شهرستان خرمبید یکی از شهرستانهای استان فارس است که با طبیعتی زیبا و تاریخی کهن در شمال این استان قرار گرفته است. مرکز این شهرستان، شهر صفاشهر میباشد.
خرمبید از شمال به استان یزد و شهرستان آباده، از جنوب به شهرستان مرودشت، از شرق به شهرستان بوانات و از غرب به شهرستان اقلید محدود میشود. این شهرستان با ارتفاع ۳۳۰۰ متر از سطح دریا، دارای آب و هوای سرد کوهستانی است. زمستانهای سرد و یخبندان و تابستانهای معتدل، از ویژگیهای آب و هوایی این منطقه است.
کوهستانهای خرمبید، زیستگاه گونههای جانوری متنوعی مانند میش، قوچ، کل، بز کوهی، آهو، پلنگ، کبک و تیهو میباشد. پوشش گیاهی این منطقه شامل مراتع و جنگلهایی با درختچههای بادام کوهی، بنه، ارژن و انجیر کوهی است. همچنین گیاهان دارویی مانند پونه کوهی، آویشن، گل گاوزبان، کاسنی، خارشتر، شیرین بیان و ریواس نیز به وفور در این منطقه یافت میشوند.
مردم خرمبید به زبان فارسی و ترکی صحبت میکنند و مسلمان و شیعه مذهب هستند. از صنایع دستی این شهرستان میتوان به قالی، گبه، گلیم و سنگهای تزیینی اشاره کرد. مراسم دیگ جوشان که در مهر ماه برگزار میشود، از جمله مراسم سنتی و آداب و رسوم مردم این منطقه است.
شهرستان خرمبید با جاذبههای طبیعی و تاریخی فراوان، مقصد گردشگری مناسبی برای تمام سلیقهها است. امید است با سفر به این شهرستان زیبا، لحظات خاطرهانگیزی را تجربه کنید.
خرمبید ، سرزمین تاریخ و طبیعت
شهرستان خرمبید با تاریخی کهن، ریشه در اعماق تاریخ ایران دارد. این منطقه در گذشته بخشی از ایالت پارس بوده و در طول تاریخ شاهد حوادث و دگرگونیهای بسیاری بوده است.
پیشینه تاریخی:
دوره پیش از اسلام: وجود آثاری مانند چهارتاقیهای خرمبید و قصر سرخ بهرام گور نشان از اهمیت این منطقه در دوران ساسانیان دارد. این چهارتاقیها که در مسیر راه شیراز به اصفهان قرار داشتهاند، احتمالاً به عنوان آتشگاه یا نیایشگاه مورد استفاده قرار میگرفتهاند.
دوره اسلامی: در دوران اسلامی، خرمبید در مسیر راههای تجاری و کاروانرو قرار گرفت و کاروانسراهایی مانند کاروانسرای شاه عباسی شهیدآباد در آن ساخته شد. همچنین وجود امامزادههایی مانند امامزاده شهدا نشان از اهمیت مذهبی این منطقه دارد.
در مورد وجه تسمیه خرمبید روایتهای مختلفی وجود دارد:
برخی معتقدند که نام خرمبید از وجود درختان بید فراوان و سرسبزی منطقه در گذشته گرفته شده است. به نظر میرسد که در گذشته این منطقه دارای پوشش گیاهی متراکمتر و سرسبزتر بوده است.
برخی دیگر معتقدند که نام خرمبید به دلیل وجود بید خرم (درختی مشابه بید مج نون با شاخههای آویزان) در این منطقه انتخاب شده است. این نوع بید در گذشته در این منطقه فراوان بوده و امروزه نیز به صورت پراکنده دیده میشود.
شهرستان خرمبید در گذشته بخشی از شهرستان مرودشت بود. در سال ۱۳۷۶ با تفکیک از این شهرستان، به شهرستان مستقل تبدیل شد. شهر صفاشهر به عنوان مرکز این شهرستان انتخاب گردید.
در نهایت میتوان گفت که شهرستان خرمبید با پیشینه تاریخی و طبیعی غنی خود، یکی از مناطق دیدنی و جذاب استان فارس است که میتواند مقصد گردشگری مناسبی برای علاقهمندان به تاریخ و طبیعت باشد.
شهرستان خرمبید با تاریخی کهن و مردمانی خونگرم، آداب و رسوم و فرهنگ غنی و منحصر به فردی را در خود جای داده است. در اینجا به بررسی برخی از مهمترین عناصر فرهنگی این شهرستان میپردازیم:
زبان و گویش: مردم خرمبید به دو زبان فارسی و ترکی صحبت میکنند. گویش ترکی رایج در این منطقه، ترکی قشقایی است که به دلیل حضور ایل قشقایی در این منطقه رواج یافته است. گویش فارسی مردم خرمبید نیز با لهجه شیرازی شباهتهایی دارد.
