شهرستان خرامه یکی از شهرستانهای استان فارس است که با مرکزیت شهر خرامه در ۷۵ کیلومتری شرق شیراز قرار دارد. این شهرستان با آب و هوایی معتدل کوهستانی، محیطی آرام و دلنشین برای زندگی و گردشگری فراهم کرده است.
خرامه پیشینهای غنی و طولانی دارد که به بیش از ۱۵۰۰ سال پیش باز میگردد. نام خرامه در کتابهای تاریخی و سفرنامههایی مانند فارسنامه ابن بلخی، نزهت القلوب، آثار العجم و فارسنامه ناصری ذکر شده است. رودخانه کر که از این شهرستان میگذرد، در گذشته قابل کشتیرانی بوده و نقش مهمی در آبادانی منطقه داشته است.
خرامه از شمال به شهرستان ارسنجان، از شرق به دریاچه بختگان، از غرب به شیراز و از جنوب به سروستان محدود میشود. این شهرستان با وسعت حدود ۱۵۹۰ کیلومتر مربع، از دو بخش مرکزی و کربال تشکیل شده و شامل ۵ دهستان، ۲ شهر و ۵۲ روستا است.
اقتصاد خرامه بر پایه کشاورزی استوار است. گندم، جو، برنج، انگور و پسته از محصولات اصلی این شهرستان هستند. دامپروری و صنایع دستی نیز در اقتصاد منطقه نقش دارند.
مردم خرامه مردمی مهماننواز، مذهبی و با فرهنگ هستند. از مراسم و آیینهای مهم این شهرستان میتوان به جشن نیمه شعبان و مراسم عزاداری محرم اشاره کرد.
شهرستان خرامه با تاریخ غنی، طبیعت زیبا و مردم مهماننواز خود، یکی از مناطق دیدنی استان فارس است که میتواند تجربهای منحصربهفرد را برای گردشگران رقم بزند.
خرامه : نگین تاریخی فارس
اطلاعات دقیقی از چگونگی شکلگیری خرامه در دست نیست، اما شواهد تاریخی و منابع موجود نشان میدهد که این شهر حداقل از ۱۵۰۰ سال پیش، یکی از مراکز مهم سکونتگاهی بوده است.
کهنترین منبعی که از خرامه نام برده، کتاب "المسالک و الممالک" نوشته ابن خردادبه در سال ۲۳۲ هجری قمری (۱۱۹۷ سال پیش) است. در این کتاب، خرامه در مسیر راه شیراز به کرمان ذکر شده است. رودخانه کر که از خرامه میگذرد، در گذشته قابل کشتیرانی بوده و نقش مهمی در آبادانی منطقه داشته است. ابن حوقل در قرن چهارم هجری، این رودخانه را قابل کشتیرانی توصیف کرده است. وجود تپه بهرام گور در مرکز شهر خرامه، نشان از شهرسازی در دوران اشکانیان و ساسانیان دارد. در کتابها و سفرنامههای مختلفی مانند فارسنامه ابن بلخی، نزهت القلوب، آثار العجم و فارسنامه ناصری، به خرامه اشاره شده است.
در مورد وجه تسمیه خرامه نظرات مختلفی وجود دارد:
برخی معتقدند که نام خرامه در اصل "خور و مه" به معنی خورشید و ماه بوده که به مرور زمان به خرامه تبدیل شده است.
در برخی منابع، نام این شهر به صورت "خُرَّمه" آمده است که ممکن است از کلمه "خُرّم" به معنی آباد و سرسبز گرفته شده باشد.
عدهای بر این باورند که بهرام گور که شهر خرامه را بنا نهاده، دو دختر به نامهای خورشید و ماه داشته و نام دخترانش را بر این شهر گذاشته است.

شهرستان خرامه با پیشینه تاریخی غنی و مردمانی خونگرم و مهماننواز، فرهنگ و سنتهای خاص خود را دارد که ریشه در تاریخ و باورهای مردم این منطقه دارد. در اینجا به برخی از این سنتها اشاره میکنیم:
آداب و رسوم:
مراسم عروسی: مراسم عروسی در خرامه با شور و شوق خاصی برگزار میشود. از جمله رسوم جالب آن میتوان به "حنابندان"، "داماد سلام" و "پاگشا" اشاره کرد. موسیقی و رقصهای محلی نیز بخش جداییناپذیر این مراسم هستند.
