محله شیوا، محله ای با بافت قدیمی و خاطره انگیز

محله شیوا یکی از محله‌های قدیمی و اصیل منطقه 14 تهران است که با وجود بافت فرسوده، هنوز هم نشانه‌هایی از تاریخ و فرهنگ غنی خود را حفظ کرده است. این محله که در ناحیه 2 منطقه 14 و در قسمت مرکزی آن قرار دارد، از شمال به خیابان شاه‌آبادی، از جنوب به خیابان لرستان، از شرق به میدان تفحص و از غرب به خیابان زینتی افخم محدود می‌شود. تاریخچه این محله به سال‌های دور برمی‌گردد. در گذشته، این منطقه ایستگاه درشکه‌ها و طوافی‌ها بوده و به دلیل وجود زمین‌های کشاورزی، به "باغ شیوا" معروف بوده است. با گذشت زمان و گسترش شهر تهران، این باغ‌ها جای خود را به خانه‌های مسکونی دادند و محله شیوا شکل گرفت. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های محله شیوا، بافت فرسوده آن است که از نمای ظاهری خانه‌ها مشخص است. کوچه‌ها و خیابان‌های باریک و خانه‌های کلنگی و نقلی، از شاخصه‌های این محله به شمار می‌آیند. در این محله می‌توان شاهد معماری سال‌های 1340 تا 1350 بود که یادآور گذشته و تاریخ این منطقه است. محله شیوا از طریق خیابان‌های اصلی مانند شهید داورزنی (شیوا)، شاه‌آبادی، لرستان، زینتی افخم و میدان تفحص به سایر نقاط شهر دسترسی دارد. این محله دارای اماکن مهمی مانند بوستان دانش، استخر ایثارگران شهرداری منطقه چهارده، بوستان لرستان شمالی، بوستان بشارت، بوستان نشاط، و رستوران‌های معروف مانند کبابی سعید و رستوران خاتم است. سرای محله شیوا یکی از مراکز فرهنگی و اجتماعی مهم این محله است که خدمات مختلفی را به ساکنین ارائه می‌دهد. به دلیل عرض کم معابر و شلوغی خیابان‌های اطراف، ترافیک یکی از مشکلات اصلی این محله است. بافت فرسوده و قدیمی این محله، آن را در برابر زلزله آسیب‌پذیر کرده است. با وجود بوستان‌های کوچک، این محله با کمبود فضای سبز مواجه است. با توجه به طرح‌های شهرداری برای نوسازی بافت‌های فرسوده، امید است که در آینده شاهد تغییرات مثبتی در محله شیوا باشیم. احداث فضای سبز بیشتر، بهبود دسترسی و ایجاد امکانات رفاهی و فرهنگی از جمله اقداماتی است که می‌تواند به ارتقای کیفیت زندگی ساکنین این محله کمک کند. در نهایت، محله شیوا با وجود همه چالش‌ها و مشکلات، هنوز هم یکی از محله‌های اصیل و با هویت تهران است که در دل خود تاریخ و فرهنگ غنی این شهر را جای داده است.

شیوا ، محله ای با چالش ها و فرصت ها

تاریخچه شکل‌گیری محله شیوا در منطقه 14 تهران به سال‌های دور برمی‌گردد و با تغییرات زیادی همراه بوده است. در ابتدا این منطقه خارج از محدوده شهری تهران بوده و بیشتر زمین‌های آن به کشاورزی اختصاص داشته است.

دوران باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی: قبل از دهه ۱۳۴۰، این منطقه به دلیل وجود باغ‌های فراوان و زمین‌های کشاورزی، به "باغ شیوا" معروف بوده است. در آن زمان، ایستگاه درشکه‌ها و طوافی‌ها در این منطقه قرار داشته و مردم از روستاها و مناطق اطراف برای خرید و فروش محصولات کشاورزی به این محل می‌آمدند. گفته می‌شود نام "شیوا" از نام مالک بیشتر زمین‌های این منطقه، "سید علی طاهری" گرفته شده است که به دلیل خیرخواهی و بخشش زمین‌هایش به کشاورزان، به این نام معروف شده است.

