجایی محدود می‌شود.

حسین آباد با قدمتی دیرینه، از محلات اصیل و قدیمی مشهد به شمار می‌رود. نام این محله برگرفته از نام "حسین آباد خواجه ربیع" است که در گذشته به این منطقه اطلاق می‌شده است.

حسین آباد به واسطه برخورداری از فضای سبز فراوان، درختان کهنسال و نهرهای جاری، به عنوان یکی از ریه‌های سبز شهر مشهد شناخته می‌شود. پارک‌های متعدد، از جمله پارک آزادی، پارک ملت و بوستان شهید رجایی، در این محله واقع شده‌اند و مکانی مناسب برای تفریح و گذران اوقات فراغت اهالی و زائران فراهم می‌کنند.

علاوه بر فضای سبز، حسین آباد از نظر امکانات رفاهی و خدماتی نیز در سطح مطلوبی قرار دارد. وجود مراکز آموزشی، درمانی، ورزشی، تجاری و مذهبی متعدد در این محله، نیازهای مختلف ساکنین را به خوبی برآورده می‌کند.

از جمله جاذبه‌های مذهبی و تاریخی محله حسین آباد می‌توان به مسجد جامع حسین آباد، مقبره خواجه ربیع و آرامگاه شهدا اشاره کرد. این مکان‌ها علاوه بر ارزش معنوی، از نظر تاریخی نیز حائز اهمیت هستند و مورد توجه زائران و گردشگران قرار می‌گیرند.

حسین آباد به واسطه موقعیت جغرافیایی مناسب، دسترسی آسان به سایر نقاط شهر و برخورداری از امکانات رفاهی، خدماتی، آموزشی و مذهبی، به یکی از مطلوب‌ترین محلات برای سکونت در شهر مشهد تبدیل شده است. سکونت در این محله، علاوه بر مزایای ذکر شده، فرصتی برای بهره‌مندی از معنویت و آرامش ناشی از  قربت به حرم مطهر امام رضا (ع) را نیز فراهم می‌کند.

 

تاریخچه محله حسین آباد مشهد:

حسین آباد، از محلات اصیل و قدیمی شهر مشهد است که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد. برای ارائه یک تاریخچه کامل‌تر از این محله، لازم است به دوره‌های مختلف تاریخی و تحولات آن در هر دوره بپردازیم:

دوره قاجار:

 * در این دوره، حسین آباد به عنوان ییلاق و شکارگاه ییلاقی پادشاهان قاجار مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

 * بناهای تاریخی متعددی از جمله قلعه تاریخی وکیل‌آباد و  باغ وکیل‌آباد در این دوره در این منطقه احداث شده‌اند.

 * وجود قنات‌های متعدد در این منطقه،  سبب رونق کشاورزی و باغداری در آن شده بود.

دوره پهلوی اول:

 * با گسترش شهر مشهد در این دوره،  روستای حسین آباد خواجه ربیع به تدریج به  یکی از محلات  این شهر تبدیل شد.

 * در این دوره، خیابان‌ها و کوچه‌های جدیدی در این محله احداث شد و  تعدادی از  ساختمان‌های  امروزی  نیز  در  همان  دوره  ساخته  شدند.

 * از جمله اقدامات مهم در این دوره، می‌توان به احداث  مدرسه  و  مرکز  بهداشتی  در  محله  حسین  آباد  اشاره  کرد.

دوره پهلوی دوم:

 * در این دوره، شاهد  رشد  و  توسعه  بیشتر  محله  حسین  آباد  بودیم.

 * تعدادی از  کارخانه‌ها  و  کارگاه‌های  تولیدی  در  این  محله  احداث  شدند  و  بر  تعداد  سکنه  آن  افزوده  شد.

 * در  این  دوره،  باغ  وکیل‌آباد  به  مالکیت  آستان  قدس  رضوی  درآمد  و  به  عنوان  یکی  از  مهم‌ترین  بوستان‌های  مشهد  تبدیل  شد.

دوره انقلاب اسلامی و پس از آن:

 * پس از انقلاب اسلامی،  تغییرات  زیادی  در  محله  حسین  آباد  ایجاد  شد.

