شناسنامه فنی و ملکی ساختمان: سند هویت ساختمان شما

شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، سندی ضروری برای هر ساختمان است که اطلاعات جامع و کاملی را در خصوص مشخصات فنی، ملکی و حقوقی آن ارائه می‌دهد. این سند توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان استان صادر شده و در کلیه نقل و انتقالات ساختمان باید به خریدار تحویل داده شود.در دنیای امروز که ساختمان‌ها با پیچیدگی‌های فنی و حقوقی بسیاری روبه‌رو هستند، وجود سندی که اطلاعات جامع و کاملی از یک ساختمان را ارائه دهد، امری ضروری است. این سند که شناسنامه فنی و ملکی ساختمان نام دارد، حکم شناسنامه و هویت یک ساختمان را داشته و اطلاعات مهمی را در خصوص مشخصات فنی، ملکی و حقوقی آن در بر می‌گیرد.

شناسنامه فنی و ملکی ساختمان چیست؟

 

شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، یک سند رسمی و قانونی در نظام ساخت و ساز ایران است که به عنوان تضمینی برای رعایت اصول مهندسی، ایمنی و شهرسازی در فرآیند ساخت و ساز عمل می‌کند. این سند، فراتر از یک برگه اطلاعاتی ساده، هویت‌نامه ساختمان شما محسوب می‌شود و دربرگیرنده جزئیات کلیدی و مهمی درباره ساختمان شما است.

به زبان ساده، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان مانند کارنامه یا رزومه ساختمان شما است. همانطور که کارنامه تحصیلی نشان‌دهنده عملکرد و ویژگی‌های دانش‌آموز است، این شناسنامه نیز ویژگی‌های فنی و ملکی ساختمان را به صورت مستند و رسمی ارائه می‌دهد.

 

چرا شناسنامه فنی و ملکی ساختمان مهم است؟

اهمیت این سند را می‌توان از جنبه‌های مختلف بررسی کرد:

• تضمین کیفیت و ایمنی: مهم‌ترین کارکرد شناسنامه فنی و ملکی، تضمین رعایت قوانین و مقررات ملی ساختمان است. این یعنی ساختمان شما بر اساس اصول مهندسی صحیح، با مصالح استاندارد و با رعایت ضوابط ایمنی ساخته شده است. این امر به طور مستقیم بر ایمنی ساکنین و طول عمر ساختمان تاثیر می‌گذارد.

• شفافیت در معاملات ملکی: شناسنامه فنی و ملکی، اطلاعات کلیدی و قابل اعتمادی را در مورد ساختمان ارائه می‌دهد که برای خریداران و فروشندگان ملک بسیار ارزشمند است. خریدار با مطالعه این شناسنامه می‌تواند از وضعیت فنی ساختمان، کیفیت ساخت، نوع مصالح به کار رفته و مجوزهای قانونی آن آگاه شود. این شفافیت به اعتمادسازی و تسهیل معاملات ملکی کمک شایانی می‌کند.

• حفظ حقوق مصرف‌کنندگان: این سند به عنوان یک سند رسمی و قانونی، حقوق مصرف‌کنندگان را در حوزه مسکن حفظ می‌کند. در صورت بروز هرگونه مشکل یا ایراد فنی در ساختمان پس از تحویل، شناسنامه فنی و ملکی می‌تواند به عنوان مدرکی برای پیگیری حقوقی و مطالبه خسارت مورد استفاده قرار گیرد.

• مدیریت شهری و برنامه‌ریزی: اطلاعات موجود در شناسنامه‌های فنی و ملکی ساختمان‌ها، داده‌های ارزشمندی را برای سازمان‌های دولتی و شهرداری‌ها فراهم می‌کند. این داده‌ها در برنامه‌ریزی‌های شهری، مدیریت بحران، و توسعه پایدار شهری کاربرد دارند. به عنوان مثال، اطلاعات مربوط به مقاومت ساختمان‌ها در برابر زلزله می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های مربوط به مدیریت بحران زلزله بسیار حیاتی باشد.

 

چه اطلاعاتی در شناسنامه فنی و ملکی ساختمان درج می‌شود؟

این شناسنامه به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: بخش فنی و بخش ملکی.

 

بخش فنی:

• مشخصات طراحی و محاسباتی ساختمان: شامل اطلاعات مربوط به محاسبات سازه، طراحی معماری، طراحی تاسیسات مکانیکی و الکتریکی، و جزئیات فنی دیگر.

• مشخصات فنی و کیفی مصالح به کار رفته: نوع و کیفیت مصالح ساختمانی استفاده شده در بخش‌های مختلف ساختمان (بتن، فولاد، آجر، عایق‌ها و غیره) به همراه گواهی‌نامه‌های استاندارد آنها.