شکل‌گیری محله: با گسترش شهر تهران و افزایش جمعیت، از دهه ۱۳۴۰ به بعد، باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی به تدریج جای خود را به خانه‌های مسکونی دادند. کوچه‌ها و خیابان‌های باریک شکل گرفتند و محله شیوا به صورت امروزی بوجود آمد. بافت محله در آن زمان به صورت خاکی بود و از آسفالت خبری نبود. اهالی محله بیشتر به کشاورزی و دامداری و همچنین طوافی (دستفروشی با چرخ دستی) مشغول بودند.

توسعه و تغییرات: در دهه‌های بعد، با توسعه شهرسازی و ساخت و سازهای جدید، محله شیوا نیز دستخوش تغییراتی شد. بافت فرسوده و کوچه‌های باریک به یکی از ویژگی‌های اصلی این محله تبدیل شد. با وجود این تغییرات، محله شیوا هنوز هم نشانه‌هایی از گذشته و تاریخ خود را حفظ کرده است.

در مجموع، محله شیوا از یک منطقه کشاورزی و باغ‌ها به یک محله مسکونی با بافت فرسوده تبدیل شده است که هنوز هم ردپایی از تاریخ و فرهنگ گذشته خود را در خود جای داده است.

سبک معماری غالب در محله شیوا، بازتاب دهنده تاریخ و دوره شکل‌گیری آن است. با توجه به اینکه این محله از دهه ۱۳۴۰ به بعد و با تبدیل زمین‌های کشاورزی به خانه‌های مسکونی شکل گرفته، می‌توان سبک معماری آن را به طور کلی به دو دسته تقسیم کرد:

معماری سنتی و بومی: در برخی از نقاط محله شیوا، هنوز هم می‌توان خانه‌های قدیمی با حیاط مرکزی را مشاهده کرد که یادآور معماری سنتی ایرانی هستند. این خانه‌ها معمولاً دارای حوض، باغچه و ایوان هستند و از مصالحی مانند آجر، خشت و چوب ساخته شده‌اند. در برخی از خانه‌های جدیدتر نیز می‌توان تاثیر معماری سنتی را در استفاده از عناصری مانند طاق، قوس و آجرکاری مشاهده کرد.

معماری مدرن اولیه: خانه‌های ویلایی کوچک: با توجه به شکل‌گیری محله در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰، سبک معماری مدرن اولیه در ساخت خانه‌های ویلایی کوچک و نقلی این محله تاثیرگذار بوده است. در ساخت این خانه‌ها از مصالح جدید مانند سیمان، آهن و بتن استفاده شده است. معماری این خانه‌ها بیشتر بر اساس سادگی و کارایی بوده و از تزئینات زیاد در نمای آنها استفاده نشده است.

ویژگی‌های کلی معماری در محله شیوا:

بافت فرسوده: یکی از مهمترین ویژگی‌های معماری در محله شیوا، بافت فرسوده و قدیمی آن است که در نمای ظاهری خانه‌ها مشهود است.

کوچه‌ها و خیابان‌های باریک: عرض کم کوچه‌ها و خیابان‌ها در این محله، بر سبک معماری و ساخت و ساز خانه‌ها تاثیر گذاشته است.

تراکم ساختمان‌ها: به دلیل کمبود زمین و افزایش جمعیت، تراکم ساختمان‌ها در این محله بالا است.

 

مشاهده سریع آگهی‌های خرید و فروش خانه و آپارتمان در محلۀ شیوا

 

در مجموع، سبک معماری در محله شیوا آمیزه‌ای از معماری سنتی و مدرن اولیه است که با توجه به تاریخ و دوره شکل‌گیری این محله و همچنین عوامل اجتماعی و اقتصادی، ویژگی‌های خاص خود را دارد.

محله شیوا در منطقه 14 تهران، با چندین محله دیگر همسایه است که هر کدام ویژگی‌ها و بافت جمعیتی خاص خود را دارند. این همسایگی‌ها باعث ایجاد تنوع و پویایی در این بخش از منطقه 14 شده است. در اینجا به بررسی محله‌های همسایه با شیوا می‌پردازیم:

از شمال با محله نبی اکرم، این محله از شمال با خیابان شاه‌آبادی با شیوا همسایه است. نبی اکرم نسبت به شیوا از بافت جدیدتر و مدرن‌تری برخوردار است و ساختمان‌های بلندمرتبه و مجتمع‌های مسکونی در آن بیشتر دیده می‌شود.

