استراحت و آرامش | روش های مؤثر جهت کاهش استرس واضطراب

اصطلاح "استراحت" در واقع بخشی از مفهوم گسترده‌ تر سرگرمی است. در سال‌ های اخیر، استراحت به عنوان فعالیت و تمهیداتی در نظر گرفته می شود که به افراد کمک می‌ کند تا از خستگی و فشار روزمره رهایی یابند و انرژی و نشاط خود را تجدید نمایند.

راه کارهای تجدید قوا عبارت اند از:

- خواب و استراحت کافی در طول شب

- گرفتن وقفه ‌های کوتاه در طول روز برای استراحت و آرامش

- انجام فعالیت ‌های سبک و آرام مانند یوگا، مدیتیشن (درون پویی) یا پیاده‌ روی

- بازدید از مکان ‌های آرام و طبیعی برای دور شدن از محیط کار و زندگی روزمره

- انجام فعالیت ‌های تفریحی و سرگرم‌کننده برای سرگرم شدن و تجدید قوا

- صرف زمان با دوستان و خانواده و لذت بردن از زمان ‌های اجتماعی

بنابراین استراحت به عنوان بخشی از مفهوم سرگرمی محسوب می ‌شود که به ارتقای سلامت جسمی و روحی افراد کمک می‌کند. افراد با انجام این فعالیت ‌های استراحتی می‌توانند انرژی و نشاط خود را بازیابند و آماده ی ادامه ی روزمره ی خود بشوند.

برخی فعالیت ‌های مفید برای استراحت و آرامش در طول روز عبارت اند از:

 

1.      تنفس عمیق و انجام تمرین های آرام‌ بخش

چند دقیقه تنفس عمیق و آرام می‌تواند به آرام ‌سازی ذهن و بدن کمک کند. تمرین های ساده ی یوگا یا مدیتیشن در طول روز نیز می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

 

2.      پیاده ‌روی و حرکت

قدم زدن در محیط بیرون یا داخل ساختمان برای مدت کوتاهی می‌تواند انرژی را افزایش داده و تمرکز را بهبود ببخشد.

 

3.     گوش دادن به موسیقی آرامش بخش

گوش دادن به صداهای طبیعی یا موسیقی آرام و دلنشین می‌تواند به آرام‌ سازی ذهن کمک کند.

 

4.     خوردن میان ‌وعده سالم

خوردن میان ‌وعده ‌های مغذی و سبک مانند میوه، آجیل یا لبنیات می‌تواند انرژی را افزایش دهد.

 

5.     صرف زمان با دوستان یا خانواده

گفت‌ و گو و گذراندن زمان با افراد نزدیک می‌تواند حس آرامش و شادی را افزایش دهد.

 

6.     خواندن یا نوشتن

انجام فعالیت ‌های ذهنی آرامش بخش مانند خواندن کتاب یا نوشتن می‌تواند به استراحت ذهن کمک کند.

 

 

برای آرامش ذهن و کاهش استرس (تنش)، موسیقی‌ های آرامش بخش و طبیعت‌گرا بسیار مفید می باشند مانند:

 

1.      موسیقی کلاسیک آرام

آثار بزرگان موسیقی کلاسیک مانند بتهوون، چایکوفسکی یا دبوسی می‌توانند بسیار آرامش ‌بخش باشند.

 

2.      موسیقی هنگام طبیعت

صداهای طبیعت مانند صدای باران، جریان آب یا پرندگان می‌توانند احساس آرامش وتعادل ذهنی را ایجاد نماید.

 

3.     موسیقی نواره ‌ای (آمبینت)

آهنگ ‌های نواره ‌ای با ریتم آرام و تکرارپذیر مانند آمبینت یا نیو ایج می‌توانند به آرام‌ سازی ذهن کمک کنند.

4.     موسیقی سنتی آرام‌ بخش

آثار موسیقی سنتی از فرهنگ ‌های مختلف مانند طبل ‌های آفریقایی و سه‌تار هندی می‌توانند آرامش ‌بخش باشند.

5.     موسیقی مراقبه (مدیتیشن) و یوگا

آهنگ‌ های طراحی‌ شده برای تمرین های مراقبه و یوگا می‌توانند به آرام ‌سازی ذهن کمک کنند.

با امتحان کردن برخی از این گزینه ‌ها، می توانید متوجه شوید که کدام یک بر روی شما تأثیرگذارتر می باشد. شما  می‌توانید به توصیه‌ های دوستان یا متخصصان موسیقی درمانی هم توجه کنید.

