محله قصر فیروزه: محله‌ای با اصالت و آرامش در منطقه 14 تهران

محله قصر فیروزه یکی از محله‌های قدیمی و شرقی تهران است که در منطقه ۱۴ شهرداری واقع شده است. این محله که در ابتدا برای اسکان پرسنل نیروی هوایی شاهنشاهی در اوایل دهه پنجاه ساخته شد، امروزه به یکی از محله‌های پرجمعیت و شناخته شده تهران تبدیل شده است. نام این محله از کاخی به همین نام گرفته شده که به دستور ناصرالدین شاه قاجار در منطقه دوشان تپه ساخته شده بود. این کاخ که در دوره پهلوی تخریب شد، هیچ اثری از آن باقی نمانده است. در اوایل دهه پنجاه خورشیدی، برای اسکان پرسنل نیروی هوایی، شهرکی در این منطقه ساخته شد که به شهرک قصر فیروزه معروف شد. این شهرک در ابتدا شامل دو فاز بود که به قصر فیروزه یک و قصر فیروزه دو شناخته می‌شوند. قصر فیروزه در ناحیه ۶ منطقه ۱۴ شهرداری تهران واقع شده است. این محله از شمال به بزرگراه بسیج، از جنوب به شهرک والفجر، از شرق به پادگان‌ها و سایت‌های نظامی نیروی هوایی و از غرب به منطقه افسریه محدود می‌شود. دسترسی به این محله از طریق بزرگراه بسیج، خیابان‌های پیروزی و افسریه امکان‌پذیر است. همچنین ایستگاه مترو شهید کلاهدوز در نزدیکی این محله قرار دارد. قصر فیروزه عمدتاً از آپارتمان‌های مسکونی تشکیل شده است که در دو فاز "قصر فیروزه یک" و "قصر فیروزه دو" قرار دارند. این محله دارای پارک‌ها و فضای سبز مناسبی است که از جمله آنها می‌توان به پارک قصر فیروزه و پارک ولیعصر اشاره کرد. قصر فیروزه دارای امکانات رفاهی مناسبی مانند مسجد، مدرسه، فروشگاه، درمانگاه و ... است. ساکنین این محله می‌توانند برای تأمین مایحتاج روزانه خود به فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های موجود در محله و یا مراکز خرید نزدیک مانند بازار افسریه مراجعه کنند. به دلیل واقع شدن در منطقه‌ای پر جمعیت و نزدیک به بزرگراه بسیج، ترافیک در ساعات اوج تردد در این محله مشهود است. با وجود اینکه قصر فیروزه دارای امکانات رفاهی نسبتاً خوبی است، اما هنوز هم در برخی زمینه‌ها مانند مراکز آموزشی و فرهنگی با کمبود مواجه است. در نهایت، قصر فیروزه محله‌ای با سابقه تاریخی و امکانات رفاهی مناسب است که به عنوان یکی از محله‌های خوب منطقه ۱۴ تهران شناخته می‌شود. با این حال، مانند هر محله دیگری، با چالش‌هایی نیز مواجه است که نیازمند توجه و برنامه‌ریزی مسئولان شهری برای بهبود وضعیت آن است.

قصر فیروزه: نگین شرق تهران

تاریخچه شکل‌گیری محله قصر فیروزه را می‌توان به دو دوره تقسیم کرد:

قصر فیروزه، از کاخ تا ویرانه: در زمان ناصرالدین شاه قاجار، کاخی ییلاقی در منطقه دوشان تپه (محل کنونی قصر فیروزه) ساخته شد. این کاخ به نام "قصر فیروزه" معروف شد، هرچند منابع تاریخی درباره علت این نامگذاری اختلاف نظر دارند. برخی آن را به نام همسر یا یکی از زنان حرمسرای ناصرالدین شاه نسبت می‌دهند و برخی دیگر معتقدند نام آن از فیروزه‌ای بودن کاشی‌های بنا گرفته شده است. این کاخ در دوره پهلوی به دلایل نامعلومی تخریب شد و امروزه هیچ اثری از آن باقی نمانده است. تنها تصویری از آن در کاخ صاحبقرانیه موجود است که توسط مهدی مصورالملک کشیده شده است.

