نقش آنزیم های کبدی در سوخت و ساز بدن

آنزیم‌ های کبدی گروهی از آنزیم ‌ها هستند که در کبد وجود دارند و نقش مهمی در پردازش مواد شیمیایی در بدن دارند.

برخی از مهم ‌ترین آنزیم‌ های کبدی عبارت اند از:

1. آلکالین فسفاتاز (ALP)

این آنزیم در پردازش مواد و دفع آن‌ ها از طریق صفرا (زردک) نقش دارد. افزایش سطح این آنزیم می‌ تواند نشانه ‌ای از مشکلات کبدی یا صفراوی باشد.

2. آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین آمینوترانسفراز (ALT)

این دو آنزیم در متابولیسم (سوخت و ساز) پروتئین‌ ها نقش دارند. افزایش آن ‌ها می‌تواند نشانه ‌ای از آسیب کبدی باشد.

3. گاما گلوتامیل ترانسفراز (GGT)

این آنزیم در متابولیسم گلوتاتیون و دفع مواد از طریق صفرا نقش دارد. سطح بالای این آنزیم می‌تواند نشانه ‌ای از آسیب کبدی یا مشکلات صفراوی باشد.

بررسی سطح این آنزیم ‌ها در آزمایش‌ های خونی می‌تواند به پزشکان در تشخیص و پیگیری بیماری‌های کبدی کمک کند. به عنوان مثال، افزایش سطح این آنزیم‌ ها می‌تواند نشانه ‌ای از هپاتیت، سیروز (تشمع کبدی) و یا چربی کبد باشد.

آنزیم‌ های کبدی نقش مهمی در سلامت کبد دارند و پایش آن ‌ها به پزشکان در تشخیص و درمان مشکلات کبدی کمک می‌کند. افزایش سطح این آنزیم ‌ها می‌تواند در برخی موارد، نشانه‌ ای از سایر بیماری ‌ها نیز باشد، نه فقط مشکلات کبدی. برخی از این موارد عبارت اند از:

1. بیماری ‌های قلبی و عروقی

افزایش سطح آنزیم ‌های کبدی مانند AST می‌تواند نشانه‌ ای از آسیب به عضله ی قلب در برخی بیماری ‌های قلبی مانند حمله قلبی باشد.

2. دیابت

افزایش آنزیم ‌های کبدی مانند ALT می‌ تواند نشانه‌ ای از مقاومت به انسولین و مشکلات کبدی در افراد دیابتی باشد.

3. چاقی و اضافه وزن

افزایش آنزیم ‌های کبدی مانند GGT و ALT می‌تواند با چربی کبد غیر الکلی در افراد چاق مرتبط باشد.

4. بیماری‌ های تیروئید

اختلال در عملکرد تیروئید می‌تواند باعث افزایش آنزیم‌ های کبدی شود.

5. مصرف برخی دارو ها و مکمل‌ ها

برخی دارو ها و مکمل ‌های گیاهی می‌توانند باعث افزایش آنزیم‌ های کبدی شوند که نشانه ‌ای از آسیب کبدی می باشد.

افزایش آنزیم ‌های کبدی می‌تواند علاوه بر مشکلات کبدی، نشانه ‌ای از سایر بیماری‌ ها نیز باشد. در این موارد، پزشک باید سایر علائم و آزمایش‌ های تکمیلی را بررسی کند تا علت دقیق را تشخیص دهد.

حفظ سطح مناسب آنزیم های کبدی

افزایش سطح این آنزیم ‌ها می‌ تواند نشانه ‌ای از بیماری ‌های کبدی باشد. برخی از این بیماری ‌های کبدی که با افزایش آنزیم‌ های کبدی همراه هستند عبارت اند از:

1. هپاتیت ویروسی (هپاتیت A، B، C، D و E)

این بیماری ‌ها باعث التهاب و آسیب به سلول‌ های کبدی می‌شوند و سبب افزایش آنزیم‌های کبدی مانند ALT و AST می ‌گردند.

2. سیروز کبدی

این بیماری که به علت آسیب مزمن کبد ایجاد می‌شود، می‌تواند باعث افزایش آنزیم‌ های کبدی مانند ALP و GGT گردد.

3. چربی کبد غیرالکلی

تجمع چربی در کبد (با چاقی و دیابت مرتبط است) می‌تواند منجر به افزایش آنزیم‌های کبدی مانند ALT بشود.

4. سنگ کیسه ی صفرا

گرفتگی مجاری صفراوی توسط سنگ ‌های صفراوی می‌تواند باعث افزایش آنزیم‌ های کبدی مانند ALP و بیلی روبین شود.

5. سرطان کبد

تومورهای کبدی همچون هپاتوسلولار کارسینوما می‌توانند باعث افزایش آنزیم‌های کبدی مانند AFP شوند.

افزایش آنزیم ‌های کبدی، یک نشانه ی مهم از وجود بیماری‌ های کبدی می باشد و باید توسط پزشک مورد بررسی قرار گیرد تا علت دقیق آن مشخص شود. برای تشخیص بیماری‌ های کبدی، پزشکان معمولاً از ترکیبی از تست ‌های (آزمایش) مختلف استفاده می‌ کنند. برخی از این تست‌ ها عبارت اند از:

1. آزمایش خون

- تست آنزیم ‌های کبدی مانند ALT، AST، ALP و GGT

- تست های عملکرد کبد مانند بیلی روبین، آلبومین و پروترومبین زمان (PT)

- تست های تخصصی تر مانند آلفا فیتو پروتئین (AFP) برای سرطان کبد

2. سونوگرافی کبد

- بررسی ساختار و اندازه ی کبد

- شناسایی وجود تغییرات پاتولوژیک مانند چربی، سنگ کیسه صفرا و توده های کبدی

3. تصویربرداری پیشرفته

- سی تی اسکن و ام آر آی برای تشخیص دقیق تر بیماری ‌های کبدی

- انجام بیوپسی (بافت برداری) کبد در مواردی که نیاز به تشخیص قطعی باشد

4. تست تحمل گلوکز

برای تشخیص چربی کبد غیر الکلی

5. آزمایش های سرولوژیک (پادتن)

برای تشخیص هپاتیت ویروسی

این تست ‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا علت افزایش آنزیم‌ های کبدی را شناسایی و تشخیص دقیق بیماری را انجام دهند.

همه ی این تست ‌ها معمولاً برای تشخیص همه ی انواع بیماری ‌های کبدی استفاده نمی‌شوند.

آنزیم های کبدی

پزشکان بر اساس علائم و نتایج آزمایش های اولیه، تنها تست‌ های مرتبط با بیماری مورد شک را انجام می ‌دهند. برخی از موارد استفاده این تست ‌ها به شرح زیر می باشد:

1. هپاتیت ویروسی

آزمایش‌های سرولوژیک برای تشخیص ویروس‌های هپاتیت (A، B، C، D و E)