سرآسیاب دولاب، این محله در شمال شرقی شیوا و در مجاورت میدان تفحص قرار دارد. سرآسیاب دولاب نیز مانند شیوا بافت قدیمی و فرسوده دارد و کوچه‌های باریک و خانه‌های کلنگی از ویژگی‌های آن است.

از جنوب با محله جوادیه، این محله از جنوب با خیابان لرستان با شیوا همسایه است. جوادیه یکی از محله‌های قدیمی و پر جمعیت منطقه 14 است که بافت مسکونی متراکمی دارد.

صد دستگاه، این محله در جنوب غربی شیوا قرار دارد و با خیابان زینتی افخم از آن جدا می‌شود. صد دستگاه نیز از محله‌های قدیمی منطقه 14 است و بافت فرسوده و کوچه‌های باریک در آن دیده می‌شود.

از شرق با محله صاحب الزمان، این محله در شرق شیوا و در مجاورت میدان تفحص قرار دارد. صاحب الزمان نیز مانند شیوا و سرآسیاب دولاب بافت قدیمی و فرسوده دارد.

از غرب با محله شاهد، این محله در غرب شیوا و در مجاورت خیابان زینتی افخم قرار دارد. شاهد نسبت به شیوا از بافت جدیدتر و مدرن‌تری برخوردار است و ساختمان‌های بلندمرتبه در آن بیشتر دیده می‌شود.

بافت خیابان‌بندی و دسترسی در محله شیوا، تحت تاثیر قدمت و تاریخچه شکل‌گیری آن قرار دارد. همانطور که قبلا اشاره شد، این محله از دل باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی سر برآورده و به تدریج به بافت مسکونی تبدیل شده است. به همین دلیل، خیابان‌بندی آن از نظم هندسی خاصی پیروی نمی‌کند و با خیابان‌ها و کوچه‌های باریک و بعضا پیچ در پیچ مشخص می‌شود.

شاهراه‌های اصلی:

خیابان شهید داورزنی (شیوا): این خیابان، محور اصلی محله شیوا است که از شمال به جنوب محله امتداد دارد و آن را به دو بخش تقسیم می‌کند. این خیابان از شمال به خیابان شاه‌آبادی و از جنوب به خیابان لرستان متصل می‌شود.

خیابان شاه‌آبادی: این خیابان در شمال محله شیوا قرار دارد و یکی از راه‌های ارتباطی مهم این محله به سایر نقاط منطقه 14 است.

خیابان لرستان: این خیابان در جنوب محله شیوا قرار دارد و از طریق آن می‌توان به محله‌های جوادیه و صد دستگاه دسترسی پیدا کرد.

خیابان زینتی افخم: این خیابان در غرب محله شیوا قرار دارد و از طریق آن می‌توان به محله‌های صد دستگاه و شاهد دسترسی پیدا کرد.

 

مشاهده سریع آگهی‌های رهن و اجاره ملک در محلۀ شیوا

 

ویژگی‌های بافت خیابان‌بندی:

کوچه‌های باریک و پیچ در پیچ: بافت خیابان‌بندی در محله شیوا با کوچه‌های باریک و بعضا پیچ در پیچ مشخص می‌شود که یادآور گذشته و تاریخچه شکل‌گیری این محله است.

عدم وجود یک نظام هندسی مشخص: خیابان‌ها و کوچه‌های این محله از یک نظام هندسی مشخص پیروی نمی‌کنند و بیشتر به صورت ارگانیک و تحت تاثیر عوامل مختلف مانند توپوگرافی زمین و نحوه توسعه محله شکل گرفته‌اند.

مشکلات ترافیکی: عرض کم خیابان‌ها و کوچه‌ها و همچنین عدم وجود پارکینگ‌های کافی، باعث ایجاد مشکلات ترافیکی در این محله شده است.

عدم دسترسی آسان به برخی نقاط محله: پیچ در پیچ بودن کوچه‌ها و عدم وجود خیابان‌های اصلی در برخی نقاط محله، دسترسی به این نقاط را دشوار کرده است.

در کل، بافت خیابان‌بندی و دسترسی در محله شیوا با چالش‌هایی همراه است که ناشی از قدم ت و تاریخچه شکل‌گیری این محله است. با این حال، این بافت به نوعی هویت و شخصیت خاص خود را به این محله بخشیده است.

محله شیوا با وجود بافت قدیمی و فرسوده، دارای جاذبه‌ها و امکانات رفاهی مختلفی است که می‌تواند برای ساکنین و بازدیدکنندگان جذاب باشد.