• مشخصات سیستم‌های تاسیساتی: اطلاعات مربوط به سیستم‌های گرمایش، سرمایش، تهویه، لوله‌کشی، برق‌کشی، آتش‌نشانی و سایر تاسیسات ساختمان.

• گواهی‌نامه‌ها و تاییدیه ‌های فنی: شامل گواهی‌نامه‌های مربوط به آزمایش‌های فنی انجام شده بر روی مصالح و اجزای ساختمان، تاییدیه نقشه‌های معماری و سازه از سازمان نظام مهندسی و سایر تاییدیه ‌های لازم.

• اطلاعات مربوط به انرژی: شامل اطلاعات مربوط به مصرف انرژی ساختمان، رتبه انرژی ساختمان (در صورت وجود)، و راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی.

 

بخش ملکی:

• مشخصات مالک یا مالکان: اطلاعات مربوط به مالک یا مالکان قانونی ساختمان.

• نشانی دقیق و کد پستی ساختمان: آدرس دقیق و کد پستی ملک.

• شماره پلاک ثبتی: شماره پلاک ثبتی ملک در دفتر ثبت اسناد و املاک.

• نوع کاربری ساختمان: مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی و غیره.

• مساحت زیربنا و مساحت عرصه: مساحت کل زیربنای ساختمان و مساحت زمین ملک.

• مجوزها و پروانه‌های ساختمانی: شماره و تاریخ صدور پروانه ساخت، پروانه پایان کار و سایر مجوزهای قانونی مربوط به ساختمان.

• تعداد طبقات و واحدها: تعداد کل طبقات و واحدهای موجود در ساختمان.

 

در این مورد بخوانید:

 

 

چه کسی شناسنامه فنی و ملکی ساختمان را صادر می‌کند؟

 

همانطور که در ابتدا اشاره شد، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان استان صادر می‌شود. این سازمان پس از بررسی و تایید مدارک فنی و ملکی ساختمان و اطمینان از رعایت قوانین و مقررات، اقدام به صدور این شناسنامه می‌کند. فرآیند صدور شناسنامه معمولاً توسط مهندسان ناظر که از طرف سازمان نظام مهندسی منصوب می‌شوند، پیگیری و انجام می‌شود.

 

ویژگی‌های ظاهری شناسنامه:

ابعاد فیزیکی شناسنامه (۱۶.۵ در ۲۲.۵ سانتی‌متر)، جنس کاغذ کتان و جلد گالینگور طلایی رنگ، به آن هویت بصری خاصی می‌بخشد و به تشخیص اصالت آن کمک می‌کند. این ویژگی‌های ظاهری، جعل و تقلب در این سند را دشوارتر می‌سازد.

 

اهمیت شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، اطلاعات جامعی را در مورد ویژگی‌های فنی و نوع ساخت ساختمان ارائه می‌دهد. به عنوان مثال، در این شناسنامه اطلاعاتی در مورد اسکلت سازه، نوع مصالح به کار رفته، سیستم‌های تاسیساتی، مشخصات معماری و نقشه‌های ساختمان ثبت می‌شود. این اطلاعات به مالکان، خریداران و سایر ذینفعان کمک می‌کند تا:  

• از مشخصات فنی ساختمان آگاهی کامل داشته باشند.

• تصمیمات لازم را جهت ارتقاء و نگهداری ساختمان در آینده اتخاذ کنند.

• از کاربری‌های مجاز ساختمان مطلع شوند.

• در صورت بروز هرگونه اختلاف یا مشکل حقوقی، به این سند به عنوان یک مرجع رسمی استناد کنند.

علاوه بر این، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، دانش و اعتبار یک ساختمان را نشان می‌دهد و تضمینی برای کیفیت ساخت و ساز آن است.

 

اطلاعات مندرج در شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

شناسنامه فنی و ملکی ساختمان دربردارنده اطلاعات دقیق و کاملی از ساختمان است، از جمله:

• ابعاد و مساحت ملک طبق سند

• نوع مالکیت و کاربری

• اطلاعات معماری و مشخصات دیوارها و نازک‌کاری نماها

• اطلاعات و مشخصات تجهیزات و تأسیسات مکانیکی و برقی

• آسانسور و مشخصات دقیقِ فنی آن

• جدول مشخصات تجهیزات و تأسیسات نصب شده در ساختمان مثل چیلر، کولر آبی یا گازی و

• وضعیت انشعابات

 

این سند در سه بخش اصلی تنظیم می‌شود:

۱. اطلاعات ثبتی و ملکی:

• مشخصات مالک

• آدرس و نشانی ملک

• نوع مالکیت

• شماره پروانه ساختمان

• تاریخ صدور پروانه ساختمان

• نوع کاربری

 

۲. اطلاعات اشخاص مسئول در طراحی و اجرا:

• مشخصات مهندسین طراح

• مشخصات مهندسین ناظر

• مشخصات مجری ساختمان

 

۳. اطلاعات فنی:

• مشخصات سازه

• اطلاعات معماری

• مشخصات دیوارها و نماها

• مشخصات تجهیزات و تاسیسات نصب شده در ساختمان

• اطلاعات فنی تجهیزات و تاسیسات مکانیکی

• اطلاعات فنی تجهیزات برق

• مشخصات آسانسور

همچنین، در این سند به چگونگی رعایت مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی اشاره می‌شود. مالک موظف است نقشه‌های چون ساخت را که توسط پیمانکار یا دفتر مهندسی تهیه شده، به همراه شناسنامه فنی و ملکی ساختمان به مسئول نگهداری ساختمان تحویل دهد.

 

حتما بخوانید!

 

 

مراحل صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

 

برای دریافت شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، مراحل زیر باید به ترتیب طی شود:

1. مراجعه به شهرداری و تشکیل پرونده: مالک یا مجری ساختمان باید با در دست داشتن درخواست صدور پروانه ساختمان و مدارک لازم، به شهرداری یا سایر مراجع صدور پروانه ساختمان مراجعه کند.

2. صدور مجوز تهیه نقشه: مرجع صدور پروانه ساختمان پس از بررسی مدارک و درخواست صاحب‌کار، مجوز تهیه نقشه (دستور نقشه) را صادر می‌کند.

3. مراجعه به دفتر مهندسی: صاحب‌کار با در دست‌داشتن مجوز تهیه نقشه به یکی از دفاتر مهندسی یا اشخاص حقوقی طراحی ساختمان جهت تهیه طرح مراجعه می‌کند.

4. تهیه نقشه‌های معماری: طراح ساختمان ضمن تهیه نقشه معماری منطبق بر ضوابط شهرسازی و مقررات ملی ساختمان، یک نسخه از نقشه‌های معماری تهیه‌شده را جهت کنترل ضوابط شهرسازی تحویل مرجع صدور پروانه ساختمان می‌دهد.

5. کنترل نقشه‌های معماری: شهرداری در صورتی که نقشه‌های معماری دارای نقص یا ایراد باشد، موارد را رسماً و کتباً به طراح اعلام نموده و آن را برای اصلاح به طراح عودت می‌دهد.

6. صدور صورت‌حساب عوارض و درخواست نقشه‌های اجرایی: مرجع صدور پروانه ساختمان در صورت کامل بودن نقشه‌های معماری، نسبت‌به صدور صورت‌حساب عوارض مربوطه اقدام کرده و درخواست تهیه و تکمیل نقشه‌های اجرایی را ابلاغ می‌کند.

7. تهیه نقشه‌های اجرایی: طراح ساختمان نقشه‌های اجرایی معماری، سازه‌ای و تأسیساتی را تهیه کرده و جداول دفترچه اطلاعات ساختمان را تکمیل و تأیید می‌کند و یکسری کامل از نقشه‌های تهیه شده را جهت کنترل مقررات ملی ساختمان به سازمان استان آن ارائه می‌کند.

8. کنترل نقشه‌های اجرایی: سازمان استان ضمن بازبینی مدارک ارائه شده، نقشه‌های مربوط را با توجه به مقررات ملی ساختمان و ضوابط شهرسازی، کنترل کرده و در صورت نداشتن ایراد، ساختمان را در بخش مربوط به طراحی ساختمان در دفترچه اطلاعات ساختمان ثبت می‌کند. در صورتی‌که نقشه‌های ارائه‌شده دارای ایراد باشد، سازمان استان کتباً و رسماً به طراح اعلام می‌کند و طراح نسبت‌به اصلاح و ارسال آن به سازمان استان اقدام خواهد کرد. مدت زمان بررسی نقشه‌ها و تأیید آن توسط سازمان استان نباید از یک ماه تجاوز نماید.

9. معرفی مجری و ناظران: سازمان استان پس از معرفی مجری مورد نظر مالک به سازمان استان با دریافت یک نسخه از قرارداد مالک و مجری، دفترچه اطلاعات ساختمان تکمیل شده توسط طراح را تحویل مجری نموده و وی را به‌همراه ناظران حقیقی یا حقوقی ساختمان به مرجع صدور پروانه ساختمان معرفی می‌کند.

10. صدور و تحویل پروانه ساختمان: شهرداری یا سایر مراجع صدور پروانه ساختمان پس از صدور پروانه ساختمان یک نسخه از آن را به همراه نقشه‌های مصوب در اختیار مجری و یک نسخه به هر یک از مهندسان ناظر قرار می‌دهد.