شهرک قصر فیروزه، از سکونتگاه نظامی تا محله مسکونی: در اوایل دهه پنجاه خورشیدی، با افزایش پرسنل نیروی هوایی، نیاز به ساخت سکونتگاه‌هایی برای آنها احساس شد. به همین دلیل، در محل قصر فیروزه سابق، شهرکی برای اسکان پرسنل نیروی هوایی ساخته شد که به "شهرک قصر فیروزه" معروف شد. این شهرک در ابتدا شامل دو فاز "قصر فیروزه یک" و "قصر فیروزه دو" بود. با گذشت زمان و افزایش جمعیت، ساخت و ساز در اطراف این شهرک نیز گسترش یافت و به تدریج به محله کنونی قصر فیروزه تبدیل شد.

قصر فیروزه را نباید با کاخ فرح آباد اشتباه گرفت. کاخ فرح آباد کاخ دیگری در شرق تهران بود که آن هم در دوره قاجار ساخته شد و امروزه به عنوان موزه نیروی دریایی سپاه استفاده می‌شود. با وجود اینکه شهرک قصر فیروزه در ابتدا برای پرسنل نیروی هوایی ساخته شد، اما امروزه اقشار مختلف مردم در آن زندگی می‌کنند.

بررسی سبک معماری در محله قصر فیروزه نیازمند تفکیک دو دوره تاریخی متفاوت است:

متاسفانه به دلیل تخریب کامل کاخ قصر فیروزه در دوره پهلوی، اطلاعات دقیقی از سبک معماری آن در دسترس نیست. با این حال، با توجه به تصویر موجود از کاخ در کاخ صاحبقرانیه و با توجه به معماری کاخ‌های دیگر دوره قاجار، می‌توان ویژگی‌های احتمالی سبک معماری آن را حدس زد:

تأثیر معماری اروپایی: در دوره قاجار، معماری ایرانی تحت تأثیر معماری اروپایی قرار گرفت. بنابراین، احتمالاً در طراحی کاخ قصر فیروزه نیز از المان‌های معماری اروپایی مانند ستون‌ها، سرستون‌ها و قوس‌ها استفاده شده است.

حیاط مرکزی: حیاط مرکزی یکی از ویژگی‌های اصلی معماری ایرانی است که احتمالاً در کاخ قصر فیروزه نیز وجود داشته است.

تزیینات: کاخ‌های دوره قاجار معمولاً دارای تزیینات زیادی مانند کاشی‌کاری، آینه‌کاری و گچ‌بری بودند. احتمالاً کاخ قصر فیروزه نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.

 

مشاهده سریع آگهی‌های خرید و فروش خانه و آپارتمان در محلۀ قصر فیروزه

 

معماری شهرک قصر فیروزه که در دهه پنجاه خورشیدی ساخته شد، متعلق به دوره معماری مدرن در ایران است. ویژگی‌های عمده این سبک عبارتند از:

سادگی و کارایی: در این دوره، تأکید بر سادگی، کارایی و عملکرد بنا بود. بنابراین، ساختمان‌ها معمولاً دارای طرح‌های ساده و بدون تزیینات زیاد هستند.

استفاده از مصالح جدید: در ساخت و ساز از مصالح جدید مانند بتن، فولاد و آجر استفاده شد.

ساختمان‌های بلندمرتبه: با توجه به افزایش جمعیت و نیاز به فضای بیشتر، ساختمان‌های بلندمرتبه در این دوره رواج یافت.

تأثیر معماری بین‌المللی: معماری این دوره تحت تأثیر معماری بین‌المللی بود که ویژگی آن استفاده از فرم‌های ساده و هندسی است.