جاذبه‌های گردشگری:

بوستان دانش: این بوستان با فضای سبز مناسب و امکانات تفریحی مانند زمین بازی کودکان، وسایل ورزشی و ... محلی مناسب برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت ساکنین محله است.

بوستان لرستان شمالی: این بوستان در جنوب محله شیوا و در مجاورت خیابان لرستان قرار دارد و فضای سبز و آرامش بخشی را برای ساکنین فراهم کرده است.

بوستان بشارت: این بوستان در شرق محله شیوا و در مجاورت میدان تفحص قرار دارد و فضای سبز مناسبی برای تفریح و پیاده‌روی است.

بوستان نشاط: این بوستان در غرب محله شیوا و در مجاورت خیابان زینتی افخم قرار دارد و فضای سبز و امکانات تفریحی مناسبی را برای ساکنین فراهم کرده است.

مسجد جامع شیوا: این مسجد یکی از مساجد قدیمی و با سابقه محله شیوا است که معماری زیبایی دارد و محل برگزاری مراسم مذهبی و فرهنگی است.

بازارچه محلی شیوا: این بازارچه در خیابان شهید داورزنی قرار دارد و محلی مناسب برای خرید مایحتاج روزمره ساکنین است.

 

مشاهده سریع همۀ آگهی‌های ملک در تهران

 

امکانات رفاهی:

سرای محله شیوا: این سرا یکی از مراکز فرهنگی و اجتماعی مهم محله است که خدمات مختلفی مانند کلاس‌های آموزشی، برگزاری مراسم و جشن‌ها، کتابخانه و ... را به ساکنین ارائه می‌دهد.

استخر ایثارگران شهرداری منطقه چهارده: این استخر در خیابان شهید داورزنی قرار دارد و امکانات مناسبی برای ورزش و تفریح ساکنین فراهم کرده است.

درمانگاه و مراکز بهداشتی: در محله شیوا چندین درمانگاه و مرکز بهداشتی وجود دارد که خدمات درمانی و بهداشتی را به ساکنین ارائه می‌دهند.

مدارس و مراکز آموزشی: در محله شیوا چندین مدرسه و مرکز آموزشی در مقاطع مختلف تحصیلی وجود دارد.

رستوران‌ها و کافه‌ها: در محله شیوا چندین رستوران و کافه وجود دارد که انواع غذاها و نوشیدنی‌ها را ارائه می‌دهند. از جمله رستوران‌های معروف این محله می‌توان به کبابی سعید و رستوران خاتم اشاره کرد.

فروشگاه‌ها و مراکز خرید: در محله شیوا انواع فروشگاه‌ها و مراکز خرید برای تامین مایحتاج ساکنین وجود دارد.

در کل، محله شیوا با وجود بافت قدیمی و فرسوده، دارای جاذبه‌ها و امکانات رفاهی مناسبی است که می‌تواند نیازهای ساکنین را در زمینه‌های مختلف برطرف کند. با این حال، بهبود و افزایش این امکانات به ویژه در زمینه فضای سبز و امکانات تفریحی می‌تواند به ارتقای کیفیت زندگی ساکنین و جذابیت بیشتر این محله کمک کند.

محله شیوا در منطقه 14 تهران، به دلیل قرارگیری در بخش مرکزی این منطقه، دسترسی مناسبی به سایر نقاط شهر دارد. ساکنین و افرادی که قصد مراجعه به این محله را دارند، می‌توانند از طریق وسایل نقلیه عمومی و شخصی به راحتی به آن دسترسی پیدا کنند.

دسترسی با وسایل نقلیه عمومی:

مترو: نزدیکترین ایستگاه مترو به محله شیوا، ایستگاه مترو پیروزی در خط 1 مترو تهران است. با پیاده شدن در این ایستگاه و استفاده از تاکسی یا اتوبوس می‌توان به محله شیوا رسید.

اتوبوس: خطوط اتوبوس مختلفی از نقاط مختلف شهر به محله شیوا تردد می‌کنند. ایستگاه اصلی اتوبوس در محله شیوا در خیابان شاه‌آبادی قرار دارد.

تاکسی: در خیابان‌های اصلی محله شیوا مانند خیابان شهید داورزنی و خیابان شاه‌آبادی تاکسی‌های خطی و تاکسی‌های تلفنی برای جابجایی مسافران فعال هستند.