 * از جمله  این  تغییرات،  می‌توان  به  احداث  مسجد،  مدرسه  و  مرکز  فرهنگی  در  این  محله  اشاره  کرد.

 * همچنین  در  این  دوره،  معابر  و  خیابان‌های  محله  حسین  آباد  آسفالت شدند  و  فضای  سبز  آن  نیز  افزایش  یافت.

امروزه:

 * حسین آباد به عنوان یکی از محلات محوطه سازی شده و مدرن شهر مشهد شناخته می‌شود.

 * این  محله  از  امکانات  رفاهی  و  آموزشی  مناسبی  برخوردار  است  و  فضای  سبز  زیادی  نیز  در  آن  وجود  دارد.

 * حسین  آباد  به  دلیل  مجاورت  با  باغ  وکیل‌آباد  و  همچنین  دسترسی  آسان  به  حرم  مطهر  امام  رضا (ع)  از  محبوب‌ترین  محلات  مشهد  برای  سکونت  و  سفر  محسوب  می‌شود.

 

 

بافت شهری محله حسین آباد مشهد:

محله حسین آباد از نظر بافت شهری، به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود:

بافت شمالی:

 * این بخش از محله، عمدتاً شامل خانه‌های ویلایی و آپارتمان‌های کم‌ارتفاع است.

 * معابر این بخش عریض و  از  درختان  فراوانی  پوشیده  شده  است.

 * فضای  سبز  زیادی  در  این  بخش  از  محله  وجود  دارد  و  از  امنیت  و  آسایش  بالایی  برخوردار  است.

 * قیمت  مسکن  در  این  بخش  نسبتاً  بالا  است  و  بیشتر  افراد  مرفه  در  آن  سکونت  دارند.

بافت جنوبی:

 * این بخش از محله، عمدتاً شامل خانه‌های  قدیمی  و  متراکم  است.

 * معابر این بخش  کمی  تنگ  و  پر  پیچ  و  خم  هستند.

 * فضای  سبز  کمی  در  این  بخش  وجود  دارد  و  از  امنیت  پایین‌تری  نسبت  به  بخش  شمالی  برخوردار  است.

 * قیمت  مسکن  در  این  بخش  نسبتاً  پایین  است  و  بیشتر  افراد  کم‌درآمد  در  آن  سکونت  دارند.

در حال حاضر، اقداماتی برای نوسازی و بازسازی بافت فرسوده در بخش جنوبی محله حسین آباد در حال انجام است.

 * این اقدامات شامل تخریب خانه‌های قدیمی و احداث آپارتمان‌های جدید، تعریض معابر و ایجاد فضای سبز است.

 * با  اجرای  این  اقدامات،  بافت  شهری  این  بخش  از  محله  حسین  آباد  تا  حد  زیادی  بهبود  خواهد  یافت  و  بر  کیفیت  زندگی  ساکنین  آن  نیز  افزوده  خواهد  شد.

علاوه بر این، در سال‌های اخیر شاهد ساخت و سازهای جدید در محله حسین آباد به خصوص در بخش شمالی آن بوده‌ایم.

 * این ساخت و سازها شامل مجتمع‌های مسکونی، مجتمع‌های تجاری و اداری و همچنین مراکز آموزشی و درمانی است.

 * این  ساخت  و  سازها  نشان‌دهنده  روند  رشد  و  توسعه  این  محله  است  و  بر  جاذبه  آن  برای  سکونت  و  سرمایه‌گذاری  نیز  افزوده  است.

در مجموع، می‌توان گفت که بافت شهری محله حسین آباد در حال تغییر و تحول است.

 * در  حالی  که  بخش  شمالی  این  محله  از  بافت  شهری  مناسب  و  امن  برخوردار  است،  بخش  جنوبی  آن  نیاز  به  نوسازی  و  بازسازی  دارد.