معماری در محله قصر فیروزه نشان‌دهنده تحولات معماری در ایران از دوره قاجار تا دوره پهلوی است. در حالی که کاخ قصر فیروزه احتمالاً دارای ویژگی‌های معماری سنتی ایرانی و تأثیراتی از معماری اروپایی بود، شهرک قصر فیروزه نشان‌دهنده گرایش به معماری مدرن با تأکید بر سادگی و کارایی است.

بافت خیابان‌بندی در محله قصر فیروزه به دو بخش کلی قابل تقسیم است:

 بافت قدیمی (قصر فیروزه ۱ و ۲): این بخش عمدتاً از خیابان‌های اصلی و فرعی تشکیل شده است که به صورت منظم و با نامگذاری مشخص (مانند خیابان اول تا دهم) طراحی شده‌اند. این خیابان‌ها عمدتاً شمالی-جنوبی و شرقی-غربی هستند و یکدیگر را قطع می‌کنند. کوچه‌ها نیز به صورت منظم و با اعداد مشخص در بین خیابان‌های اصلی قرار گرفته‌اند. این نوع بافت خیابان‌بندی باعث سهولت در پیدا کردن آدرس‌ها و دسترسی به مکان‌های مختلف در محله می‌شود. همچنین، وجود فضای سبز در کنار خیابان‌ها و در میان بلوک‌های ساختمانی، به زیبایی و سرسبزی محله افزوده است.

 بافت جدید (اطراف قصر فیروزه ۱ و ۲): در اطراف قصر فیروزه ۱ و ۲، خیابان‌های اصلی تری مانند خیابان پیروزی، خیابان افسریه و بزرگراه بسیج قرار دارند که به عنوان شاهراه‌های اصلی محله عمل می‌کنند. خیابان‌های فرعی در این بخش نسبت به بافت قدیمی تنوع بیشتری دارند و گاهی به صورت نامنظم و با پیچ و خم‌های بیشتر طراحی شده‌اند. این بخش از محله به دلیل توسعه و ساخت و سازهای جدیدتر، دارای بافت خیابان‌بندی متنوع‌تری است و گاهی با مشکلاتی مانند ترافیک و کمبود فضای پارک مواجه است.

 

مشاهده سریع آگهی‌های رهن و اجاره آپارتمان در محلۀ قصر فیروزه

 

شاهراه‌های اصلی:

بزرگراه بسیج: این بزرگراه از شمال محله قصر فیروزه عبور می‌کند و دسترسی به سایر نقاط شهر را فراهم می‌کند.

خیابان پیروزی: این خیابان از غرب محله عبور می‌کند و به میدان شکوفه و سایر نقاط مرکزی شهر متصل می‌شود.

خیابان افسریه: این خیابان از جنوب محله عبور می‌کند و به منطقه افسریه و سه راه افسریه منتهی می‌شود.

در کل، بافت خیابان‌بندی در محله قصر فیروزه نسبتاً منظم است و دسترسی به نقاط مختلف محله و همچنین سایر نقاط شهر را آسان می‌کند. با این حال، در برخی نقاط به خصوص در اطراف شاهراه‌های اصلی و در ساعات اوج ترافیک، با مشکل ترافیک مواجه است.

محله قصر فیروزه با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، با چندین محله دیگر در منطقه 14 شهرداری تهران همسایه است. در اینجا به بررسی برخی از این محله‌ها می‌پردازیم:

از شمال با محله حافظیه، این محله در شمال قصر فیروزه و در مجاورت بزرگراه بسیج قرار دارد. حافظیه به دلیل وجود پارک‌ها و فضای سبز فراوان و همچنین دسترسی آسان به بزرگراه بسیج، یکی از محله‌های خوب منطقه 14 محسوب می‌شود.

ازغرب با محله پرستار، این محله در غرب قصر فیروزه واقع شده است و به دلیل وجود بیمارستان و مراکز درمانی متعدد، به نام محله پرستار معروف شده است.

