مقایسه بازار املاک در عمان، عربستان و امارات برای سرمایه‌گذار ایرانی

مروری بر روندهای کلان بازار املاک در شورای همکاری خلیج فارس (GCC) نشان می دهد که زمینه کلی بازار املاک در منطقه شورای همکاری خلیج فارس، دیگر تنها به بازارهای سنتی مانند دبی محدود نمی‌شود. امروزه کشورهایی مانند عمان و عربستان سعودی با اجرای برنامه‌های توسعه‌ای گسترده و اصلاحات قانونی، در حال جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی هستند و چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در منطقه را متحول کرده‌اند.

بازار ملک خلیج فارس در سال ۲۰۲۵ به مرحله‌ای جدید رسیده و سه بازار عمده‌ای این منطقه عمان، عربستان سعودی و امارات متحده مسیرهای متفاوتی را در رشد اقتصادی و توسعه ملکی دنبال می‌کنند.
کشورهای این شورا طی پنج سال اخیر، رشد اقتصادی متوسطی در حدود ۴ تا ۶ درصد را تجربه کرده‌اند. این رشد پایدار، به‌ویژه از طریق سرمایه‌گذاری‌های عظیم در زیرساخت‌های گردشگری و لجستیک، مستقیماً تقاضا برای املاک تجاری و مسکونی را افزایش داده و به عاملی برای رشد پایدار ارزش دارایی‌ها تبدیل شده است.

طبق بررسی های سمالند: یکی از محوری‌ترین عوامل در این تحول، تصویب «قوانین جدید مالکیت برای اتباع خارجی» بوده است. این اصلاحات، به‌ویژه در کشورهایی مانند عمان و امارات، با افزایش شفافیت و امنیت حقوقی، فضا را برای سرمایه‌گذاری امن‌تر فراهم کرده و اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. درک تفاوت‌های بنیادی این سه بازار، برای سرمایه‌گذاران آینده‌نگر ضروری است. پرسش مهم برای بسیاری از سرمایه‌گذاران ایرانی این است: کدام کشور مقصد مطمئن‌تری برای خرید ملک و اخذ اقامت است؟ در بخش‌های بعدی به تحلیل عمیق بازار هر یک از سه کشور کلیدی، یعنی عمان، عربستان سعودی و امارات متحده عربی می‌پردازد.

انتخاب بهترین کشور برای سرمایه‌گذاری ملکی در خلیج فارس

بازار املاک خلیج فارس دیگر تنها به دبی محدود نمی‌شود. امروز عمان، عربستان و حتی بحرین با برنامه‌های توسعه‌ای گسترده، در مسیر جذب سرمایه‌گذاران بین‌المللی قرار گرفته‌اند. انتخاب هوشمندانه کشور مقصد، نه تنها به معنای بازدهی بالاتر سرمایه است، بلکه بر امکان دریافت اقامت، ثبات اقتصادی و امنیت حقوقی نیز تأثیر مستقیم دارد.
از آنجا که سرمایه گذاران ایرانی در سال های اخیر تمایل زیادی به ورد به بازار املاک کشورهای حوزه خلیج فارس نشان داده اند، ، بررسی شاخص‌های واقعی بازار در هر کشور، نخستین گام برای تصمیم‌گیری آگاهانه محسوب می‌شود.

نگاهی کلی به وضعیت بازار املاک در خلیج فارس

کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC) طی پنج سال اخیر، رشد متوسط اقتصادی حدود ۴ تا ۶ درصد را تجربه کرده‌اند. توسعه زیرساخت‌ها در حوزه انرژی، گردشگری و حمل‌ونقل باعث افزایش ارزش زمین و املاک در مناطق کلیدی شده است. در کنار این رشد، قوانین جدید مالکیت برای اتباع خارجی در کشورهایی مانند عمان و امارات، فضا را برای سرمایه‌گذاری امن‌تر و شفاف‌تر کرده است.
به عنوان مثال، عمان در سال‌های اخیر به‌واسطه سیاست جذب سرمایه‌گذار خارجی با امکان تملک کامل ملک در مناطق آزاد، توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران منطقه را جلب کرده است.