دین و مذهب: مردم خرمبید مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند و به ائمه اطهار (ع) ارادت خاصی دارند. این ارادت در برگزاری مراسم مذهبی مانند عزاداری محرم و صفر و جشنهای مذهبی به خوبی مشهود است.
آداب و رسوم:
مراسم عمه کبار: این مراسم در روز عاشورا برگزار میشود و مردم با جمع شدن دور علم و نوحهخوانی به عزاداری میپردازند. این مراسم از آداب و رسوم منحصر به فرد خرمبید است.
چوب بازی: چوب بازی یا ترکه بازی از بازیهای محلی و سنتی خرمبید است که در مراسم عروسی و جشنها اجرا میشود. در این بازی دو نفر با چوب به نبرد نمایشی با یکدیگر میپردازند.
مراسم دیگ جوشان: این مراسم در مهر ماه و در روستای قصر یعقوب برگزار میشود. در این مراسم مردم با پختن آشی به نام "دیگ جوشان" و تقسیم آن بین مردم، نذورات خود را ادا میکنند.
مراسم شب سوم شهادت امام حسین(ع): در این مراسم که در صفاشهر برگزار میشود، عدهای از مردم با لباس شبیه به قوم بنیاسد و با بیل و کلنگ به صورت نمادین به کاوش و یافتن اجساد شهدا پرداخته و بر آنها نماز میخوانند.
صنایع دستی:
قالی بافی: قالیهای خرمبید با طرحها و نقوش زیبا و رنگهای شاد از شهرت خاصی برخوردارند.
گبه بافی: گبههای خرمبید با پشم طبیعی و به صورت دستباف تهیه میشوند و از کیفیت بالایی برخوردارند.
گلیم بافی: گلیم نیز از دیگر صنایع دستی رایج در خرمبید است که با طرحها و رنگهای متنوع بافته میشود.
سنگ تراشی: با توجه به وجود معادن سنگ در خرمبید، سنگ تراشی و ساخت محصولات سنگی مانند هاون و ظروف سنگی نیز در این شهرستان رایج است.
موسیقی: موسیقی در خرمبید از اهمیت ویژهای برخوردار است. موسیقی محلی این منطقه با سازهایی مانند نی، دف و کرنا اجرا میشود و در مراسم عروسی و جشنها مورد استفاده قرار میگیرد.
غذاهای محلی: از جمله غذاهای محلی خرمبید میتوان به آش دوغ، آش شله قلمکار، کلم پلو شیرازی، یخنی لوبیا و قرمه سبزی اشاره کرد.
در کل، فرهنگ و سنتهای اصیل شهرستان خرمبید ترکیبی از فرهنگ عشایری، روستایی و شهری است که با گذشت زمان و تحت تأثیر عوامل مختلف شکل گرفته است. این فرهنگ غنی و منحصر به فرد، جذابیت خاصی به این شهرستان بخشیده است.
شهرستان خرمبید با طبیعتی بکر و زیبا و پیشینهای تاریخی غنی، مجموعهای جذاب از جاذبههای گردشگری را در خود جای داده است. در اینجا به بررسی جاذبهها و امکانات گردشگری این شهرستان میپردازیم:
جاذبههای طبیعی:
کوهستانها و تپهها: خرمبید منطقهای کوهستانی است و قلههای بلند و تپههای زیبایی دارد که مناسب کوهنوردی و طبیعتگردی هستند. از جمله این کوهها میتوان به کوه قصر یعقوب، کوه عظمت و سلسله کوههای چنارو اشاره کرد.
چشمهها و رودخانهها: خرمبید دارای چشمهها و رودخانههای فراوانی است که به زیبایی و سرسبزی منطقه افزوده است. چشمه بناب، چشمه گردآب و چشمه بند از جمله این چشمهها هستند.
مناطق حفاظت شده: منطقه شکار ممنوع خرمبید با پوشش گیاهی و جانوری منحصربهفرد، محیطی مناسب برای علاقهمندان به طبیعتگردی و تماشای حیات وحش است.
جاذبههای تاریخی:
چهارتاقیهای خرمبید: این چهارتاقیها که از دوره ساسانیان به یادگار ماندهاند، از آثار تاریخی و معماری ارزشمند این شهرستان هستند.