 * با  توجه  به  اقداماتی  که  در  حال  انجام  است  و  همچنین  روند  رشد  و  توسعه  این  محله،  می‌توان  امیدوار  بود  که  در  آینده  شاهد  بهبود  بیشتر  بافت  شهری  محله  حسین  آباد  و  افزایش  کیفیت  زندگی  ساکنین  آن  باشیم.

 

 

مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری محله حسین آباد مشهد:

محله حسین آباد،  علاوه بر برخورداری از فضای سبز و  امکانات رفاهی مناسب،  از  نظر  مکان‌ها  و  جاذبه‌های  گردشگری  نیز  غنی  است.  برخی  از  مهم‌ترین  این  مکان‌ها  و  جاذبه‌ها  عبارتند از:

اماکن مذهبی:

 * مسجد جامع حسین آباد: این مسجد از مساجد قدیمی و باسابقه محله حسین آباد است که در دوره قاجار بنا شده است.

 

 * امامزاده خواجه ربیع: این امامزاده در جوار آرامگاه خواجه ربیع، از شخصیت‌های برجسته دوره صفویه، قرار دارد و مورد احترام اهالی محل است.

 

* بقاع متبرکه: در این محله بقاع متبرکه متعددی وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به  بقاع متبرکه امامزاده سید محمد، امامزاده سید علی و امامزاده سید رضا اشاره کرد.

اماکن تاریخی:

 * قلعه تاریخی وکیل آباد: این قلعه از بناهای تاریخی دوره قاجار است که در حال حاضر به عنوان موزه و رستوران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

* باغ وکیل آباد: این باغ از زیباترین بوستان‌های شهر مشهد است که در مجاورت محله حسین آباد قرار دارد.

 

مکان‌های تفریحی و گردشگری:

 * بوستان آزادی: این بوستان از بزرگترین بوستان‌های محله حسین آباد است که امکانات تفریحی و ورزشی متعددی را برای اهالی محل فراهم می‌کند.

  

 * بوستان ملت: این بوستان نیز از بوستان‌های محبوب محله حسین آباد است که در آن می‌توان از فضای سبز و هوای مطبوع لذت برد.

  

 * مجتمع تجاری وکیل آباد: این مجتمع از بزرگترین مجتمع‌های تجاری شهر مشهد است که در آن انواع مغازه‌ها و فروشگاه‌ها را می‌توان پیدا کرد.

  

علاوه بر این موارد، در محله حسین آباد مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به  خانه‌های تاریخی،  گالری‌های هنری،  کافه‌ها و رستوران‌ها اشاره کرد.

 

امنیت محله حسین آباد مشهد:

محله حسین آباد از نظر امنیت در سطح متوسطی قرار دارد.

برخی از نقاط قوت امنیت این محله عبارتند از:

 * حضور پلیس: در این محله گشت‌های پلیس به طور مرتب انجام می‌شود و کلانتری نیز در نزدیکی آن قرار دارد.

 * فعالیت انجمن‌های محله: در محله حسین آباد انجمن‌های محله فعال هستند که در زمینه امنیت محله با مسئولان مربوطه همکاری می‌کنند.

 * وجود دوربین‌های مداربسته: در  معابر  اصلی  و  پررفت‌وآمد  محله  دوربین‌های  مداربسته  نصب  شده  است.

 * آشنایی اهالی با یکدیگر:  اهالی  محله  حسین  آباد  تا  حد  زیادی  با  یکدیگر  آشنا  هستند  و  در  صورت  مشاهده  هرگونه  اقدام  مشکوکی  آن  را  به  یکدیگر  یا  به  مقامات  مربوطه  اطلاع  می‌دهند.

با این حال، در این محله  معضلات امنیتی  نیز  وجود  دارد  که  از  جمله  آنها  می‌توان  به  موارد  زیر  اشاره  کرد:

 * ترافیک سنگین: ترافیک سنگین در برخی از معابر این محله،  فرصتی  را  برای  کیف‌قاپی  و  سایر  جرایم  فراهم  می‌کند.

 * وجود  محله‌های  کم‌برخوردار:  در  نزدیکی  محله  حسین  آباد  محله‌های  کم‌برخوردار  وجود  دارد  که  می‌تواند  تا  حدی  بر  امنیت  این  محله  تأثیر  منفی  بگذارد.