محله ابوذر، این محله در غرب قصر فیروزه و در مجاورت خیابان پیروزی قرار دارد. ابوذر یکی از محله‌های پر جمعیت و قدیمی منطقه 14 است و دارای بازارچه و مراکز خرید محلی می‌باشد.

محله تاکسیرانی، این محله در غرب قصر فیروزه و در نزدیکی پایانه تاکسیرانی شرق واقع شده است.

از جنوب با شهرک والفجر، این شهرک در جنوب قصر فیروزه قرار دارد و به دلیل وجود پارک و فضای سبز فراوان، به عنوان یکی از محله‌های سرسبز منطقه 14 شناخته می‌شود. همچنین در این شهرک، مقبره الشهدای شهرک فجر واقع شده است که محل دفن شهدای جنگ تحمیلی می‌باشد.

افسریه شمالی، این محله در جنوب قصر فیروزه و در مجاورت خیابان افسریه قرار دارد. افسریه شمالی یکی از محله‌های پر جمعیت و با سابقه منطقه 14 است و دارای بازار و مراکز خرید متعدد می‌باشد.

از شرق با پادگان‌ها و سایت‌های نظامی نیروی هوایی، در شرق قصر فیروزه، پادگان‌ها و سایت‌های نظامی نیروی هوایی ارتش قرار دارند که دسترسی به آنها برای عموم ممنوع است.

جاذبه‌های گردشگری و امکانات رفاهی محله قصر فیروزه

پارک قصر فیروزه: این پارک، یکی از بزرگترین و زیباترین پارک‌های منطقه 14 است. فضای سبز وسیع، زمین بازی کودکان، وسایل ورزشی و مسیرهای پیاده‌روی از جمله امکانات این پارک هستند. پارک قصر فیروزه محلی مناسب برای تفریح و گذراندن اوقات فراغت خانواده‌ها است.

پارک ولیعصر: این پارک نیز در نزدیکی قصر فیروزه قرار دارد و دارای فضای سبز مناسب و امکانات تفریحی است.

مقبره الشهدای شهرک فجر: در شهرک فجر واقع در نزدیکی قصر فیروزه، مقبره الشهدا قرار دارد. این مقبره محل دفن شهدای جنگ تحمیلی است و فضایی معنوی و آرام دارد.

 

مشاهده سریع همۀ آگهی‌های ملک در تهران

 

امکانات رفاهی:

مساجد: قصر فیروزه دارای چندین مسجد است که از جمله آنها می‌توان به مسجد جامع قصر فیروزه و مسجد امام حسین (ع) اشاره کرد.

مدارس: در این محله مدارس در مقاطع مختلف تحصیلی وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به دبستان دخترانه شاهد ریحانه النبی، دبستان پسرانه شاهد شهید مطهری و مدرسه راهنمایی پسرانه شهید بهشتی اشاره کرد.

مراکز درمانی: در قصر فیروزه و محله‌های اطراف آن مراکز درمانی و درمانگاه‌هایی وجود دارد که به ساکنین محله خدمات درمانی ارائه می‌دهند. از جمله این مراکز می‌توان به درمانگاه قصر فیروزه و بیمارستان بعثت نیروی هوایی اشاره کرد.

مراکز خرید: ساکنین قصر فیروزه می‌توانند برای تأمین مایحتاج روزانه خود به فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌های موجود در محله و یا مراکز خرید نزدیک مانند بازار افسریه مراجعه کنند.

بانک‌ها: در قصر فیروزه و محله‌های اطراف آن شعب بانک‌های مختلف وجود دارد که به ساکنین محله خدمات بانکی ارائه می‌دهند.

کتابخانه: در نزدیکی قصر فیروزه، کتابخانه شهید مطهری واقع شده است که دارای منابع مختلف برای مطالعه و تحقیق است.

