مروست، شهری با تاریخ کهن و طبیعتی بکر، در استان یزد و در 160 کیلومتری جنوب شهر یزد واقع شده است. این شهر با قرار گرفتن در حاشیه کویر، آب و هوایی گرم و خشک دارد و با وجود این، طبیعتی زیبا و مردمانی خونگرم را در خود جای داده است.
تاریخ مروست به دوران پیش از اسلام بازمیگردد. نام این شهر در کتب تاریخی به صورتهای مختلفی مانند "مروسف"، "مروس" و "مروث" آمده است. وجود آثار تاریخی متعدد از جمله قلعه تاریخی مروست، مسجد شاه حسین، مسجد جامع و بقعه شیخ عبدالله، گواهی بر قدمت و غنای تاریخی این شهر است.
مردم مروست، مردمانی خونگرم و مهماننواز هستند که به حفظ آداب و رسوم خود پایبندند. از جمله صنایع دستی این منطقه میتوان به قالیبافی، گلیمبافی و سفالگری اشاره کرد.
مروست با تاریخ غنی، طبیعت زیبا و فرهنگ اصیل خود، مقصد مناسبی برای گردشگرانی است که به دنبال تجربههای جدید و آشنایی با فرهنگ و تاریخ ایران هستند.
مروست ، نگین کویر یزد
تاریخچه شکلگیری شهر مروست در هالهای از ابهام قرار دارد و اطلاعات دقیقی از زمان پیدایش آن در دسترس نیست. با این حال، شواهد و مدارک تاریخی نشان میدهد که این منطقه از قدمت بسیار بالایی برخوردار است و احتمالاً به دوران پیش از اسلام بازمیگردد.
نام مروست در کتب تاریخی به صورتهای مختلفی مانند "مروسف"، "مروس" و "مروث" آمده است.
مروست در طول تاریخ به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم و اتصال مناطق مختلف، از اهمیت استراتژیک برخوردار بوده است.
قلعه مروست که بر روی تپهای مشرف به شهر قرار دارد، به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی منطقه، نشاندهنده قدمت سکونت در این منطقه است. اگرچه تاریخ دقیق ساخت قلعه مشخص نیست، اما سبک معماری و مصالح به کار رفته در آن، نشان میدهد که احتمالاً به دوران پیش از اسلام و یا اوایل دوره اسلامی تعلق دارد.
در برخی منابع تاریخی مانند کتاب "نزهت القلوب" اثر حمدالله مستوفی، به مروست اشاره شده و از آن به عنوان منطقهای با آب و هوای معتدل، محصولات کشاورزی و میوههای فراوان یاد شده است.
عوامل موثر در شکلگیری مروست:
وجود منابع آب: وجود منابع آب زیرزمینی و قناتها، یکی از عوامل مهم در شکلگیری سکونتگاهها در مناطق کویری مانند مروست بوده است.
موقعیت جغرافیایی: قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم و ارتباط با مناطق مختلف، در توسعه و رونق مروست نقش داشته است.
کشاورزی: وجود زمینهای حاصلخیز در اطراف مروست، امکان کشاورزی و تأمین مواد غذایی را برای ساکنان این منطقه فراهم کرده است.
با توجه به شواهد و مدارک موجود، میتوان مراحل شکلگیری مروست را به صورت زیر تقسیمبندی کرد:
دوران پیش از تاریخ: احتمالاً سکونتگاههای اولیه در اطراف مروست به دوران پیش از تاریخ بازمیگردد.
دوران تاریخی: با ورود آریاییها به ایران و شکلگیری حکومتهای مختلف، مروست نیز به عنوان بخشی از سرزمین ایران، تحت تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی قرار گرفت.
دوران اسلامی: پس از ورود اسلام به ایران، مروست به دلیل قرار گرفتن در مسیر جاده ابریشم، اهمیت بیشتری پیدا کرد و به عنوان یکی از مراکز تجاری و فرهنگی منطقه شناخته شد.
دوران معاصر: در دوران معاصر، مروست با وجود چالشهایی مانند خشکسالی و مهاجرت، توانسته است هویت تاریخی و فرهنگی خود را حفظ کند و به عنوان یکی از شهرستانهای استان یزد، به توسعه و پیشرفت خود ادامه دهد.