 * روشنایی نامناسب  معابر:  برخی  از  معابر  فرعی  و  کوچه‌های  محله  حسین  آباد  از  روشنایی  مناسبی  برخوردار  نیستند  که  می‌تواند  فرصتی  را  برای  جرایم  در  شب  فراهم  کند.

در مجموع، می‌توان گفت که امنیت محله حسین آباد در سطح متوسطی قرار دارد.

 * با  وجود  نقاط  قوتی  که  در  بالا  به  آنها  اشاره  شد،  هنوز  معضلات  امنیتی  نیز  در  این  محله  وجود  دارد.

 * ساکنین  محله  حسین  آباد  با  رعایت  نکات  امنیتی  و  همکاری  با  مقامات  می‌توانند  به  افزایش  امنیت  محله  خود  کمک  کنند.

 

 

قیمت مسکن در محله حسین آباد مشهد:

قیمت مسکن در محله حسین آباد مشهد،  به  عوامل  متعددی  از  جمله  نوع  ملک،  متراژ،  موقعییت،  امکانات  و  وضعیت  بازار  مسکن  بستگی  دارد.

با این حال، به طور کلی می‌توان گفت که قیمت مسکن در این محله در مقایسه با سایر محلات شهر مشهد در سطح متوسطی قرار دارد.

 * قیمت آپارتمان: قیمت آپارتمان در محله حسین آباد از  متری  15  میلیون  تومان  شروع  می‌شود  و  تا  متری  50  میلیون  تومان  و  بیشتر  نیز  می‌رسد.

 * قیمت خانه ویلایی: قیمت خانه ویلایی در این محله از  500  میلیون  تومان  شروع  می‌شود  و  تا  چند  میلیارد  تومان  نیز  می‌رسد.

برخی از عواملی که بر قیمت مسکن در محله حسین آباد تأثیر می‌گذارند عبارتند از:

 * موقعییت: آپارتمان‌ها و خانه‌های ویلایی که در  مناطق  مرکزی  محله  و  در  نزدیکی  امکانات  رفاهی  و  آموزشی  قرار  دارند،  قیمت  بالاتری  دارند.

 * متراژ:  هرچه  متراژ  آپارتمان  یا  خانه  ویلایی  بیشتر  باشد،  قیمت  آن  نیز  بالاتر  خواهد  بود.

 * امکانات: آپارتمان‌ها و خانه‌های ویلایی که از امکانات  بیشتر  مانند  آسانسور،  پارکینگ،  استخر  و  سونا  برخوردار  باشند،  قیمت  بالاتری  دارند.

 * وضعیت بازار مسکن:  قیمت  مسکن  در  همه  محلات  شهر  مشهد،  از  جمله  محله  حسین  آباد،  به  وضعیت  بازار  مسکن  بستگی  دارد.  در  زمانی  که  تقاضا  برای  مسکن  بالا  باشد،  قیمت‌ها  نیز  افزایش  می‌یابد.

در حال حاضر، بازار مسکن در شهر مشهد در رکود به سر می‌برد و این موضوع باعث شده است که قیمت مسکن در محله حسین آباد نیز تا حدودی کاهش یابد.

با این حال، با توجه به موقعیت مناسب این محله و امکانات رفاهی و خدماتی که در آن وجود دارد،  پیش‌بینی  می‌شود  که  در  آینده  نزدیک  قیمت  مسکن  در  این  محله  نیز  افزایش  یابد.

 

 

فرهنگ و آداب رسوم محله حسین آباد مشهد:

محله حسین آباد مشهد،  فرهنگ و آداب رسوم  غنی  و  دیرینه‌ای  دارد  که  ریشه  در  تاریخ  و  فرهنگ  ایرانی  اسلامی  دارد.  برخی از  مهم‌ترین  ویژگی‌های  فرهنگی  و  آداب  و  رسوم  این  محله  عبارتند از:

مذهبی بودن:  مردم  محله  حسین  آباد  بسیار  مذهبی  هستند  و  به  ارزش‌های  دینی  اهمیت  می‌دهند.  حضور  در  مساجد  و  حسینیه‌ها،  برگزاری  مراسم  مذهبی  و  تعزیه  از  جمله  مهم‌ترین  آداب  و  رسوم  مذهبی  این  محله  هستند.