عزاداری محرم: مردم خرامه ارادت خاصی به اهل بیت (ع) دارند و مراسم عزاداری ماه محرم با شور و حال خاصی برگزار میشود. از جمله آیینهای ویژه این ایام میتوان به "سینهزنی"، "زنجیرزنی" و "تعزیهخوانی" اشاره کرد.
جشنها و اعیاد: مردم خرامه اعیاد مذهبی مانند عید فطر، عید قربان و عید غدیر را گرامی میدارند. همچنین جشنهای باستانی مانند نوروز و چهارشنبه سوری نیز در این شهرستان با آداب و رسوم خاصی برگزار میشود.
صنایع دستی:
قالیبافی: قالیهای خرامه با طرحها و رنگهای زیبا، از شهرت خاصی برخوردارند.
گلیمبافی: گلیمبافی نیز از دیگر صنایع دستی رایج در خرامه است که با نقوش و طرحهای متنوع، زیبایی خاصی دارد.
جاجیمبافی: جاجیمهای خرامه با استفاده از پشم گوسفند بافته میشوند و در گذشته کاربرد زیادی در زندگی مردم داشتهاند.
غذاهای محلی:
کلمپلو: غذایی بسیار خوشمزه و پرطرفدار در خرامه که با کلم، برنج و گوشت تهیه میشود.
آش کارده: آشی محلی و مقوی که با کارده، حبوبات و سبزیجات تهیه میشود.
یخنی نخود: غذایی سنتی و لذیذ که با نخود، گوشت و پیاز تهیه میشود.
موسیقی: موسیقی محلی خرامه با ریتمها و ملودیهای شاد و غمگین، بخشی از فرهنگ و هنر این منطقه را تشکیل میدهد. از جمله سازهای محلی میتوان به "نی"، "دف" و "سرنا" اشاره کرد.
پوشش: پوشش سنتی مردم خرامه، مانند سایر مناطق فارس، شامل لباسهای رنگارنگ و متنوع است. زنان از لباسهای بلند و گلدار و مردان از شلوارهای گشاد و پیراهنهای بلند استفاده میکنند.
گویش: مردم خرامه به گویش فارسی با لهجه محلی صحبت میکنند که برخی واژهها و اصطلاحات خاص خود را دارد.
در مجموع، فرهنگ و سنتهای رایج در شهرستان خرامه، نشاندهنده غنای فرهنگی و تاریخی این منطقه است. این سنتها و آداب و رسوم، نسل به نسل منتقل شده و همچنان در زندگی مردم این شهرستان جاری است.

جاذبهها و امکانات شهرستان خرامه
شهرستان خرامه با طبیعتی زیبا و تاریخی کهن، مجموعهای از جاذبههای گردشگری را در خود جای داده است. در کنار این جاذبهها، امکانات رفاهی و خدماتی نیز برای گردشگران و ساکنین فراهم شده است.
آثار تاریخی:
چهارطاقی گبران: بنایی سنگی مربوط به دوره ساسانیان با معماری خاص و منحصربهفرد.
کاروانسرای دیودان: کاروانسرایی مربوط به دوره صفویه در مسیر جاده شیراز به استهبان.
تپه بهرام گور: تپهای باستانی در مرکز شهر خرامه با آثاری از دوران اشکانیان و ساسانیان.
قلعه گبری: قلعهای تاریخی با قدمت ساسانی در نزدیکی روستای معزآباد.
آسیابهای آبی: آسیابهای آبی قدیمی که در گذشته برای آرد کردن گندم استفاده میشدند.
جاذبههای طبیعی:
دریاچه بختگان: دریاچهای بزرگ و زیبا در شرق خرامه که زیستگاه پرندگان مهاجر است.
تالاب کمجان: تالابی با پوشش گیاهی و جانوری غنی در نزدیکی خرامه.
کوههای خرامه: کوههایی با مناظر زیبا و پوشش گیاهی متنوع مناسب برای کوهنوردی و طبیعتگردی.
چشمهها و قناتها: چشمهها و قناتهای فراوان که آب مورد نیاز کشاورزی و شرب منطقه را تأمین میکنند.
امکانات:
اقامتی: هتلها و مهمانپذیرها در شهر خرامه برای اقامت مسافران. خانههای روستایی برای تجربه زندگی در فضای روستایی.
رفاهی: رستورانها و کافهها با انواع غذاهای محلی و سنتی. پارکها و فضای سبز برای تفریح و استراحت. مراکز خرید برای تهیه سوغات و محصولات محلی.