در کل، تاریخچه شکلگیری مروست نشاندهنده پویایی و تداوم حیات در این منطقه است. با وجود چالشهای مختلف، مردم مروست توانستهاند با تکیه بر میراث فرهنگی و تاریخی خود، به زندگی و فعالیت در این سرزمین ادامه دهند.
فرهنگ و سنتهای رایج در مروست، همچون بسیاری از شهرهای ایران، ترکیبی غنی از تاریخ، مذهب و شرایط جغرافیایی است. این شهر با قرارگیری در منطقهای کویری و هممرز با استانهای کرمان و فارس، تأثیراتی از فرهنگ این مناطق نیز پذیرفته است. در ادامه به بررسی برخی از مهمترین عناصر فرهنگ و سنت در مروست میپردازیم:
زبان و گویش: مردم مروست به زبان فارسی با گویشی محلی صحبت میکنند که تحت تأثیر گویشهای یزدی، کرمانی و شیرازی قرار گرفته است. این گویش با وجود شباهتهایی با گویشهای مناطق همجوار، دارای ویژگیهای منحصربهفرد خود است و بخشی از هویت فرهنگی مردم این منطقه محسوب میشود.
آداب و رسوم:
مراسم مذهبی: مردم مروست به دین اسلام و مذهب شیعه اعتقاد دارند و مراسم مذهبی مانند عزاداری محرم و صفر، جشن عید فطر و عید قربان را با شکوه خاصی برگزار میکنند.
مراسم عروسی: مراسم عروسی در مروست با آداب و رسوم خاصی همراه است و معمولاً چند روز به طول میانجامد. از جمله این رسوم میتوان به حنابندان، عروس کشان و پاگشا اشاره کرد.
مراسم سوگواری: در مراسم سوگواری نیز آداب و رسوم خاصی رعایت میشود. از جمله این رسوم میتوان به پوشیدن لباس سیاه، پختن غذاهای نذری و برگزاری مراسم روضهخوانی اشاره کرد.
جشنهای سنتی: مردم مروست برخی از جشنهای سنتی مانند جشن مهرگان، جشن سده و جشن نوروز را نیز گرامی میدارند.
موسیقی: موسیقی در فرهنگ مروست جایگاه ویژهای دارد و در مراسم مختلف مانند عروسی و جشنها مورد استفاده قرار میگیرد. از جمله سازهای محلی میتوان به نی، دف و سرنا اشاره کرد.
پوشش: پوشش مردم مروست نیز تحت تأثیر شرایط آب و هوایی و فرهنگ منطقه قرار دارد. مردان معمولاً از لباسهای گشاد و نخی استفاده میکنند و زنان نیز از لباسهای بلند و پوشیده با طرح و نقشهای سنتی.
صنایع دستی: از جمله صنایع دستی رایج در مروست میتوان به قالیبافی، گلیمبافی، سفالگری و حصیربافی اشاره کرد. این صنایع دستی علاوه بر ارزش هنری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه نیز دارند.
غذاهای محلی: غذاهای محلی مروست نیز از تنوع و غنا خاصی برخوردارند و معمولاً با استفاده از محصولات کشاورزی منطقه تهیه میشوند. از جمله غذاهای محلی میتوان به اشکنه، قلیه و آبگوشت اشاره کرد.
در کل، فرهنگ و سنتهای رایج در مروست نشاندهنده ریشههای عمیق تاریخی و اجتماعی مردم این منطقه است. این فرهنگ با وجود تأثیراتی که از مناطق همجوار پذیرفته است، هویت منحصربهفرد خود را حفظ کرده و به عنوان بخشی از میراث فرهنگی ایران محسوب میشود.
مروست با وجود قرار گرفتن در منطقهای کویری، از جاذبههای تاریخی، طبیعی و فرهنگی متنوعی برخوردار است که میتواند برای گردشگران جذاب باشد. در کنار این جاذبهها، وجود امکانات رفاهی و اقامتی مناسب، سفر به این شهر را راحتتر و لذتبخشتر میکند.
جاذبههای تاریخی:
قلعه تاریخی مروست: این قلعه با معماری خاص و قدمت تاریخی خود، یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری مروست محسوب میشود.
مسجد جامع مروست: این مسجد با معماری زیبا و تزئینات خاص، از آثار تاریخی و مذهبی مهم شهر است.
مسجد شاه حسین: این مسجد متعلق به دوران قاجار بوده و با معماری زیبا و تزئینات خاص خود، از جاذبههای مذهبی و تاریخی مروست به شمار میرود.
