بهارستان مشهد: نگینی در قلبِ شهرِ خورشید [منطقه 9 شهرداری]

بهارستان مشهد: نگینی در قلبِ شهرِ خورشید

 محله‌ی بهارستان مشهد، با دارا بودن موقعیت جغرافیایی مناسب، آب و هوای مطبوع، فضای سبز فراوان، تاریخ غنی و فرهنگی اصیل، به عنوان یکی ازمحلات برجسته و محبوب در شهر مشهد شناخته می‌شود.

این محله، در ناحیه‌ی مرکزی شهر مشهد و درمجاورت حرم مطهر امام رضا (ع) واقع شده است و از نظر دسترسی به امکانات رفاهی، آموزشی، درمانی و تفریحی در سطح مطلوبی قرار دارد. بهارستان، با قدمتی چند صد ساله، از جمله

محلات تاریخی شهر مشهد به شمار می‌رود و در طول تاریخ شاهد رویدادهای مهمی بوده است. وجود بناهای تاریخی متعدد در این محله، گواه بر این قدمت و اصالت است.

مردم بهارستان، به گرمی و مهمان‌نوازی معروف هستند و با آغوشی باز از زائران و گردشگران استقبال می‌کنند. در ادامه، به برخی از ویژگی‌های بارز محله‌ی بهارستان مشهد اشاره می‌کنیم:

* موقعیت جغرافیایی: بهارستان در ناحیه‌ی مرکزی شهر مشهد و در مجاورت حرم مطهر امام رضا (ع) واقع شده است.

 * دسترسی به امکانات: این محله از نظر دسترسی به امکانات رفاهی، آموزشی، درمانی و تفریحی در سطح مطلوبی قرار دارد.

 * تاریخ غنی: بهارستان با قدمتی چند صدساله، از جمله محلات تاریخی شهر مشهد به شمار می‌رود.

 * فرهنگ اصیل: مردم بهارستان به گرمی و مهمان‌نوازی معروف هستند و با آغوشی باز از زائران و گردشگران استقبال می‌کنند.

 * بناهای تاریخی: وجود بناهای تاریخی متعدد در این محله، گواه بر قدمت واصالت آن است.

 * فضای سبز: بهارستان از نظر فضای سبز در وضعیت مطلوبی قرار دارد و بوستان‌های متعددی در آن وجود دارد.

 * بازار: این محله دارای بازارهای متعددی است که در آنها می‌توان محصولات و سوغاتی‌های متنوعی را پیدا کرد. اگر به دنبال محله‌ای با موقعیت جغرافیایی مناسب، دسترسی آسان به امکانات، تاریخ غنی و فرهنگی اصیل هستید، بهارستان می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد.

تاریخچه محله‌ی بهارستان مشهد: سفری در گذر زمان:

محله‌ی بهارستان مشهد، با قدمتی چند صد ساله، از جمله محلات تاریخی شهر مشهد به شمارمی‌رود و در طول تاریخ شاهد رویدادهای مهمی بوده است.

نام‌گذاری:

نام "بهارستان" به دلیل وجود باغ‌های خرم وسرسبز در این محله در گذشته انتخاب شده است.

درواقع، بهارستان در گذشته به عنوان ییلاق و تفرجگاه پادشاهان و بزرگان شهر مشهد

مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

رویدادهای تاریخی:

 * دوران صفویه: در دوران صفویه، بهارستان به عنوان ییلاق تابستانی شاه عباس اول

   مورد استفاده قرار می‌گرفته است. شاه عباس در این محله دستور احداث باغ‌ها،

   قنات‌ها و عمارت‌های متعددی را صادرکرد که برخی از آنها تا به امروز باقی

   مانده‌اند.

 * دوران قاجار: در دوران قاجار، بهارستان به عنوان یکی از محلات اعیان‌نشین شهر

   مشهد شناخته می‌شد. در این دوره، بناهای تاریخی متعددی از جمله مدرسه‌ی ابوالقاسم، مسجد گوهرشاد وبازار بزرگ در این محله احداث شدند.

 * دوران پهلوی: در دوران پهلوی، بهارستان به تدریج از رونق گذشته‌ی خود افتاد و برخی از باغ‌ها و عمارت‌های آن تخریب شدند. با این حال، این محله همچنان از نظر تاریخی و فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار بود.