فرهنگسرا: فرهنگسرای شهید آوینی در نزدیکی قصر فیروزه قرار دارد و برنامه‌های فرهنگی و هنری مختلفی را برای ساکنین محله برگزار می‌کند.

راه‌های دسترسی به قصر فیروزه:

خودرو شخصی: دسترسی به قصر فیروزه از طریق بزرگراه بسیج، خیابان پیروزی و خیابان افسریه امکان‌پذیر است.

مترو: ایستگاه مترو شهید کلاهدوز در خط ۴ مترو تهران در نزدیکی قصر فیروزه قرار دارد.

اتوبوس: خطوط اتوبوس مختلفی از سایر نقاط شهر به قصر فیروزه و محله‌های اطراف آن تردد دارند.

با توجه به اینکه قصر فیروزه در منطقه‌ای پر جمعیت و نزدیک به بزرگراه بسیج قرار دارد، در ساعات اوج تردد ممکن است با ترافیک مواجه شوید.

سرمایه‌گذاری ملک در محله قصر فیروزه می‌تواند با توجه به جوانب مختلف، فرصتی جذاب باشد. در ادامه به بررسی جوانب مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در این محله می‌پردازیم:

جوانب مثبت:

قیمت مناسب: نسبت به بسیاری از محله‌های مرکزی و شمالی تهران، قیمت ملک در قصر فیروزه پایین‌تر است و این امر می‌تواند فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری با بودجه کمتر باشد.

موقعیت مکانی: قصر فیروزه در منطقه‌ای در حال توسعه قرار دارد و با توجه به ساخت و سازهای جدید و پروژه‌های عمرانی در حال اجرا، احتمال افزایش قیمت ملک در آینده وجود دارد.

دسترسی: دسترسی به قصر فیروزه از طریق بزرگراه بسیج، خیابان پیروزی و خیابان افسریه نسبتاً آسان است و همچنین ایستگاه مترو شهید کلاهدوز در نزدیکی این محله قرار دارد.

امکانات رفاهی: قصر فیروزه دارای امکانات رفاهی مناسبی مانند پارک، مسجد، مدرسه، فروشگاه و ... است که می‌تواند برای زندگی و یا اجاره دادن ملک مناسب باشد.

بازار اجاره: با توجه به قیمت مناسب ملک و امکانات رفاهی قصر فیروزه، بازار اجاره در این محله نسبتاً خوب است و می‌توان ملک را به راحتی اجاره داد.

 

مشاهده سریع آگهی‌های اجاره روزانه مبله خانه و آپارتمان در تهران

 

جوانب منفی:

ترافیک: در ساعات اوج ترافیک، ممکن است با ترافیک سنگین در خیابان‌های اصلی و بزرگراه بسیج مواجه شوید.

کمبود برخی امکانات: با وجود اینکه قصر فیروزه دارای امکانات رفاهی نسبتاً خوبی است، اما هنوز هم در برخی زمینه‌ها مانند مراکز آموزشی و فرهنگی با کمبود مواجه است.

فاصله از مرکز شهر: قصر فیروزه در شرق تهران واقع شده است و فاصله آن تا مرکز شهر نسبتاً زیاد است.

نوسانات بازار مسکن: بازار مسکن در ایران تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند شرایط اقتصادی و سیاسی قرار دارد و ممکن است با نوساناتی همراه باشد. بنابراین، سرمایه‌گذاری در مسکن همیشه با ریسک همراه است.

در نهایت، تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری ملک یا زندگی در محله قصرفیروزه به اولویت‌ها و نیازهای شما بستگی دارد. با بررسی دقیق مزایا و معایب و مشورت با کارشناسان شیش‌دنگ، می‌توانید تصمیم مناسبی بگیرید. امیدوارم این اطلاعات به شما در تصمیم‌گیری مناسب کمک کند.

 

تنظیم‌کننده: ندا صفاری‌نیا