بافت تاریخی مروست: این بافت با کوچههای تنگ و خانههای خشتی، نمونهای زیبا از معماری سنتی ایرانی را به نمایش میگذارد.
کاروانسرای شعبه: این کاروانسرا در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و یادگاری از دوران رونق تجارت در این منطقه است.
آب انبارهای قدیمی: آب انبارها به عنوان بخشی از معماری سنتی ایران، در تأمین آب مورد نیاز مردم در گذشته نقش مهمی داشتهاند.
حمام قدیمی: حمام قدیمی مروست نیز از آثار تاریخی جالب توجه این شهر است که معماری و تزئینات خاصی دارد.
جاذبههای طبیعی:
شوره زار مروست: این شوره زار با وسعت زیاد و چشمانداز منحصربهفرد خود، از جاذبههای طبیعی مروست محسوب میشود.
کوههای اطراف مروست: کوههای اطراف مروست با پوشش گیاهی خاص خود، مکانی مناسب برای کوهنوردی و طبیعتگردی هستند.
نخلستانهای مروست: نخلستانهای سرسبز و خرمای مرغوب مروست از دیگر جاذبههای طبیعی این شهر هستند.
امکانات:
اقامتی: در مروست هتلها و مهمانسراهای مختلفی برای اقامت گردشگران وجود دارد.
پذیرایی: رستورانها و کافههای مروست با ارائه غذاهای محلی و سنتی، پذیرای گردشگران هستند.
تفریحی: در مروست امکانات تفریحی مانند پارکها و فضای سبز برای استراحت و تفریح گردشگران فراهم شده است.
حمل و نقل: دسترسی به مروست از طریق جاده و اتوبوس امکانپذیر است. همچنین در داخل شهر نیز میتوانید از تاکسی و وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید.
با توجه به جاذبههای گردشگری و امکانات موجود در مروست، این شهر میتواند مقصد مناسبی برای گردشگرانی باشد که به دنبال تجربهای جدید و آشنایی با فرهنگ و تاریخ ایران هستند.
اقتصاد مروست، مانند بسیاری از شهرهای کوچک و کویری ایران، با چالشها و فرصتهای خاص خود روبرو است. در گذشته، اقتصاد این شهر بر پایه کشاورزی و دامداری بوده است، اما در سالهای اخیر، با توجه به خشکسالی و کاهش منابع آب، بخشهای دیگری نیز در اقتصاد این شهر اهمیت پیدا کردهاند.
بخشهای اصلی اقتصاد مروست:
کشاورزی: با وجود خشکسالی، کشاورزی هنوز یکی از بخشهای مهم اقتصاد مروست محسوب میشود. محصولات اصلی کشاورزی این شهر شامل گندم، جو، پسته، انار و خرما است. با توجه به کمبود آب، استفاده از روشهای نوین آبیاری مانند آبیاری قطرهای در این منطقه در حال گسترش است.
دامداری: دامداری نیز از فعالیتهای سنتی و مهم در مروست است. پرورش گوسفند، بز و گاو در این منطقه رایج است و محصولات دامی مانند شیر، گوشت و پشم در تأمین معیشت مردم نقش دارند.
معدن: مروست دارای معادن غنی از جمله معادن سنگ آهن و گرانیت است که در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفتهاند. فعالیت این معادن در ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی منطقه مؤثر بوده است. اما باید توجه داشت که بهرهبرداری از معادن باید با رعایت ملاحظات زیستمحیطی انجام شود.
صنایع دستی: صنایع دستی مانند قالیبافی، گلیمبافی و سفالگری در مروست از سابقه طولانی برخوردارند. این صنایع علاوه بر ارزش هنری، نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمدزایی برای خانوادهها دارند.
گردشگری: با توجه به جاذبههای گردشگری مروست، این بخش نیز میتواند به عنوان یکی از منابع درآمد و اشتغال در این شهر مورد توجه قرار گیرد. توسعه زیرساختهای گردشگری مانند هتلها، رستورانها و امکانات تفریحی میتواند در جذب گردشگران و رونق اقتصادی منطقه مؤثر باشد.
چالشها:
خشکسالی: خشکسالی یکی از مهمترین چالشهای اقتصاد مروست است که بر بخش کشاورزی و دامداری تأثیر منفی گذاشته است.
بیکاری: نرخ بیکاری در مروست نسبتاً بالا است و بسیاری از جوانان این شهر برای یافتن کار به شهرهای بزرگ مهاجرت میکنند.