موسیقی نواره‌ای (Ambient Music) به طور کلی تأثیر مثبتی بر آرامش ذهن دارد. این تأثیر به چند دلیل می باشد:

1.      ریتم آرام و تکرارپذیر

موسیقی نواره ‌ای معمولاً دارای ریتم آرام و تکرارپذیر است که باعث آرامش مغز و کاهش استرس می‌شود. این ریتم، امواج مغزی را به سمت آلفا و تتا که حالت آرامش را نشان می‌دهند، هدایت می‌کند.

2.      عدم پیچیدگی ملودیک و هارمونیک

آهنگ‌ های نواره‌ ای معمولاً فاقد ملودی و هارمونی پیچیده هستند و به جای آن، بر عناصر آرامش ‌بخش تمرکز دارند. این سادگی به آرامش ذهن کمک می‌کند.

3.     القای حس فضای باز

بسیاری از قطعات نواره ‌ای با استفاده از صدا های طبیعی مانند باران، باد یا امواج دریا، فضایی باز و آرام را القاء می‌کنند که برای آرامش ذهن مفید است.

4.     عدم تغییرات ناگهانی

در موسیقی نواره ‌ای، تغییرات ملودیک و هارمونیکی به آرامی و بدون جهش ‌های ناگهانی صورت می‌گیرد که باعث تداوم حس آرامش می‌شود.

ویژگی‌های آرامش ‌بخش موسیقی نواره‌ای، آن را به یکی از گزینه ‌های مناسب برای آرام‌ سازی ذهن و کاهش استرس تبدیل کرده است.

 

 

در کنار موسیقی نواره ‌ای، برخی انواع دیگر موسیقی نیز می‌توانند بر آرامش ذهن تأثیر مثبت داشته باشند که در ادامه به آن ها می پردازیم:

 

1.      موسیقی کلاسیک

قطعات آرام و ملایم موسیقی کلاسیک مانند آثار باخ، موزارت و بتهوون می‌توانند تأثیر آرامش ‌بخشی داشته باشند. این موسیقی با ریتم و ملودی‌ های منظم، امواج مغزی را به سمت حالات آرامش هدایت می‌کند.

 

2.      موسیقی طبیعت‌ گرا

قطعاتی از صدا های طبیعت مانند باران، رود خانه یا پرندگان را به طور مستقیم یا ترکیب شده با موسیقی ارائه می‌دهند. این صدا ها احساس آرامش و تعادل را القا می‌کنند.

 

3.     موسیقی مدیتیشن و یوگا

موسیقی ‌هایی با تمرکز بر ارتعاشات و صدا های آرامش ‌بخش مانند طبل ‌های تبتی، زنگ ‌های کوچک و آواهای صوفیان. این موسیقی برای پراکندن افکار و رسیدن به حالت مراقبه مناسب می باشد.

 

4.     موسیقی جاز آرام

قطعات جاز ملایم و بی‌کلام با ریتم‌ های پایدار و آرامش ‌بخش. این موسیقی با ایجاد فضایی آرام و قابل تأمل، حس آرامش را تقویت می‌کند.

 

انتخاب هر یک از این موسیقی ها بر اساس ترجیحات شخصی و حالت روحی فرد می‌تواند در آرام‌ سازی ذهن او مؤثر باشد.

در موسیقی کلاسیک، چند قطعۀ آرامش ‌بخش که می‌توانند بر آرامش ذهن تأثیر مثبت داشته باشند، وجود دارند که به شرح زیر می باشند:

     1.      "Clair de Lune" از Claude Debussy

این قطعه ی آرامش ‌بخش از سوئیت پیانویی "کودکانه" است که با ملودی ‌های ساده و زیبا، احساس آرامش و تأمل را القا می‌کند.

2.      "Adagio for Strings" از Samuel Barber

این قطعه ی آداجیو، آرام و به شدت عاطفی برای ارکستر است که با آهنگ سازی ظریف و بی‌نظیر، احساسات را تحریک می‌کند.

3.     "Eine kleine Nachtmusik" از Wolfgang Amadeus Mozart

این قطعه ی سرگرم ‌کننده اما آرامش ‌بخش از موتزارت، با ملودی‌ های آشنا و جریان یکنواخت، احساس آرامش را القا می‌کند.

4.     "Gymnopédie No. 1" از Erik Satie

این قطعه ی پیانویی ساده اما زیبای اریک ساتی با ریتمی آرام و هارمونی ‌های مبهم، حس آرامش و تأمل را تقویت می‌کند.

این موارد تنها چند نمونه از قطعات کلاسیک آرامش بخش هستند که می‌توانند در ذهن آرامش ایجاد بکنند.

 

بازبینی: س. سیاح