دسترسی با وسیله نقلیه شخصی:

از شمال: از طریق بزرگراه امام علی (ع) و خیابان پیروزی می‌توان به خیابان شاه‌آبادی و سپس محله شیوا دسترسی پیدا کرد.

از جنوب: از طریق خیابان پیروزی و خیابان 17 شهریور می‌توان به خیابان لرستان و سپس محله شیوا دسترسی پیدا کرد.

از شرق: از طریق خیابان پیروزی و میدان تفحص می‌توان به محله شیوا دسترسی پیدا کرد.

از غرب: از طریق خیابان 17 شهریور و خیابان زینتی افخم می‌توان به محله شیوا دسترسی پیدا کرد.

 

مشاهده سریع آگهی‌های اجاره روزانه مبله خانه و آپارتمان در تهران

 

سرمایه‌گذاری در ملک، به خصوص در کلان‌شهری مانند تهران، همواره یکی از گزینه‌های جذاب برای سرمایه‌گذاران بوده است. محله شیوا در منطقه 14 تهران، با توجه به ویژگی‌های خاص خود، می‌تواند فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای سرمایه‌گذاری ملک به همراه داشته باشد. در اینجا به بررسی جوانب مختلف سرمایه‌گذاری ملک در این محله می‌پردازیم:

فرصت‌ها:

قیمت مناسب: قیمت ملک در محله شیوا نسبت به سایر محله‌های منطقه 14 و مناطق شمالی‌تر تهران، پایین‌تر است. این موضوع می‌تواند برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال خرید ملک با قیمت مناسب هستند، جذاب باشد.

طرح‌های نوسازی بافت فرسوده: شهرداری تهران در سال‌های اخیر، طرح‌های مختلفی را برای نوسازی بافت‌های فرسوده در محله‌هایی مانند شیوا اجرا کرده است. این طرح‌ها می‌تواند باعث افزایش ارزش ملک در آینده شود.

موقعیت مکانی: محله شیوا در منطقه 14 تهران و در نزدیکی خیابان‌های اصلی مانند خیابان پیروزی و خیابان 17 شهریور قرار دارد. این موقعیت مکانی می‌تواند دسترسی به سایر نقاط شهر را آسان کند.

وجود تقاضا برای اجاره: با توجه به قیمت مناسب ملک در محله شیوا، تقاضا برای اجاره در این محله وجود دارد. این موضوع می‌تواند برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال کسب درآمد از اجاره ملک هستند، جذاب باشد.

توسعه امکانات و خدمات: در سال‌های اخیر، امکانات و خدمات رفاهی در محله شیوا مانند بوستان‌ها، مراکز آموزشی و درمانی و ... افزایش یافته است. این موضوع می‌تواند به جذابیت بیشتر این محله برای زندگی و سرمایه‌گذاری کمک کند.

چالش‌ها:

بافت فرسوده: یکی از مهمترین چالش‌های سرمایه‌گذاری در محله شیوا، بافت فرسوده و قدیمی آن است. این موضوع می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش دهد.

مشکلات ترافیکی: عرض کم خیابان‌ها و کوچه‌ها و همچنین عدم وجود پارکینگ‌های کافی، باعث ایجاد مشکلات ترافیکی در این محله شده است. این موضوع می‌تواند برای ساکنین و سرمایه‌گذاران چالش برانگیز باشد.

کمبود فضای سبز: با وجود بوستان‌های کوچک، محله شیوا با کمبود فضای سبز مواجه است. این موضوع می‌تواند بر کیفیت زندگی در این محله تاثیر منفی بگذارد.

نوسانات قیمت ملک: قیمت ملک در محله شیوا مانند سایر نقاط تهران تحت تاثیر عوامل مختلف اقتصادی و سیاسی قرار دارد و ممکن است با نوساناتی همراه باشد. این موضوع می‌تواند ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش دهد.

در نهایت، تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری ملک یا زندگی در محله شیوا به اولویت‌ها و نیازهای شما بستگی دارد. با بررسی دقیق مزایا و معایب و مشورت با کارشناسان شیش‌دنگ، می‌توانید تصمیم مناسبی بگیرید. امیدوارم این اطلاعات به شما در تصمیم‌گیری مناسب کمک کند.

 

تنظیم‌کننده: ندا صفاری‌نیا