کمبود زیرساختها: کمبود زیرساختهایی مانند جادههای ارتباطی مناسب، امکانات بهداشتی و آموزشی از دیگر چالشهای مروست است.
برای رسیدن به شهر مروست، میتوانید از راههای مختلفی استفاده کنید که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
جادهای:
از طریق یزد: مروست در فاصله حدود ۱۶۰ کیلومتری جنوب شهر یزد قرار دارد. برای رسیدن به مروست از یزد، میتوانید از جاده یزد-مهریز-مروست استفاده کنید. این مسیر تقریباً ۲ ساعت و نیم زمان میبرد.
از طریق کرمان: اگر از سمت کرمان به مروست سفر میکنید، میتوانید از جاده کرمان-شهربابک-هرات-مروست استفاده کنید. این مسیر طولانیتر است و حدود ۴ ساعت زمان میبرد.
از طریق شیراز: مسیر شیراز-بوانات-هرات-مروست نیز یکی دیگر از راههای دسترسی به مروست است. این مسیر نیز حدود ۴ ساعت زمان میبرد.
اتوبوس: از شهرهای یزد، کرمان و شیراز به طور منظم اتوبوس به مقصد مروست وجود دارد. میتوانید با مراجعه به ترمینالهای مسافربری این شهرها، بلیط اتوبوس به مقصد مروست را تهیه کنید.
قطار: در حال حاضر، ایستگاه قطار در مروست وجود ندارد. نزدیکترین ایستگاه قطار به مروست، ایستگاه قطار یزد است. میتوانید با قطار به یزد سفر کنید و سپس با اتوبوس یا تاکسی به مروست بروید.
هواپیما: نزدیکترین فرودگاه به مروست، فرودگاه شهید صدوقی یزد است. میتوانید با هواپیما به یزد سفر کنید و سپس با اتوبوس یا تاکسی به مروست بروید.
سرمایه گذاری در ملک در شهر مروست، مانند هر شهر دیگری، دارای مزایا و معایبی است. برای تصمیمگیری بهتر، باید جوانب مختلف آن را بررسی کنید و با توجه به شرایط و اهداف خود، تصمیم بگیرید.
مزایا:
قیمت مناسب: قیمت ملک در مروست در مقایسه با شهرهای بزرگ و حتی برخی از شهرهای کوچک استان یزد، پایینتر است. این موضوع میتواند فرصت مناسبی برای سرمایهگذاری با سرمایه اولیه کمتر باشد.
رشد قیمت: با توجه به توسعه شهر و افزایش جمعیت، پیشبینی میشود که قیمت ملک در مروست در سالهای آینده رشد خوبی داشته باشد.
جاذبههای گردشگری: وجود جاذبههای گردشگری تاریخی و طبیعی در مروست میتواند در جذب گردشگران و افزایش تقاضا برای اجاره ملک مؤثر باشد.
معادن: وجود معادن غنی در اطراف مروست میتواند در رونق اقتصادی منطقه و افزایش ارزش ملک مؤثر باشد.
آرامش و امنیت: مروست شهری آرام و با امنیت است و میتواند مکانی مناسب برای زندگی و سرمایهگذاری باشد.
معایب:
بازار ملک کوچک: بازار ملک در مروست نسبت به شهرهای بزرگ کوچکتر است و ممکن است خرید و فروش ملک در این شهر با سرعت کمتری انجام شود.
کمبود امکانات: مروست در مقایسه با شهرهای بزرگ از نظر امکانات رفاهی، آموزشی و بهداشتی در سطح پایینتری قرار دارد.
خشکسالی: خشکسالی یکی از مشکلات مروست است که میتواند بر رونق اقتصادی و ارزش ملک در این شهر تأثیر منفی بگذارد.
دوری از مراکز استان: مروست در فاصله نسبتاً زیادی از مراکز استان یزد و کرمان قرار دارد که میتواند در برخی موارد مانند دسترسی به خدمات و امکانات مشکلساز باشد.
در نهایت، تصمیم گیری در مورد سرمایهگذاری ملک در مروست به شرایط و اهداف شما بستگی دارد. با بررسی دقیق مزایا و معایب و مشورت با کارشناسان شیشدنگ، میتوانید تصمیم مناسبی بگیرید. امیدوارم این اطلاعات به شما در تصمیمگیری مناسب کمک کند.
تنظیمکننده: ندا صفارینیا