مقایسه بزرگی و رشد بازارهای ملکی عمان، عربستان، امارات

·    عمان: رشد سریع با ثبات بالا

عمان در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس، با ثبات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی بالا شناخته می‌شود. بازار ملک عمان در سال ۲۰۲۵ ارزش ۴.۷۸ میلیارد دلار را دارد. اما آنچه اهمیت بیشتری دارد، سرعت رشد این بازار است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که این بازار تا سال ۲۰۳۰ به ۷.۴۲ میلیارد دلار برسد، که معادل رشد ۹.۱۹ درصدی سالانه است. برنامه چشم‌انداز ۲۰۴۰ عمان، بر غیرنفتی‌سازی اقتصاد تأکید می‌کند. بخش توریسم، ساخت و ساز و خدمات مالی نقش کلیدی در افزایش تقاضا برای ملک ایفا می‌کنند

سیاست‌های دولت عمان در زمینه جذب سرمایه خارجی به‌ویژه در پروژه‌های جدید شهری مانند شهر سلطان هیثم(Sultan Haitham) ، باعث رونق بازار املاک این کشور شده است. در شهرهایی چون مسقط و صلاله، قیمت ملک هنوز به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر از دبی و ریاض است، در حالی که نرخ رشد سالانه بین ۶ تا ۸ درصد گزارش شده است. مزیت بزرگ‌تر اینکه سرمایه‌گذاران می‌توانند از طریق خرید ملک در عمان اقامت بلندمدت دریافت کنند؛ اقامتی که با تمدیدهای پیاپی، زمینه زندگی و کسب‌وکار در یکی از آرام‌ترین کشورهای منطقه را فراهم می‌کند.

·    عربستان سعودی: بازار بسیار بزرگ‌تر همراه با محدودیت

بازار ملک عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴ ارزش ۷۲.۱۱ میلیارد دلار به ثبت رسید. این ۱۵ برابر اندازه بازار عمان است. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که تا سال ۲۰۳۳ این بازار به ۱۳۲.۶۵ میلیارد دلار رشد کند، معادل ۷ درصد رشد سالانه. عربستان سعودی با طرح‌هایی مانند NEOM، The Line و ده‌ها پروژه‌ی توسعه شهری دیگر، به‌دنبال تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های اقتصادی جهان است. ارزش بازار املاک در این کشور به‌شدت در حال رشد است، اما محدودیت‌هایی همچنان وجود دارد. و نسبت‌به عمان آهسته‌تر است.

مالکیت برای اتباع خارجی تنها در مناطق خاص ممکن است و برای ایرانیان نیز هنوز مسیر مشخص و مستقیمی تعریف نشده است. از سوی دیگر، رشد سریع قیمت‌ها در برخی شهرها، بازدهی کوتاه‌مدت را بالا اما ریسک ورود دیرهنگام به بازار را افزایش داده است. همانطور که کارشناسان می‌گویند: عربستان در بازدهی کوتاه‌مدت عملکرد چشمگیری دارد، اما ریسک ورود بلندمدت به بازار آن بالاتر از عمان است.

·    امارات: بازار پخته، پایدار و رقابتی

امارات متحده دارای یکی از بالغ‌ترین بازارهای ملکی در جهان است. رشد بازار امارات سال‌هایی است که با نرخ کندتری انجام می‌گیرد، اما بازار به شدت شفاف، نظم‌یافته و جاذب سرمایه بین‌المللی است. امارات متحده عربی و به‌ویژه شهر دبی، همچنان یکی از پیشرفته‌ترین بازارهای املاک در جهان را دارد. شرایط خرید ملک برای خارجی‌ها بسیار شفاف است، اما در مقابل، بازار به‌شدت رقابتی و تا حدی اشباع‌شده است.

بازدهی اجاره ملک در دبی معمولاً بین ۵ تا ۷ درصد سالانه است، اما هزینه‌های جانبی مانند مالیات اقامت، شارژ ساختمان و هزینه خدمات، بخش قابل‌توجهی از درآمد را کاهش می‌دهد. با وجود این چالش‌ها، ثبات سیاسی و گردشگری قوی باعث شده امارات هنوز هم در میان سرمایه‌گذاران بین‌المللی محبوب باقی بماند.

جدول مقایسه شاخص های تاثیرگذار در سرمایه گذاری ملکی

جدول مقایسه قوانین مالکیت و اقامت برای اتباع خارجی

جمع‌بندی

رشد هم‌زمان بازارهای عمان، عربستان و امارات نشان می‌دهد که خلیج فارس در آستانه‌ی دوره‌ای تازه از رونق سرمایه‌گذاری قرار دارد. در این میان، عمان با اقتصاد باثبات، قوانین شفاف مالکیت و سیاست‌های تشویقی برای اتباع خارجی، جایگاهی خاص در میان سرمایه‌گذاران منطقه‌ای و بین‌المللی پیدا کرده است. برای سرمایه‌گذارانی که به‌دنبال مسیری امن و بلندمدت هستند، تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که عمان می‌تواند گزینه‌ای منطقی‌تر و پایدارتر نسبت به همسایگان خود باشد.