کلیسا سنت باسیل||کلیسا رنگارنگ مسکو

کلیسای سنت باسیل (یا کلیسای جامع سنت باسیل) یکی از برجسته‌ترین و مشهورترین بناهای مذهبی و فرهنگی روسیه است. این کلیسا در میدان سرخ مسکو قرار دارد و به دلیل گنبدهای رنگارنگ و طراحی منحصر به فردش شهرت دارد. کلیسای سنت باسیل به دستور ایوان مخوف بین سال‌های 1555 تا 1561 ساخته شد تا پیروزی‌های نظامی او را جشن بگیرد.

کلیسا سنت باسیل

کلیسای جامع سنت باسیل یک ساختمان آجر قرمز تزئینی است که در کنار میدان سرخ مسکو قرار دارد و با چندین گنبد رنگارنگ تاج‌گذاری شده است. این گنبدها شباهت زیادی به شعله‌های زبانه‌کشیده به آسمان دارند و یکی از ویژگی‌های برجسته این کلیسا هستند.کلیسای جامع واسیل مبارک که به نام کلیسای جامع سنت باسیل در زبان انگلیسی شناخته می‌شود، یک کلیسای ارتدوکس در میدان سرخ مسکو است و یکی از محبوب‌ترین نمادهای فرهنگی روسیه محسوب می‌شود. این ساختمان که اکنون یک موزه است، به طور رسمی به نام کلیسای جامع شفاعت مقدس‌ترین تئوتوکوس در خندق یا کلیسای جامع پوکروفسکی شناخته می‌شود.

 این کلیسا بین سال‌های 1555 تا 1561 به دستور ایوان مخوف ساخته شد و یادبود تصرف قازان و آستراخان را گرامی می‌دارد. تکمیل این کلیسا با رنگ‌های زیبایش در سال 1683 انجام شد. این کلیسا تا سال 1600 که برج ناقوس ایوان بزرگ تکمیل شد، بلندترین ساختمان شهر بود.

 

تاریخچه کلیسای سنت باسیل

 

کلیسای سنت باسیل در ابتدا در سال 1555 تحت دستور تزار ایوان چهارم، معروف به ایوان مخوف، ساخته شد. هدف ایوان از ساخت کلیسای سنت باسیل، جشن گرفتن پیروزی در جنگ‌های روسیه و قازان، به ویژه محاصره قازان بود و نام کلیسا از یک قدیس ارتدوکس روس به نام واسیل مقدس (باسیل) گرفته شده است.

 

برج پیتزا || برج کج شهر پیزا || یکی از معروف‌ترین برج‌های جهان

 

کلیسای سنت باسیل توسط ایوان مخوف در سال 1555 برای جشن گرفتن پیروزی نظامی او بر دوی ایالت‌های رقیب ساخته شد. این کلیسا همچنین به عنوان نماد قدرت و اعتبار خود او طراحی شده بود.کلیسای سنت باسیل در مسکو به دستور ایوان مخوف ساخته شد. ایوان مخوف یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های تاریخ روسیه محسوب می‌شود. او این عنوان را به دلیل خشونت باورنکردنی که از طریق آن بر مردمش حکم می‌راند، دریافت کرد و همچنین به حق الهی برای حکومت اعتقاد داشت. ایوان معتقد بود که اقتدار الهی پشت سر اوست. در دوران حکومتش، روسیه را متحد کرد و به تزار تمامی روسیه تبدیل شد. پس از آن که در جنگ علیه خان‌ها و آستراخان پیروز شد، تصمیم گرفت کلیسای معروف کنونی را احداث کند.

معمار کلیسا:

در مورد اینکه چه کسی در واقع طراحی کلیسای سنت باسیل را انجام داده است، اختلافات زیادی وجود دارد. اما یک افسانه هولناک می‌گوید که پس از اتمام طراحی، ایوان دستور داد چشمان معمار را بیرون بیاورند تا نتواند چیزی به زیبایی آن خلق کند. این امر تقریباً قطعاً نادرست است، زیرا سوابق نشان می‌دهد که معمار 25 سال بعد برای افزودن یک کلیسای اضافی استخدام شده بود. در واقع، کلیسای سنت باسیل یک نوآوری در معماری روسیه بود و چیزی شبیه به آن پیش از این وجود نداشت.

