هزینه تعمیرات مشاعات ساختمان یکی از دغدغه‌های مهم مستاجران است. این مقاله به بررسی حقوق و مسئولیت‌های مستاجر در قبال این هزینه‌ها می‌پردازد و راهنمایی‌های کاربردی برای مدیریت این موضوع ارائه می‌دهد.زندگی در آپارتمان‌های امروزی با مزایا و معایب خاص خود همراه است. یکی از جنبه‌های مهم زندگی آپارتمانی، موضوع "مشاعات" و هزینه‌های مربوط به نگهداری و تعمیرات آن است. برای مستاجران، آگاهی از حقوق و وظایف خود در قبال این هزینه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مقاله، تلاش می‌کنیم تا به زبانی ساده و در عین حال رسمی، به بررسی ابعاد مختلف این موضوع بپردازیم و راهنمای جامعی برای مستاجران ارائه دهیم.

مشاعات ساختمان چیست؟

 

تصور کنید وارد یک آپارتمان می‌شوید. فضای اختصاصی شما، واحد شخصی شماست، جایی که حریم خصوصی شما در آن حفظ می‌شود. اما ساختمان آپارتمانی چیزی فراتر از مجموعه‌ای از واحدهای جداگانه است. بین این واحدهای خصوصی، فضاهایی وجود دارد که به همه تعلق دارد، فضاهایی که ساکنین را به هم پیوند می‌دهد و زندگی جمعی را شکل می‌دهد. این فضاها، "مشاعات ساختمان" نامیده می‌شوند، و در واقع، حکم قلب تپنده این کالبد جمعی را دارند.

مشاعات، فقط مجموعه‌ای از راه پله و آسانسور نیستند، بلکه گستره‌ای از فضاها و امکاناتی هستند که برای تسهیل زندگی، افزایش رفاه و ایجاد حس همبستگی و اجتماع در میان ساکنین طراحی شده‌اند. این فضاها، عرصه تعاملات غیررسمی، همسایگی و حتی حل مسائل مشترک می‌شوند.

 

بیایید با نگاهی دقیق‌تر، به هر یک از این بخش‌های مشاع نگاهی بیندازیم:

 

1. راه پله‌ها و پاگردها: رگ‌های حیاتی ساختمان

راه پله‌ها و پاگردها، فراتر از مسیرهای صرفاً عبوری هستند. آن‌ها رگ‌های حیاتی ساختمان محسوب می‌شوند که ساکنین را بین واحدهایشان و دنیای بیرون به هم متصل می‌کنند. تصور کنید یک ساختمان بدون راه پله؛ دسترسی به طبقات بالا غیرممکن خواهد بود. این فضاها، علاوه بر کارکرد اصلی خود، می‌توانند فضایی برای تعاملات کوتاه و گذرا بین همسایگان باشند. به‌ویژه پاگردها، فضاهای کوچکی هستند که گاهی اوقات می‌توانند به مکانی برای گذاشتن گلدان‌های کوچک یا خوشامدگویی‌های ظریف همسایگی تبدیل شوند.

 

2. آسانسور: بالابرنده‌ی کیفیت زندگی

آسانسور، یک وسیله لوکس نیست، بلکه در ساختمان‌های چند طبقه، یک ضرورت انکارناپذیر است، به ویژه برای سالمندان، کودکان، افراد دارای معلولیت و حتی خانواده‌هایی که خریدهای سنگین دارند. آسانسور، فقط یک وسیله حمل و نقل عمودی نیست، بلکه بالابرنده‌ی کیفیت زندگی در ساختمان‌های مرتفع است. وجود یک آسانسور سالم و ایمن، حس آرامش و آسودگی خاطر را به ساکنین هدیه می‌دهد و از مشکلات و زحمات تردد در طبقات بالا می‌کاهد.