خدماتی: بیمارستان و مراکز درمانی برای ارائه خدمات بهداشت و درمان. بانکها و دستگاههای خودپرداز برای دسترسی به خدمات بانکی. پمپ بنزین و تعمیرگاههای خودرو برای ارائه خدمات به مسافران.

در حال توسعه:
گردشگری: توسعه زیرساختهای گردشگری مانند راههای دسترسی و امکانات اقامتی. معرفی جاذبههای گردشگری خرامه در سطح ملی و بینالمللی.
اقتصادی: توسعه صنایع تبدیلی کشاورزی و دامپروری. جذب سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اقتصادی.
با توجه به جاذبههای گردشگری و امکانات موجود، شهرستان خرامه میتواند به یکی از مقاصد مهم گردشگری در استان فارس تبدیل شود.
وضعیت اقتصاد در شهرستان خرامه
اقتصاد شهرستان خرامه به طور سنتی بر پایه کشاورزی استوار بوده است، اما در سالهای اخیر به دلیل خشکسالی و کمبود آب، این بخش با چالشهایی روبرو شده است. با این حال، تلاشهایی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد و توسعه صنایع دیگر در حال انجام است.
کشاورزی: گندم، جو، برنج، انگور، پسته، انار، پنبه و صیفیجات از محصولات اصلی کشاورزی خرامه هستند. پرورش گوسفند، بز و گاو نیز در خرامه رواج دارد و به اقتصاد منطقه کمک میکند.
خشکسالی، کمبود آب، شوری آب و خاک، و عدم وجود صنایع تبدیلی از چالشهای اصلی بخش کشاورزی خرامه هستند.
صنعت: کارخانه فولاد خرامه یکی از بزرگترین واحدهای صنعتی این شهرستان است که نقش مهمی در اشتغالزایی و توسعه اقتصادی منطقه دارد. در سالهای اخیر، تعدادی واحد صنعتی کوچک در زمینه تولید محصولات غذایی، مصالح ساختمانی و ... در خرامه راهاندازی شده است. خرامه دارای معادن سنگ و شن و ماسه است که در صنعت ساختمانسازی کاربرد دارند.
کمبود سرمایهگذاری، نبود زیرساختهای مناسب و فاصله از مراکز اصلی صنعتی از جمله چالشهای بخش صنعت خرامه هستند.
گردشگری: خرامه با داشتن آثار تاریخی و طبیعی فراوان، پتانسیل بالایی برای توسعه گردشگری دارد.
نبود زیرساختهای مناسب گردشگری، مانند هتلها و مراکز اقامتی مناسب، و عدم معرفی کافی جاذبههای گردشگری از جمله چالشهای این بخش هستند.
راههای دسترسی به شهرستان خرامه
شهرستان خرامه در موقعیت جغرافیایی مناسبی در استان فارس قرار گرفته و دسترسی به آن از طریق راههای مختلفی امکانپذیر است. در اینجا به بررسی راههای دسترسی به این شهرستان میپردازیم:
جادهای:
از طریق شیراز: اصلیترین راه دسترسی به خرامه از طریق شیراز است. جاده شیراز - خرامه به طول ۷۵ کیلومتر، یک جاده اصلی و آسفالت است که در شرق شیراز قرار دارد. این مسیر حدود ۱ ساعت با خودرو زمان میبرد.
از طریق سروستان: از سروستان نیز میتوان از طریق یک جاده فرعی به خرامه دسترسی پیدا کرد. این مسیر کوتاهتر از مسیر شیراز است، اما جاده آن دو طرفه و باریکتر است.
از طریق استهبان: اگر از سمت شرق استان فارس به خرامه سفر میکنید، میتوانید از طریق جاده استهبان - خرامه به این شهرستان دسترسی پیدا کنید. این مسیر نیز آسفالت است، اما به دلیل کوهستانی بودن منطقه، پیمودن آن زمان بیشتری میبرد.
ریلی:
ایستگاه راهآهن شیراز: نزدیکترین ایستگاه راهآهن به خرامه، ایستگاه راهآهن شیراز است. پس از رسیدن به شیراز، میتوانید با تاکسی یا اتوبوس به خرامه بروید.
هوایی:
فرودگاه بینالمللی شهید دستغیب شیراز: نزدیکترین فرودگاه به خرامه، فرودگاه شیراز است. پس از رسیدن به شیراز، میتوانید با تاکسی یا اتوبوس به خرامه بروید.