معماری کلیسای سنت باسیل

کلیسای سنت باسیل به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نمونه‌های معماری روسیه شناخته می‌شود و هیچ مثالی در معماری پیشین، همزمان یا بعدی فرهنگی مسکوی و بیزانس ندارد. 

 

ساعت بیگ بن|| کاخ پارلمانی و برج الیزابت لندن

 

نظریه‌های مختلف

- تأثیرات آسیایی:  یوژن ویوله-لو-دوک ریشه‌های اروپایی کلیسا را رد کرده و معتقد است که قوس‌های این کلیسا بیزانسی و در نهایت آسیایی هستند. یک نظریه مدرن آسیایی بیان می‌کند که کلیسا بازسازی مسجد کول‌شریف است که پس از محاصره قازان توسط نیروهای روسی تخریب شد.

- تأثیرات روسی شمالی: نویسندگان روسی قرن نوزدهم، به ویژه ایوان زابیلین، تأثیر کلیساهای چوبی محلی شمال روسیه را برجسته کرده‌اند. این الگوها به‌ویژه در کلیساهای وقفی که نیازی به خانه‌سازی جماعت‌های بزرگ نداشتند، به معماری سنگی راه یافتند.

- معماری ترکیبی:  دیوید واتکین نیز به ترکیب ریشه‌های روسی و بیزانسی اشاره کرده و کلیسا را "اوج" معماری چوبی محلی روسی خوانده است.

 ترکیب طراحی‌ها

- برج ناقوس ایوان بزرگ: کلیسا طراحی لایه‌لایه برج ناقوس ایوان بزرگ (1505–1508) را با ساختار چند لایه ترکیب کرده است.

- کلیسای معراج در کولومن‌اسکویه:  چادر مرکزی کلیسای معراج در کولومن‌اسکویه (1530ها) را به خود گرفته است.

- کلیسای قطع سر یحیی در دیاکوفو:  شکل استوانه‌ای کلیسای قطع سر یحیی در دیاکوفو (1547) را نیز ترکیب کرده است.

 

طراحان احتمالی

- پتروک مالی: بر اساس نظر سرگئی پودیاپولسکی، کلیسای کولومن‌اسکویه توسط معمار ایتالیایی پتروک مالی ساخته شده است، هرچند این نظر هنوز در تاریخ‌نگاری اصلی پذیرفته نشده است.

-آندری باتالوف: آندری باتالوف سال اتمام کلیسای دیاکوفو را از 1547 به دهه‌های 1560–70 تغییر داده و اشاره کرده که کلیسای ترینیتی هیچ نمونه‌ای ملموس پیش از خود نداشته است.

 

موزه لوور || بزرگترین موزه هنری جهان

فضای داخلی کلیسا:

فضای داخلی کلیسای سنت باسیل در مقایسه با نمای بیرونی آن ممکن است ناامیدکننده به نظر برسد. این امر به دلیل مقیاس و طراحی کلیسا است که فاقد نقطه کانونی است. آشفتگی گنبدها این واقعیت را پنهان می‌کند که فضای داخلی در واقع شامل 9 کلیسا است. توجه ویژه به کلیسایی که به واسیل مقدس اختصاص داده شده است داشته باشید، یک دیوانه مقدس که احترام و ترس ایوان را به خود جلب کرده بود: این کلیسا پس از مرگ وی سفارش داده شد.

 

نقاشی‌ها و آثار داخلی

فضای داخلی شامل برخی از نقاشی‌های دیواری و آیکون‌های قرون وسطی جالب است و امروزه بخشی از موزه تاریخ دولتی است. به مقبره واسیل مقدس نیز توجه داشته باشید.