 * دوران پس از انقلاب: پس از انقلاب اسلامی، بهارستان به یکی ازمحلات مذهبی و انقلابی شهر مشهد تبدیل شد. در این دوره، شاهد احداث مساجد، حسینیه‌ها و مراکزفرهنگی متعددی در این محله بوده‌ایم.

بناهای تاریخی:

 * مدرسه‌ی ابوالقاسم: این مدرسه دردوران قاجار توسط ابوالقاسم نواب بنا شده است و از جمله مدارس معتبر شهر مشهد به شمار می‌رود.

 * مسجد گوهرشاد: این مسجد دردوران تیموری توسط گوهرشاد، همسرشاهرخ تیموری، بنا شده است و از جمله مساجد تاریخی و باشکوه شهرمشهد به شمار می‌رود.

 * بازار بزرگ: این بازار دردوران قاجار احداث شده است و ازجمله بازارهای بزرگ و پر رونق شهرمشهد به شمار می‌رود.

 * خانه‌ی ملک: این خانه دردوران قاجار توسط یکی از ثروتمندان شهر مشهد بنا شده است و در حال حاضر به عنوان موزه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 * حمام رضوی: این حمام دردوران صفویه بنا شده است و از جمله حمام‌های تاریخی شهر مشهد به شمارمی‌رود.بهارستان، با دارا بودن تاریخ غنی وفرهنگ اصیل، از جمله محلات جذاب و دیدنی شهر مشهد به شمارمی‌رود. بازدید از بناهای تاریخی و گشت و گذار در بازارهای این محله تجربه‌ای منحصر به فرد برای گردشگران خواهد بود.

بافت شهری محله بهارستان مشهد: گذری در کالبد و فضا:

محله بهارستان مشهد، با قدمتی دیرینه و هویت تاریخی غنی، از نظر بافت شهری نیز دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است. در این مقاله، به بررسی بافت شهری این محله می‌پردازیم.

ویژگی‌های کلی بافت شهری محله بهارستان:

 * بافت فرسوده: بخش قابل توجهی از محله بهارستان از بافت فرسوده تشکیل شده است. این بافت که شامل خانه‌های قدیمی با مصالح فرسوده و کوچه‌های باریک و ناامن است، نیازمند نوسازی و بازسازی می‌باشد.

 * تراکم جمعیتی بالا: محله بهارستان از جمله محله‌های پرجمعیت مشهد به شمار می‌رود. تراکم جمعیتی بالا در این محله، بر کیفیت زندگی ساکنان و همچنین بر خدمات شهری مانند حمل و نقل و جمع‌آوری زباله تاثیر منفی گذاشته است.

 * معابر نامناسب: برخی از معابر محله بهارستان، به خصوص در بافت فرسوده، از عرض کم و نامناسبی برخوردار هستند. این امر تردد وسایل نقلیه و عابران پیاده را با مشکل مواجه کرده است.

 * کمبود فضای سبز: محله بهارستان از نظر فضای سبز نیز با کمبود مواجه است. وجود فضای سبز کافی در یک محله، برای سلامتی جسمی و روحی ساکنان آن ضروری است.

نقاط قوت بافت شهری محله بهارستان:

 * موقعیت جغرافیایی مناسب: محله بهارستان در موقعیت جغرافیایی مناسبی در مرکز شهر مشهد واقع شده است. دسترسی آسان به حرم مطهر امام رضا (ع) و سایر نقاط شهر، از جمله مزایای این موقعیت جغرافیایی به شمار می‌رود.

 * وجود امکانات رفاهی: محله بهارستان از نظر امکانات رفاهی مانند مدارس، مراکز درمانی، مساجد و ... در وضعیت مطلوبی قرار دارد.

 * تنوع کاربری: در محله بهارستان، کاربری‌های مختلفی مانند مسکونی، تجاری، اداری و ... وجود دارد. این تنوع کاربری، به پویایی وکیفیت محله می‌افزاید.

 * هویت تاریخی: محله بهارستان دارای هویت تاریخی و فرهنگی غنی است. وجود بناهای تاریخی و مذهبی متعدد در این محله، بر ارزش و اهمیت آن می‌افزاید.

چالش‌ها و فرصت‌های بافت شهری محله بهارستان:

 * فرسودگی بافت: فرسودگی بافت شهری، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی محله بهارستان است. نوسازی و بازسازی بافت فرسوده، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری کلان می‌باشد.