جوانب زندگی و سرمایهگذاری در شهرستان خرامه
شهرستان خرامه با توجه به ویژگیهای خاص خود، فرصتها و چالشهایی را برای زندگی و سرمایهگذاری پیش روی افراد قرار میدهد. در اینجا به بررسی جوانب مختلف زندگی و سرمایهگذاری در این شهرستان میپردازیم:
جوانب مثبت زندگی در خرامه:
آرامش و امنیت: خرامه با داشتن محیطی آرام و به دور از شلوغی شهرهای بزرگ، میتواند مکانی ایدهآل برای افرادی باشد که به دنبال آرامش و امنیت هستند.
هزینههای زندگی: هزینههای زندگی در خرامه نسبت به شهرهای بزرگ کمتر است، به خصوص در بخش مسکن و خوراک.
آب و هوای مطبوع: خرامه دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است که در بیشتر فصول سال، مطبوع و دلپذیر است.
مردم خونگرم و مهماننواز: مردم خرامه بسیار خونگرم و مهماننواز هستند و با آغوش باز از تازه واردین استقبال میکنند.
دسترسی به طبیعت: خرامه با داشتن جاذبههای طبیعی فراوان، مانند دریاچه بختگان، تالاب کمجان و کوههای زیبا، فرصتهای خوبی را برای تفریح و لذت بردن از طبیعت فراهم میکند.
فرصتهای شغلی در بخش کشاورزی: خرامه با داشتن زمینهای حاصلخیز و آب و هوای مناسب، فرصتهای شغلی خوبی را در بخش کشاورزی و دامپروری فراهم میکند.
جوانب منفی زندگی در خرامه:
محدودیت امکانات رفاهی و تفریحی: امکانات رفاهی و تفریحی در خرامه نسبت به شهرهای بزرگ محدودتر است.
فاصله از مراکز اصلی: خرامه با فاصله حدود 75 کیلومتری از شیراز، دسترسی به برخی امکانات و خدمات تخصصی را دشوارتر میکند.
بازار کار محدود: بازار کار در خرامه به دلیل کمبود صنایع و مشاغل متنوع، محدود است.
خشکسالی و کمبود آب: خشکسالی و کمبود آب در سالهای اخیر، به بخش کشاورزی و اقتصاد منطقه آسیب رسانده است.
فرصتهای سرمایهگذاری در خرامه:
کشاورزی و دامپروری: با توجه به آب و هوای مناسب و زمینهای حاصلخیز، سرمایهگذاری در بخش کشاورزی و دامپروری، به خصوص با رویکرد نوین و استفاده از تکنولوژیهای جدید، میتواند سودآور باشد.
گردشگری: با توجه به جاذبههای گردشگری فراوان در خرامه، سرمایهگذاری در بخش گردشگری، مانند احداث هتل، رستوران و مراکز تفریحی، میتواند پتانسیل بالایی داشته باشد.
صنایع تبدیلی: سرمایهگذاری در صنایع تبدیلی کشاورزی، برای افزایش ارزش افزوده محصولات کشاورزی و جلوگیری از ضایعات، میتواند موفق باشد.
انرژیهای تجدیدپذیر: با توجه به پتانسیل منطقه در زمینه انرژی خورشیدی و بادی، سرمایهگذاری در این بخش میتواند مناسب باشد.

چالشهای سرمایهگذاری در خرامه:
کمبود زیرساختها: کمبود زیرساختهایی مانند راههای دسترسی مناسب، آب و برق کافی، و اینترنت پرسرعت میتواند چالشهایی را برای سرمایهگذاران ایجاد کند.
محدودیت بازار: بازار مصرف در خرامه نسبت به شهرهای بزرگ محدودتر است و ممکن است فروش محصولات و خدمات با دشواری همراه باشد.
بروکراسی اداری: مراحل اخذ مجوز و سایر امور اداری ممکن است با بروکراسی و طولانی بودن مراحل همراه باشد.
در نهایت، تصمیم برای زندگی یا سرمایهگذاری در خرامه به عوامل مختلفی مانند شرایط شخصی، اهداف و انتظارات شما بستگی دارد. با بررسی دقیق جوانب مثبت و منفی و مشورت با افراد مطلع، میتوانید تصمیم مناسبی اتخاذ کنید. امیدوارم مطالب مفید واقع بشه، سپاس از اینکه شیش دنگ انتخاب شماست.
تنظیمکننده: ندا صفارینیا