کلیسا با نه کلیسا طراحی شده است و هر کدام دارای گنبد مخصوص به خود هستند و این کلیساها به شخصیت‌های مذهبی مختلف اختصاص داده شده‌اند. بلندترین گنبد که بخشی از کلیسای مرکزی است به شفاعت مقدس اختصاص داده شده است. این ویژگی‌ها باعث شده که این کلیسا یکی از برجسته‌ترین و از لحاظ معماری شگفت‌انگیزترین کلیساهای ساخته شده باشد.

کلیسای سنت باسیل در مسکو به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نمونه‌های معماری روسیه شناخته می‌شود. طراحی بسیار رنگارنگ این کلیسا برخلاف بسیاری از سازه‌های روسی است، اگرچه گنبدهای رنگارنگ معروف آن به صورت فنی در مراحل بعدی اضافه شده‌اند. نمای خارجی این سازه یکی از مشهورترین تصاویر فرهنگی روسیه شده و نسل‌ها به همین صورت باقی مانده است.

ویژگی‌های معماری

- گنبدهای رنگارنگ : این گنبدها که به شعله‌های سرکش شباهت دارند، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های معماری این کلیسا هستند.

- طراحی منحصر به فرد: طراحی این کلیسا با نه کلیسا و گنبدهای مستقل، از نظر معماری کاملاً متفاوت و منحصر به فرد است.

- تأثیر فرهنگی:  نمای خارجی کلیسا به یک نماد برجسته فرهنگی تبدیل شده که نسل‌ها همچنان به عنوان یکی از تصاویر ماندگار روسیه باقی مانده است.

کلیسای سنت باسیل یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری روسیه است که به خاطر طراحی منحصر به فرد و زیبایی‌های بی‌نظیرش شناخته می‌شود.

- طراحی چندگنبدی : کلیسا شامل نه کلیسا با گنبدهای مستقل است که هر یک به رنگ‌ها و طرح‌های مختلف مزین شده‌اند. بلندترین گنبد به شفاعت مقدس اختصاص داده شده است.

- رنگ‌های زنده: گنبدهای رنگارنگ این کلیسا که به شعله‌های زبانه‌کشیده به آسمان شباهت دارند، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های معماری آن هستند.

- ساختار پیچیده : ساختار کلیسا شامل چندین برج و قوس‌های زیبا است که با تزئینات دقیق و مجلل طراحی شده‌اند.

- سبک روسی سنتی : کلیسا به سبک معماری روسی سنتی ساخته شده و نمونه بارزی از این سبک است.

 

اهمیت فرهنگی و تاریخی:

- نماد فرهنگی:  نمای خارجی کلیسا به یک نماد برجسته فرهنگی تبدیل شده که نسل‌ها همچنان به عنوان یکی از تصاویر ماندگار روسیه باقی مانده است.

- نوآوری در طراحی : کلیسای سنت باسیل به عنوان یکی از نوآوری‌های معماری در زمان خود شناخته می‌شود و چیزی شبیه به آن پیش از این وجود نداشت.

این ترکیب منحصر به فرد از رنگ‌ها، اشکال و تاریخچه غنی، کلیسای سنت باسیل را به یک نمونه برجسته از معماری و هنر روسی تبدیل کرده است.

 

دیوار چین: اژدهای خفته در دل تاریخ

 

اوضاع امروزه کلیسا:

کلیسای سنت باسیل همچنان به دلایلی نمادین باقی مانده است: رنگارنگی گنبدهای پیازی‌شکل آن حتی مسافران سرخورده را نیز در نگاه اول به هیجان می‌آورد. کلیسا در تمام سال باز است، اگرچه ساعات بازدید به فصل بستگی دارد. مسیرهای پیچیده داخل کلیسا می‌تواند گیج‌کننده باشد، به ویژه در زمان‌های شلوغی. در حالی که فضای داخلی جالب است، نمای بیرونی بیشترین تأثیر را دارد. در زمستان داخل کلیسا ممکن است بسیار سرد باشد!

 

 ترجمه و گرداوری: ندا خدری