انواع چای | چای سبز و سیاه چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند؟

1.      تولید چای در جهان

- تولید چای در جهان در سال 1402 به حدود 6 میلیون تن رسیده است.

- عمده تولیدکنندگان بزرگ چای در جهان کشورهای ایران، چین، هند، کنیا و سریلانکا می باشند.

- تولید چای در کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی نیز در حال افزایش است.

2.      مصرف چای در جهان

- مصرف چای در جهان در سال 1402 به حدود 5.8 میلیون تن رسیده است.

- عمده مصرف کنندگان بزرگ چای کشورهای ایران، چین، هند، روسیه و ترکیه می باشند.

- مصرف چای در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی نیز در حال افزایش است.

3.     انواع چای و روند بازار

- انواع مختلف چای شامل چای سیاه، چای سبز، چای اولانگ و چای سفید می باشد که همچنان در بازار جهانی مطرح هستند.

- در سال 1402 چای ارگانیک و چای با طعم و رایحه های مختلف بیشتر مورد توجه مصرف کنندگان قرار گرفته است.

- بازار چای در جهان همچنان رقابتی و پویا است و شرکت های بزرگ چای در تلاش برای افزایش سهم خود در این بازار هستند.

صنعت چای در سال 1402 همچنان یکی از پویا ترین بخش های صنایع غذایی در جهان محسوب می شود. چای سبز و چای سیاه دو نوع مهم چای هستند که از یک گیاه (گیاه چای) تولید می شوند اما تفاوت های اساسی در فرآیند تولید و خصوصیت های آن ها وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم:

1.      فرآیند تولید

-        چای سبز

برگ های چای تازه پس از چیده شدن، بخار پز و خشک می شوند. این فرآیند باعث می شود ترکیب های شیمیایی اصلی برگ ها مانند کاتچین ها حفظ شوند.

-        چای سیاه

برگ های چای پس از چیده شدن، پژ مرده، خرد و اکسید می شوند. این فرآیند باعث تغییر ترکیبات شیمیایی برگ ها و تولید تئوفیلین و تانن می شود.

2.      خصوصیت ها

-        رنگ

چای سبز دارای رنگ سبز روشن تا تیره می باشد در حالی که چای سیاه دارای رنگ قرمز تیره تا مشکی است.

-        طعم

چای سبز دارای طعم علفی و شیرین است اما چای سیاه طعم تلخ و قوی دارد.

-        کافئین

چای سیاه دارای مقدار بیشتری کافئین نسبت به چای سبز است.

-        ماده های مغذی

چای سبز حاوی مقدار بیشتری آنتی اکسیدان ها مانند کاتچین ها می باشد.

چای سبز معمولاً سالم تر و مفید تر از چای سیاه محسوب می شود اما هر دو انواع چای بسیار محبوب و مورد استفاده در سراسر جهان هستند.

در مورد این که کدام یک از چای های سبز و سیاه برای سلامتی مفید تر است، مطالعات نشان داده اند که هر دو نوع چای دارای مزیت های سلامتی هستند، اما چای سبز برتر به نظر می رسد که به شرح زیر می باشند:

1.      آنتی اکسیدان ها

چای سبز حاوی مقادیر بالاتری از ترکیبات آنتی اکسیدانی مانند کاتچین ها است که می توانند از بدن در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کنند. آنتی اکسیدان های موجود در چای سیاه به دلیل فرآیند اکسیداسیون کمتر می باشند.

2.      کاهش خطر بیماری ها

مطالعات نشان داده اند که مصرف منظم چای سبز می تواند خطر ابتلا به سرطان، بیماری های قلبی و عروقی و دیابت را کاهش دهد. اثرات مفید چای سیاه در این زمینه ها کمتر مستند شده است.

3.     سلامت مغز و شناخت

ترکیبات موجود در چای سبز مانند ال تیانین می توانند عملکرد مغز را بهبود بخشند و خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهند. این اثرها در مورد چای سیاه کمتر شناخته شده است.

بنابراین، با توجه به شواهد موجود، چای سبز به طور کلی برای سلامتی مفید تر از چای سیاه به نظر می رسد اما هر دو نوع چای دارای خصوصیات مفید برای سلامتی هستند. مطالعات نشان می دهند که مصرف همزمان چای سبز و چای سیاه می تواند مزایای سلامتی بیشتری نسبت به مصرف هر یک به تنهایی داشته باشد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:

1.      سینرژی (هم افزایی) آنتی اکسیدانی

ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در چای سبز (مانند کاتچین ها) و چای سیاه (مانند تئوفیلین و تئوبرومین) با هم هم آوری و تعامل دارند. این تعامل باعث افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی و محافظت قوی تر در برابر آسیب اکسیداتیو می شود.

2.      بهبود عملکرد متابولیک (سوخت و ساز)

ترکیبات موجود در چای سبز مانند کافئین و ال تیانین می توانند سوخت و ساز بدن را افزایش داده و کنترل وزن را بهبود بخشند. در همین حال، مواد موجود در چای سیاه مانند تئوفیلین می توانند فعالیت ورزشی را افزایش داده و هورمون های مرتبط با سوخت و ساز را تنظیم کنند. ترکیب این اثرات متابولیکی می تواند منجر به کاهش وزن و بهبود سلامت متابولیک شود.

3.     حفاظت از سلامتی به صورت چندجانبه

چای سبز اثرات حفاظتی در برابر سرطان، بیماری قلبی و عصبی دارد. چای سیاه نیز اثرات مفید بر سلامت استخوان، کبد و دیابت دارد. مصرف هم زمان این دو نوع چای می تواند یک حفاظت چندجانبه در برابر طیف وسیعی از بیماری ها ایجاد کند.

بنابراین، مصرف همزمان چای های سبز و سیاه به طور بالقوه می تواند مزایای سلامتی بیشتری را فراهم آورد. این دو نوع چای از طریق مکانیزم های (سازوکار) متفاوت و تعاملی می توانند سلامت کلی بدن را تقویت کنند. چند نکته برای مصرف بهینه این چای ها وجود دارند که عبارت اند از:

1.      زمان مصرف

بهتر است چای سبز را در طول روز و در وعده های غذایی مصرف کنید. مصرف آن در ابتدای روز می تواند انرژی و تمرکز شما را بهبود بخشد. چای سیاه را می توان در طول روز و به خصوص در بین وعده های اصلی غذا مصرف کرد تا انرژی و تمرکز را حفظ کند.

2.      دمای آب

برای چای سبز، آب را در دمای 70 - 80 درجه سانتیگراد دم کنید تا طعم و خواص آن بهتر حفظ شود. برای چای سیاه، آب را به جوش بیاورید تا طعم و ترکیبات آنتی اکسیدان آن بهینه شود.

3.     زمان دم کردن

چای سبز را کمتر از 3 دقیقه دم کنید تا طعم اش تلخ و تند نشود. چای سیاه را 4 - 5 دقیقه دم کنید تا ترکیبات آنتی اکسیدانی آن به خوبی استخراج شود.

4.     مقدار مصرف

برای چای سبز، 1 - 2 فنجان در روز مقدار مناسبی است و برای چای سیاه، 2 - 3 فنجان در روز توصیه می شود.

5.     ترکیب

برای بهره مندی بیشتر، چای سبز و سیاه را می توانید به صورت ترکیبی و متناوب مصرف نمایید. مثلاً یک روز چای سبز و روز بعد چای سیاه بنوشید.

با رعایت این نکات می توانید از مزایای سلامتی چای های سبز و سیاه به طور بهینه بهره مند شوید.

بازبینی: س. سیاح