مهمان‌نوازی:  مردم  محله  حسین  آباد  بسیار  مهمان‌نواز  هستند  و  به  مهمانان  خود  احترام  می‌گذارند.  پذیرایی  گرم  و  صمیمانه  از  مهمانان  از  جمله  آداب  و  رسوم  پسندیده  این  محله  هستند.

همبستگی:  مردم  محله  حسین  آباد  بسیار  با  هم  همبسته  هستند  و  در  شادی  و  غم  یکدیگر  شریک  می‌شوند.  برگزاری  جشن‌ها  و  مراسم  مشترک  از  جمله  آداب  و  رسوم  این  محله  هستند  که  بر  همبستگی  و  اتحاد  مردم  آن  می‌افزایند.

احترام به بزرگان:  مردم  محله  حسین  آباد  بسیار  به  بزرگان  احترام  می‌گذارند  و  قدردان  تجربیات  و  دانش  آنها  هستند.  دیدار  از  بزرگان  و  جلب  نظر  مشورت  آنها  از  جمله  آداب  و  رسوم  این  محله  هستند.

غذا:  غذاهای  محلی  مشهد  از  جمله  قرمه‌سبزی،  آش  رشته،  کباب  شیشلیک  و  دیزی  در  محله  حسین  آباد  نیز  پخته  و  میل  می‌شود.  علاوه  بر  این،  در  این  محله  رستوران‌ها  و  کافی‌شاپ‌های  متعددی  وجود  دارد  که  غذاها  و  نوشیدنی‌های  متنوعی  را  ارائه  می‌دهند.

پوشش:  پوشش  مردم  محله  حسین  آباد  مانند  سایر  نقاط  شهر  مشهد  است.  با  این  حال،  در  این  محله  خانم‌ها  بیشتر  از  چادر  و  مردان  بیشتر  از  لباس‌های  سنتی  ایرانی  استفاده  می‌کنند.

موسیقی:  موسیقی  سنتی  ایرانی  از  جمله  موسیقی  قوامی  و  موسیقی  کلاسیک  در  محله  حسین  آباد  رواج  دارد.  علاوه  بر  این،  در  این  محله  گروه‌های  موسیقی  متعددی  فعالیت  می‌کنند  که  به  اجرای  موسیقی  سنتی  و  مدرن  می‌پردازند.

جشن‌ها  و  تعطیلات:  جشن‌ها  و  تعطیلات  مذهبی  و  ملی  از  جمله  نوروز،  عید  فطر،  عید  غدیر  و  محرم  در  محله  حسین  آباد  با  شکوه  و  جلال  خاصی  جشن  گرفته  می‌شوند.

 

صنایع دستی:

 * صنایع دستی مشهد از جمله قالیبافی، فیروزه‌تراشی و تربت‌سازی در محله حسین آباد نیز رواج دارد. در این محله کارگاه‌های متعددی وجود دارد که به تولید این صنایع دستی می‌پردازند.

ورزش:

 * فوتبال، والیبال و بسکتبال از جمله ورزش‌های محبوب در محله حسین آباد هستند. در این محله زمین‌های ورزشی متعددی وجود دارد که اهالی محل می‌توانند در آنها به ورزش بپردازند.

اوقات فراغت:

 * مردم محله حسین آباد در اوقات فراغت خود به فعالیت‌های مختلفی از جمله مطالعه، تماشای فیلم، گشت و گذار در پارک‌ها و بوستان‌ها و شرکت در مراسم مذهبی و فرهنگی می‌پردازند.

نکته:

 * فرهنگ و آداب رسوم محله حسین آباد در طول زمان دستخوش تغییراتی شده است.

 * با ورود مدرنیته و تکنولوژی، برخی از آداب و رسوم سنتی این محله به فراموشی سپرده شده است.

 

گردآورنده: ایلیا ربیعی