قصر سرخ بهرام گور: این قصر که به بهرام گور، پادشاه ساسانی نسبت داده میشود، از دیگر آثار تاریخی خرمبید است.
کاروانسراهای شاه عباسی: کاروانسرای شاه عباسی شهیدآباد و کاروانسرای قاجاریه صفاشهر از جمله کاروانسراهای تاریخی این شهرستان هستند.
پلهای باستانی: در خرمبید پلهای باستانی متعددی وجود دارد که از دورههای مختلف تاریخی به یادگار ماندهاند.
قلعه گرگی: این قلعه که در دوره ساسانیان ساخته شده است، از دیگر آثار تاریخی خرمبید است.
امکانات گردشگری:
اقامتگاهها: در خرمبید انواع اقامتگاهها مانند هتل، مهمانپذیر و خانههای مسافر برای اقامت گردشگران وجود دارد.
رستورانها و کافهها: در شهرستان خرمبید رستورانها و کافههای متعددی وجود دارد که انواع غذاهای محلی و سنتی را ارائه میدهند.
مراکز خرید: در شهرهای صفاشهر و قادرآباد مراکز خرید و بازارچههای سنتی وجود دارد که میتوان از آنها سوغات و محصولات محلی تهیه کرد.
مراکز تفریحی: در خرمبید پارکها و فضای سبز متعددی برای تفریح و استراحت گردشگران وجود دارد.
در کل، شهرستان خرمبید با جاذبههای گردشگری متنوع و امکانات مناسب، مقصد گردشگری جذابی برای تمام سلیقهها است. با سفر به این شهرستان میتوانید تجربهای فراموشنشدنی از طبیعتگردی، بازدید از آثار تاریخی و آشنایی با فرهنگ و سنتهای مردم محلی داشته باشید.
اقتصاد شهرستان خرمبید بر پایه ترکیبی از کشاورزی، دامداری، صنعت و معدن استوار است. با وجود پتانسیلهای بالا در بخشهای مختلف، این شهرستان همچنان با چالشهایی در مسیر توسعه اقتصادی روبرو است. در ادامه به بررسی وضعیت اقتصادی خرمبید میپردازیم:
کشاورزی: گندم، جو، سیبزمینی، چغندر قند، گوجهفرنگی، ذرت، خیار، حبوبات و محصولات باغی مانند گردو، انگور، زردآلو و سیب از جمله محصولات کشاورزی خرمبید هستند. این شهرستان از نظر تولید سیبزمینی باکیفیت، مقام اول را در استان فارس دارد.
خشکسالی، کمبود آب، نبود صنایع تبدیلی و بستهبندی مناسب، از جمله چالشهای بخش کشاورزی خرمبید است.
دامداری: پرورش گوسفند، بز، گاو و طیور در خرمبید رایج است. این شهرستان از نظر پرورش طیور در استان فارس جایگاه ویژهای دارد.
نبود کشتارگاه صنعتی طیور، نبود واحدهای فرآوری و بستهبندی محصولات دامی، از جمله چالشهای این بخش است.
صنعت: کارخانههای سنگبری، کارخانه مواد غذایی یک و یک، کارخانه کاغذسازی، کارخانههای تولید مواد لبنی، کارخانه تولید گچ ساختمانی و کارخانه فراوری غذایی گل بید از جمله صنایع موجود در خرمبید هستند.
خرمبید دارای معادن غنی سنگهای مرمریت، گرانیت و چینی است و به عنوان "پایتخت سنگهای تزئینی ایران" شناخته میشود. فعالیت ۱۷۳ واحد سنگبری در این شهرستان، حدود ۷۰ درصد اقتصاد خرمبید را تامین میکند.
خامفروشی سنگ، نبود تکنولوژی و ماشینآلات مدرن در صنعت سنگبری، نبود تنوع در صنایع و تمرکز بر صنعت سنگ، از جمله چالشهای بخش صنعت است.
شهرستان خرمبید در شمال استان فارس قرار گرفته است و از طریق جادههای مختلفی میتوان به آن دسترسی پیدا کرد. در اینجا راههای دسترسی به این شهرستان را بررسی میکنیم:
جادههای اصلی:
جاده شیراز - اصفهان: این جاده که از شمال شهرستان خرمبید عبور میکند، مهمترین راه دسترسی به این شهرستان است. برای رسیدن به صفاشهر، مرکز شهرستان، میتوانید از شیراز یا اصفهان وارد این جاده شوید.
جاده صفاشهر - اقلید: این جاده خرمبید را به شهرستان اقلید در غرب متصل میکند.