 

3. پارکینگ: نظم‌دهنده فضای شهری کوچک

در دنیای پرترافیک امروز، پارکینگ، به یکی از ارزشمندترین مشاعات ساختمان تبدیل شده است. پارکینگ، فراتر از یک محوطه برای پارک خودروها، نظم‌دهنده فضای شهری کوچکی است که در دل ساختمان ایجاد می‌شود. یک پارکینگ منظم و ایمن، از هرج و مرج جلوگیری کرده و دغدغه یافتن جای پارک را از ساکنین می‌گیرد. وجود پارکینگ، نه تنها برای صاحبان خودرو، بلکه برای همه ساکنین ساختمان، به دلیل ایجاد نظم و کاهش بار ترافیکی محیط اطراف ساختمان، مفید است.

 

4. حیاط و باغچه: ریه‌های سبز ساختمان

حیاط و باغچه، ریه‌های سبز ساختمان هستند، فضاهایی که فرصت تنفس و ارتباط با طبیعت را در دل زندگی شهری فراهم می‌کنند. این فضاهای سبز، نه تنها به زیبایی بصری ساختمان می‌افزایند، بلکه تاثیرات روانی مثبتی نیز بر ساکنین دارند. قدم زدن در باغچه، نشستن روی نیمکت‌های حیاط، و تماشای گل‌ها و گیاهان، می‌تواند آرامش و آسودگی را به زندگی روزمره ساکنین هدیه دهد. حیاط و باغچه، فرصتی برای تعامل اجتماعی غیررسمی، بازی کودکان، و برگزاری دورهمی‌های کوچک همسایگی نیز فراهم می‌کنند.

 

**مشاهده و خرید بهترین مصالح ساختمانی**

 

 

5. بام: فراتر از سقف، ظرفیت پنهان ساختمان

بام، معمولاً به عنوان سقف ساختمان شناخته می‌شود، اما ظرفیت‌های پنهانی دارد که می‌تواند آن را به یک مشاع ارزشمند تبدیل کند. در بسیاری از فرهنگ‌ها، بام، فضایی برای استراحت، خشک کردن لباس، یا حتی باغبانی بام بوده است. امروزه، با طراحی‌های مدرن، بام می‌تواند به یک فضای سبز بام (روف گاردن)، یک تراس مشترک با منظره شهری، یا حتی یک فضای ورزشی روباز تبدیل شود. بهره‌گیری از ظرفیت بام، می‌تواند ارزش افزوده قابل توجهی برای ساختمان ایجاد کند.

 

6. تاسیسات مشترک: زیرساخت‌های حیاتی و نامرئی

تاسیسات مشترک، شامل قلب تپنده و رگ‌های پنهان ساختمان است که اغلب دیده نمی‌شوند، اما عملکرد صحیح آن‌ها، برای آسایش و رفاه ساکنین حیاتی است. موتورخانه، لوله‌کشی‌های اصلی آب، برق، گاز، سیستم‌های گرمایش و سرمایش مرکزی، سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق، و سیستم‌های تهویه مطبوع، همگی در این دسته قرار می‌گیرند. این تاسیسات، زیرساخت‌های اصلی ساختمان هستند که نگهداری و تعمیرات منظم آن‌ها، برای تضمین عملکرد صحیح ساختمان و جلوگیری از بروز مشکلات جدی، بسیار حائز اهمیت است.

 

7. سالن اجتماعات و ورزشی: فضاهایی برای تعامل و تندرستی

سالن اجتماعات و ورزشی، اگر در ساختمان وجود داشته باشند، به مشاعات ارزشمند و پرکاربردی تبدیل می‌شوند. سالن اجتماعات، فضایی برای برگزاری مراسم‌ها، جشن‌ها، جلسات ساکنین، و کلاس‌های آموزشی است که می‌تواند حس همبستگی و اجتماع را تقویت کند. سالن ورزشی، فرصتی برای حفظ سلامتی و تندرستی ساکنین در محیطی امن و در دسترس فراهم می‌کند. این فضاها، می‌توانند به نقاط کانونی تعاملات اجتماعی و ارتقاء سطح سلامت ساکنین تبدیل شوند.