 * تراکم جمعیتی: تراکم جمعیتی بالا، از دیگر چالش‌های این محله است. برای حل این مشکل، می‌توان اقداماتی مانند احداث مجتمع‌های مسکونی جدید و تشویق ساکنان به مهاجرت به مناطق کم‌تراکم‌تر انجام داد.

 * کمبود فضای سبز: کمبود فضای سبز، از جمله مشکلات اساسی محله بهارستان به شمار می‌رود. احداث پارک‌ها و بوستان‌های جدید و همچنین، کاشت درخت در معابر و خیابان‌ها، می‌تواند تا حدودی این مشکل را حل کند.

فرصت‌های توسعه بافت شهری محله بهارستان:

 * موقعیت جغرافیایی: موقعیت جغرافیایی مناسب محله بهارستان، فرصت‌های خوبی برای توسعه آن فراهم می‌کند. می‌توان از این موقعیت برای جذب سرمایه‌گذاری و احداث مجتمع‌های تجاری، اداری و تفریحی استفاده کرد.

 * هویت تاریخی: هویت تاریخی و فرهنگی محله بهارستان، می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری مورد توجه قرار گیرد. با احیای بناهای تاریخی و مذهبی و همچنین، برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی، می‌توان از این پتانسیل برای رونق اقتصادی محله استفاده کرد.

محله بهارستان مشهد با وجود چالش‌هایی مانند فرسودگی بافت، تراکم جمعیتی بالا و کمبود فضای سبز، از پتانسیل‌های فراوانی برای توسعه و پیشرفت نیز برخوردار است.

مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری محله بهارستان مشهد: سفری در دل تاریخ و طبیعت

محله بهارستان مشهد، با قدمت دیرینه و هویت تاریخی غنی، علاوه بر بافت شهری منحصر به فرد، از مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری متعددی نیز برخوردار است. در این بخش، به معرفی برخی از این مکان‌ها و جاذبه‌ها می‌پردازیم.

جاذبه‌های تاریخی و مذهبی:

 * مسجد جامع بهارستان: این مسجد که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد، از جمله مساجد قدیمی و تاریخی محله بهارستان است.

 * حمام بهارستان: این حمام که در گذشته به عنوان یکی از حمام‌های عمومی محله مورد استفاده بود، قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد.

 * قبرستان چاه‌نش: این قبرستان که قدمت آن به دوران قاجار می‌رسد، در ضلع غربی محله بهارستان واقع شده است.

جاذبه‌های طبیعی:

 * باغ گل‌ها: باغ گل‌ها با تنوع چشم‌نواز گل‌ها و گیاهان، جلوه‌ای زیبا به محله بهارستان بخشیده و مکانی مناسب برای پیاده‌روی و لذت بردن از طبیعت است.

 * بوستان بهارستان: این بوستان که در ضلع شرقی محله بهارستان واقع شده است، با فضای سبز و امکانات رفاهی مناسب، مکانی مناسب برای تفریح و سرگرمی کودکان و بزرگسالان است.

جاذبه‌های فرهنگی و اجتماعی:

 * بازار بهارستان: این بازار که از جمله بازارهای قدیمی و سنتی مشهد به شمار می‌رود، محل مناسبی برای خرید سوغات و صنایع دستی است.

 * سرای محله بهارستان: سرای محله بهارستان که به عنوان مرکزی برای فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی ساکنان محله شناخته می‌شود، برنامه‌های مختلفی را در طول سال برگزار می‌کند.

جاذبه‌های تفریحی:

 * سینما بهارستان: این سینما که در دهه 50 احداث شده بود، پس از سال‌ها تعطیلی، مجدداً بازگشایی شده و به یکی از مراکز فرهنگی و تفریحی محله بهارستان تبدیل شده است.

 * مجموعه ورزشی بهارستان: این مجموعه ورزشی که شامل زمین فوتبال، سالن ورزشی و استخر است، محل مناسبی برای ورزش و فعالیت‌های ورزشی ساکنان محله می‌باشد.

* برای بازدید از برخی از این مکان‌ها و جاذبه‌ها، مانند مسجد جامع بهارستان و حمام بهارستان، ممکن است نیاز به مجوز داشته باشید.

