بازار مسکن ایران زیر فشار چه عواملی است؟
بازار مسکن ایران در سال ۱۴۰۴ همچنان با چالش‌های جدی دست‌وپنجه نرم می‌کند. نرخ‌های بالای وام مسکن، کمبود عرضه خانه‌های مقرون‌به‌صرفه، و نااطمینانی اقتصادی باعث شده‌اند که خرید خانه برای بسیاری از ایرانی‌ها به یک رویای دور تبدیل شود. به گفته کارشناسان، در شهرهایی مثل تهران، شیراز و اصفهان، قیمت‌ها در مقایسه با درآمد متوسط خانوارها به‌شدت بالا رفته است.
چرا عرضه مسکن کافی نیست؟
یکی از مشکلات اصلی بازار، کمبود عرضه مسکن است. بر اساس گزارش‌های اخیر، ایران با کسری حدود ۴ میلیون واحد مسکونی مواجه است. این کمبود به دلیل افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز، کمبود زمین در کلان‌شهرها و مشکلات تأمین مالی پروژه‌های بزرگ به وجود آمده است. برای مثال، در تهران، بسیاری از پروژه‌های انبوه‌سازی به دلیل گرانی مصالح متوقف شده‌اند.
به گفته فعالان صنعت ساخت‌وساز، اگر روند کنونی ادامه پیدا کند، جبران این کسری ممکن است بیش از یک دهه طول بکشد. این موضوع فشار زیادی به خریداران وارد کرده و قیمت‌ها را در مناطقی مثل غرب و شمال تهران به اوج رسانده است.
تأثیر نرخ وام و تورم بر خریداران
نرخ‌های بالای وام مسکن یکی از موانع اصلی برای خریداران است. در سال ۱۴۰۴، بانک‌ها نرخ‌های سود بالایی برای وام‌های مسکن اعمال کرده‌اند که اقساط ماهانه را برای خانوارها سنگین کرده است. به عنوان مثال، یک وام ۵۰۰ میلیونی با سود ۲۳ درصد، اقساط ماهانه‌ای نزدیک به ۱۲ میلیون تومان دارد که برای بسیاری از خانواده‌ها غیرقابل تحمل است.
تورم هم نقش بزرگی ایفا می‌کند. افزایش قیمت مصالح ساختمانی مثل سیمان و فولاد، هزینه‌های ساخت را بالا برده و این هزینه‌ها مستقیماً به قیمت نهایی خانه منتقل شده است. در نتیجه، حتی آپارتمان‌های کوچک در شهرهایی مثل شیراز و اصفهان هم دیگر برای قشر متوسط مقرون‌به‌صرفه نیستند.
مجید کیوانپور