 

8. نگهبانی و سرایداری: تامین‌کنندگان امنیت و نظم

نگهبانی و سرایداری، مشاعات غیرمادی اما بسیار مهم ساختمان هستند. نگهبان، مسئول تامین امنیت ساختمان، کنترل ورود و خروج افراد، و رسیدگی به مسائل امنیتی است. سرایدار، مسئول نظافت مشاعات، رسیدگی به امور جاری ساختمان، و کمک به ساکنین در موارد مختلف است. حضور نگهبان و سرایدار، حس امنیت، نظم، و آرامش را در ساختمان تقویت می‌کند و بار مسئولیت‌های ساکنین را کاهش می‌دهد.

 

مشاعات: نمادی از زندگی جمعی و مسئولیت مشترک

مشاعات ساختمان، فقط فضاهای فیزیکی نیستند، بلکه نمادی از زندگی جمعی، همکاری، و مسئولیت مشترک در قبال محیط زندگی هستند. نگهداری، بهره‌برداری صحیح، و احترام به حقوق دیگران در استفاده از مشاعات، نشان‌دهنده فرهنگ آپارتمان‌نشینی و بلوغ اجتماعی ساکنین یک ساختمان است. مشاعات، بستری برای شکل‌گیری روابط همسایگی، تقویت حس  همبستگی و اجتماع، و ارتقاء کیفیت زندگی در آپارتمان‌ها هستند.

 

مسئولیت تعمیرات مشاعات با کیست؟

بر اساس قانون و عرف رایج، مسئولیت اصلی تعمیرات مشاعات ساختمان بر عهده مالک یا مالکین ساختمان است. این مسئولیت معمولاً از طریق "مدیریت ساختمان" یا "هیئت مدیره" که از بین مالکین انتخاب می‌شوند، اعمال می‌شود. هزینه‌های مربوط به تعمیرات مشاعات نیز به طور معمول از محل "شارژ ساختمان" که ماهیانه از تمام واحدها جمع‌آوری می‌شود، تامین می‌گردد.

 

💎همه چیز درباره نوسازی و بازسازی

 

 

چرا مستاجران باید به هزینه تعمیرات مشاعات توجه کنند؟

اگرچه مسئولیت مستقیم پرداخت هزینه تعمیرات مشاعات بر عهده مستاجر نیست، اما این موضوع به طور غیرمستقیم می‌تواند بر زندگی مستاجران تاثیرگذار باشد. این تاثیرات می‌تواند به شکل‌های زیر نمایان شود:

 

1. افزایش شارژ ساختمان: در صورتی که ساختمان نیاز به تعمیرات اساسی داشته باشد، ممکن است مبلغ شارژ ساختمان به طور موقت یا دائم افزایش یابد. اگرچه این افزایش شارژ مستقیماً از مستاجر دریافت نمی‌شود، اما ممکن است در بلندمدت بر میزان اجاره بها تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، مالک ممکن است در زمان تمدید قرارداد اجاره، افزایش شارژ را به عنوان دلیلی برای افزایش اجاره مطرح کند.

2. کیفیت زندگی در ساختمان: عدم رسیدگی به تعمیرات مشاعات می‌تواند به مرور زمان باعث کاهش کیفیت زندگی در ساختمان شود. به عنوان مثال، خرابی آسانسور، کثیف بودن راه پله‌ها، یا عدم کارکرد سیستم گرمایش مرکزی می‌تواند آسایش و رفاه ساکنین، از جمله مستاجران را تحت تاثیر قرار دهد.

3. ایمنی ساختمان: برخی از تعمیرات مشاعات جنبه ایمنی دارند. به عنوان مثال، تعمیرات مربوط به سیستم اعلام و اطفاء حریق، استحکام بنا، یا روشنایی مناسب مشاعات، همگی برای حفظ ایمنی ساکنین ضروری هستند. عدم توجه به این تعمیرات می‌تواند خطرات جدی برای ساکنین ایجاد کند.