 * ساعات بازدید از برخی از مکان‌ها و جاذبه‌ها، مانند سینما بهارستان و بوستان بهارستان، ممکن است در طول سال متغیر باشد.

محله بهارستان مشهد با دارا بودن مکان‌ها و جاذبه‌های گردشگری متنوع، اعم از تاریخی، مذهبی، طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و تفریحی، می‌تواند مقصدی جذاب برای گردشگران و ساکنان شهر مشهد باشد.

امنیت محله بهارستان مشهد: بررسی چالش‌ها و راهکارها:

محله بهارستان مشهد، مانند سایر محله‌های شهر، با چالش‌هایی در زمینه امنیت روبرو است. در این بخش، به بررسی این چالش‌ها و همچنین راهکارهایی برای ارتقای امنیت در این محله می‌پردازیم.

چالش‌های امنیتی محله بهارستان:

 * سرقت: سرقت، به خصوص سرقت منزل و خودرو، از جمله جرایمی است که در محله بهارستان به وقوع می‌پیوندد. عواملی مانند تراکم جمعیت، کمبود نورپردازی در برخی معابر و وجود نقاط کور، در افزایش این جرم موثر هستند.

 * قاچاق مواد مخدر: متاسفانه، قاچاق و مصرف مواد مخدر نیز در برخی از نقاط محله بهارستان مشاهده می‌شود. این امر می‌تواند به افزایش جرایم دیگر مانند سرقت و خشونت منجر شود.

 * مزاحمت‌های خیابانی: مزاحمت‌های خیابانی، به خصوص برای زنان و کودکان، از دیگر چالش‌های امنیتی محله بهارستان است.

راهکارهایی برای ارتقای امنیت محله بهارستان:

 * افزایش گشت‌های انتظامی: حضور پررنگ‌تر نیروی انتظامی در محله، به خصوص در نقاط جرم‌خیز، می‌تواند به کاهش جرایم و افزایش احساس امنیت در بین ساکنان کمک کند.

 * بهبود روشنایی معابر: کمبود نورپردازی در برخی معابر، فرصتی برای مجرمان ایجاد می‌کند تا به فعالیت‌های مجرمانه خود بپردازند. بهبود روشنایی معابر، به خصوص در نقاط خلوت و تاریک، می‌تواند به کاهش جرایم کمک کند.

 * نصب دوربین‌های مداربسته: نصب دوربین‌های مداربسته در نقاط پرتردد و جرم‌خیز، می‌تواند به پیشگیری از جرایم و همچنین، شناسایی مجرمان کمک کند.

 * افزایش آگاهی عمومی: بالا بردن سطح آگاهی ساکنان محله در مورد جرایم و راه‌های پیشگیری از آنها، می‌تواند به کاهش جرایم کمک کند. برگزاری دوره‌های آموزشی و همچنین، توزیع بروشورهای اطلاعاتی، از جمله اقداماتی است که می‌توان در این زمینه انجام داد.

 * جلب مشارکت مردم: برای ارتقای امنیت محله، لازم است که همه ساکنان با یکدیگر همکاری کنند. تشکیل انجمن‌های محلی و همچنین، مشارکت فعال در برنامه‌های امنیتی، از جمله اقداماتی است که می‌توان در این زمینه انجام داد.

نقش مسئولان در ارتقای امنیت محله بهارستان:

 * شهرداری: شهرداری می‌تواند با اقداماتی مانند بهبود روشنایی معابر، نصب دوربین‌های مداربسته و همچنین، احداث پارک‌ها و بوستان‌ها، به ارتقای امنیت محله بهارستان کمک کند.

 * نیروی انتظامی: نیروی انتظامی وظیفه دارد که با گشت‌زنی در محله و همچنین، برخورد با مجرمان، امنیت ساکنان را تامین کند.

 * قوه قضائیه: قوه قضائیه با برخورد قاطع با مجرمان، می‌تواند به پیشگیری از جرایم و همچنین، ایجاد حس امنیت در بین مردم کمک کند.

امنیت محله بهارستان، مانند هر محله دیگری، دغدغه ساکنان آن است. با همکاری و همدلی ساکنان، مسئولان و نهادهای ذیربط، می‌توان به ارتقای امنیت در این محله و ایجاد فضایی امن و آرام برای زندگی ساکنان آن کمک کرد.

گردآورنده: ایلیا ربیعی