11. ثبت اطلاعات عملیات اجرایی: مجری مکلف است اطلاعات عملیات اجرایی را مرحله‌به‌مرحله در دفترچه اطلاعات ساختمان وارد کرده و تأییدیه‌های ناظران را در هر مرحله اخذ کند. پس از تکمیل و تأیید جداول مربوطه در پایان کار، دفترچه را به‌منظور صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان به سازمان استان تحویل دهد.

12. صدور شناسنامه فنی و ملکی: سازمان استان براساس اطلاعات و تأییدیه‌های موجود در دفترچه اطلاعات ساختمان، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان را حداکثر ظرف ۱۵ روز صادر نموده و جهت ارائه به مرجع صدور پروانه ساختمان در اختیار مجری قرار می‌دهد.

13. صدور گواهی پایان کار: مجری مکلف است جهت دریافت گواهی پایان‌کار، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان صادر شده توسط سازمان استان را در اختیار مرجع صدور پروانه ساختمان قرار داده و مراجع مذکور مکلفند گواهی پایان‌کار را براساس شناسنامه فنی و ملکی ساختمان صادر کنند.

 

مدارک لازم برای صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

برای صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان، مدارک زیر مورد نیاز است:

• مجوز پروانه ساختمان به همراه کپی

• گواهی عدم خلاف شهرداری به همراه کپی

• بیمه نامه تضمین کیفیت ساختمان

• دفترچه اطلاعات ساختمان (تکمیل شده به همراه مهر و امضا)

• گزارش اتمام عملیات ناظر

• نقشه‌های چون ساخت (معماری، سازه، مکانیک و برق) ممهور به مهر سازنده و ناظر

 

ارگان‌های صادرکننده شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

بر اساس قانون، صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان بر عهده سازمان نظام مهندسی ساختمان استان است. شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمان نیز موظفند در زمان صدور گواهی پایان کار، شناسنامه فنی و ملکی ساختمان را از متقاضی مطالبه کنند.

 

در این مورد بخوانید!

 

 

دریافت آنلاین شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

برای تسهیل در روند صدور شناسنامه فنی و ملکی، خدمات الکترونیکی مربوطه در سامانه جامع سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ارائه می‌شود. در این سامانه، سازندگان ذیصلاح می‌توانند جداول دفترچه اطلاعات ساختمانی را به صورت الکترونیکی تکمیل و برای ناظران پروژه ارسال کنند. پس از تکمیل دفترچه اطلاعات ساختمان و تایید نهایی آن توسط کارشناسان سازمان، شناسنامه فنی و ملکی به صورت الکترونیک صادر می‌شود و از طریق سامانه سازندگان به صورت آنلاین قابل استعلام خواهد بود.

 

شناسنامه فنی ساختمان در مقابل شناسنامه فنی و ملکی ساختمان

ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا شناسنامه فنی ساختمان با شناسنامه فنی و ملکی ساختمان تفاوتی دارد؟ در پاسخ باید گفت بله، این دو سند با وجود تشابه اسمی، تفاوت‌های اساسی با یکدیگر دارند:

ویژگی	شناسنامه فنی ساختمان	شناسنامه فنی و ملکی ساختمان
زمان صدور	زمان صدور پروانه ساختمان	زمان دریافت گواهی پایان کار
الزام قانونی	اختیاری	اجباری برای ساختمان‌هایی که پس از تصویب قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در سال ۱۳۷۴ پروانه ساختمانی دریافت کرده‌اند
محتوا	اطلاعات کلی ساختمان	اطلاعات کلی ساختمان به همراه رعایت قوانین ملی و ضوابط شهرسازی
نهاد صادرکننده	شهرداری	سازمان نظام مهندسی ساختمان
هدف	کاربرد اصلی آن در پیش‌فروش ساختمان است.	تضمین کیفیت ساخت و ساز و رعایت قوانین و مقررات ملی ساختمان

به طور خلاصه، شناسنامه فنی ساختمان در مرحله پیش‌فروش برای آگاهی خریدار از مشخصات کلی ساختمان صادر می‌شود، در حالی که شناسنامه فنی و ملکی ساختمان پس از اتمام ساخت و ساز برای دریافت گواهی پایان کار و به عنوان یک سند رسمی و حقوقی الزامی است.

لازم به ذکر است که صدور شناسنامه فنی و ملکی ساختمان در بسیاری از شهرها هنوز به طور کامل اجرا نشده و فرهنگ ارائه آن نیز در حال حاضر وجود ندارد. با این حال، با توجه به اهمیت این سند در تضمین کیفیت ساخت و ساز و حفظ حقوق مالکان و خریداران، امید است که در آینده شاهد اجرایی شدن کامل آن در سراسر کشور باشیم.

 

 

فراهم آورنده:احمد رشاد محمدی ️⌨️️💻