 

آیا مستاجر در پرداخت هزینه تعمیرات مشاعات مسئولیتی دارد؟

به طور کلی، خیر. مستاجر به طور مستقیم مسئولیتی در قبال پرداخت هزینه تعمیرات مشاعات ندارد. پرداخت شارژ ماهیانه ساختمان که شامل هزینه‌های نگهداری و بخشی از تعمیرات جاری مشاعات است، معمولاً بر عهده مستاجر است. اما هزینه‌های مربوط به تعمیرات اساسی و کلی مشاعات که جنبه سرمایه‌ای دارند (مانند تعویض آسانسور، تعمیرات اساسی بام، نما و غیره)، بر عهده مالک است و نباید از مستاجر مطالبه شود.

 

مواردی که ممکن است ابهام ایجاد شود:

• تعمیرات جزئی در مشاعات: در برخی موارد، ممکن است بین تعمیرات جزئی و اساسی مشاعات ابهام وجود داشته باشد. به عنوان مثال، تعمیر یک لامپ سوخته در راه پله را می‌توان جزئی تلقی کرد، اما تعمیرات گسترده روشنایی مشاعات ممکن است جنبه اساسی داشته باشد. در این موارد، بهتر است با مدیر ساختمان یا هیئت مدیره صحبت شود تا مشخص شود که هزینه بر عهده چه کسی است.

• خسارت ناشی از سهل‌انگاری مستاجر: اگر خسارتی به مشاعات ساختمان ناشی از سهل‌انگاری یا استفاده نادرست مستاجر وارد شود (مثلاً شکستن شیشه راه پله توسط مهمان مستاجر)، ممکن است مسئولیت جبران خسارت بر عهده مستاجر باشد. البته این موضوع نیز باید به طور دقیق بررسی و اثبات شود.

 

در این مورد بخوانید!

 

 

توصیه‌هایی برای مستاجران در رابطه با هزینه تعمیرات مشاعات:

1. مطالعه دقیق قرارداد اجاره: قبل از امضای قرارداد اجاره، بخش مربوط به شارژ ساختمان و مسئولیت‌های طرفین در قبال تعمیرات را به دقت مطالعه کنید. در صورت وجود ابهام، از مالک یا مشاور املاک سوال کنید.

2. ارتباط با مدیر ساختمان یا هیئت مدیره: در صورت مشاهده هرگونه مشکل یا خرابی در مشاعات ساختمان، مراتب را به مدیر ساختمان یا هیئت مدیره اطلاع دهید. پیگیری درخواست خود را تا حصول نتیجه انجام دهید.

3. مستندسازی مشکلات: در صورت بروز مشکل در مشاعات، آن را مستند کنید. عکس و فیلم از خرابی تهیه کنید و تاریخ و زمان اطلاع‌رسانی به مدیر ساختمان را ثبت کنید. این مستندات ممکن است در صورت بروز اختلاف مفید باشد.

4. آگاهی از حقوق خود: به عنوان مستاجر، از حقوق خود در قبال تعمیرات مشاعات آگاه باشید. در صورت لزوم، با یک مشاور حقوقی یا کارشناس مسکن مشورت کنید.

5. همکاری با سایر ساکنین: در صورت وجود مشکلات مشترک در مشاعات، با سایر ساکنین ساختمان همکاری کنید. تشکیل یک جمع ساکنین و پیگیری مشترک مشکلات می‌تواند تاثیرگذارتر باشد.

 

نتیجه‌گیری:

هزینه تعمیرات مشاعات ساختمان موضوعی است که مستاجران باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند. اگرچه مسئولیت مستقیم پرداخت هزینه‌های اساسی بر عهده مستاجر نیست، اما کیفیت زندگی و ایمنی در ساختمان به نگهداری و تعمیرات مناسب مشاعات وابسته است. با آگاهی از حقوق و مسئولیت‌های خود، برقراری ارتباط موثر با مدیر ساختمان، و پیگیری مشکلات، مستاجران می‌توانند نقش موثری در حفظ کیفیت مشاعات و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی خود در ساختمان ایفا کنند.

 

 

فراهم آورنده:احمد رشاد محمدی ️⌨️️💻