جاده صفاشهر - آباده: این جاده خرمبید را به شهرستان آباده در شمال متصل میکند.
جاده صفاشهر - بوانات: این جاده خرمبید را به شهرستان بوانات در شرق متصل میکند.
حمل و نقل عمومی:
اتوبوس: از ترمینالهای مسافربری شیراز و اصفهان به طور منظم اتوبوس به مقصد صفاشهر وجود دارد.
تاکسی: در صفاشهر و دیگر شهرهای خرمبید میتوانید از تاکسی برای جابجایی در داخل شهرستان استفاده کنید.
قطار: در حال حاضر ایستگاه قطار در خرمبید وجود ندارد. نزدیکترین ایستگاه قطار به این شهرستان، ایستگاه قطار آباده است.
هواپیما: در حال حاضر فرودگاه در خرمبید وجود ندارد. نزدیکترین فرودگاه به این شهرستان، فرودگاه بینالمللی شهید دستغیب شیراز است.
شهرستان خرمبید با توجه به پتانسیلهای طبیعی، اقتصادی و اجتماعی، میتواند گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری ملک و زندگی باشد. اما مانند هر شهر دیگری، این شهرستان نیز مزایا و معایبی دارد که باید قبل از هرگونه تصمیمگیری به آنها توجه کرد.
جوانب مثبت سرمایهگذاری ملک در خرمبید:
قیمت مناسب ملک: در مقایسه با شهرهای بزرگ، قیمت ملک در خرمبید بهطور قابل توجهی پایینتر است. این موضوع میتواند فرصت مناسبی برای سرمایهگذاری با سرمایه کمتر باشد.
رشد قیمت ملک: با توجه به توسعه شهرستان و افزایش جمعیت، پیشبینی میشود که قیمت ملک در آینده رشد خوبی داشته باشد.
وجود منابع طبیعی: وجود معادن سنگ و زمینهای کشاورزی میتواند فرصتهای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف را فراهم کند.
آب و هوای خوب: خرمبید دارای آب و هوای کوهستانی و مطبوع است که میتواند برای زندگی جذاب باشد.
امنیت بالا: شهرستان خرمبید از نظر امنیتی در وضعیت خوبی قرار دارد.
جوانب منفی سرمایهگذاری ملک در خرمبید:
بازار ملک کوچک: نسبت به شهرهای بزرگ، بازار خرید و فروش ملک در خرمبید کوچکتر است و ممکن است فروش ملک در زمان مورد نظر دشوار باشد.
نبود تنوع در انواع ملک: در خرمبید بیشتر ملکهای موجود ویلایی و آپارتمانهای کوچک هستند و تنوع زیادی در انواع ملک وجود ندارد.
کمبود امکانات رفاهی: در مقایسه با شهرهای بزرگ، خرمبید از نظر امکانات رفاهی و تفریحی در سطح پایینتری قرار دارد.
جوانب مثبت زندگی در خرمبید:
آرامش و سکوت: زندگی در خرمبید با آرامش و سکوت همراه است و از شلوغی و ترافیک شهرهای بزرگ خبری نیست.
هزینه زندگی پایین: هزینه زندگی در خرمبید نسبت به شهرهای بزرگ کمتر است.
آب و هوای پاک: خرمبید دارای آب و هوای کوهستانی و پاک است.
جوانب منفی زندگی در خرمبید:
فاصله از شهرهای بزرگ: خرمبید با شهرهای بزرگ مانند شیراز و اصفهان فاصله دارد و ممکن است دسترسی به برخی امکانات و خدمات دشوار باشد.
کمبود فرصتهای شغلی: نسبت به شهرهای بزرگ، فرصتهای شغلی در خرمبید محدودتر است.
کمبود امکانات آموزشی و پزشکی: در مقایسه با شهرهای بزرگ، خرمبید از نظر امکانات آموزشی و پزشکی در سطح پایینتری قرار دارد.
در نهایت، تصمیمگیری برای سرمایهگذاری ملک و زندگی در خرمبید به اولویتها و شرایط شما بستگی دارد. اگر به دنبال آرامش، سکوت و هزینه زندگی پایین هستید و دسترسی به برخی امکانات برایتان اهمیت زیادی ندارد، خرمبید میتواند گزینه مناسبی باشد. اما اگر به دنبال فرصتهای شغلی بیشتر، امکانات رفاهی و آموزشی بهتر هستید، بهتر است شهرهای بزرگتر را انتخاب کنید. امیدوارم مطالب مفید واقع بشه، سپاس از اینکه شیش دنگ انتخاب شماست.
تنظیمکننده: ندا صفارینیا