چند اطلاعات مهم درباره ی ویتامین ها به شرح زیر می باشند:
ویتامین ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: ویتامین های محلول در آب (مانند ویتامین C و ویتامین B) و ویتامین های محلول در چربی (مانند ویتامین A، D، E و K).
هر کدام از ویتامین ها وظایف خاصی در بدن دارند. برای مثال، ویتامین C برای سیستم ایمنی، ویتامین D برای سلامت استخوان ها و ویتامین K برای انعقاد خون ضروری هستند.
ویتامین ها در طیف گسترده ای از مواد غذایی مانند میوه ها، سبزیجات، لبنیات و گوشت وجود دارند. هر کدام از این منابع دارای مقادیر مختلفی از ویتامین ها می باشند.
کمبود ویتامین ها میتواند به مشکلات سلامتی منجر شود. در مقابل، مصرف بیش از حد برخی ویتامین ها نیز میتواند باعث مسمومیت گردد.
5. نیاز روزانه
میزان نیاز به ویتامین ها بر اساس سن، جنس و شرایط فیزیولوژیکی فرد متفاوت می باشد. رژیم غذایی متعادل معمولاً برای تأمین نیاز روزانه کافی است.
در مجموع، ویتامینها مواد مغذی ضروری برای سلامت هستند که با رژیم غذایی متنوع و متعادل میتوان آن ها را به طور کافی دریافت نمود.
برای تعیین نیاز روزانه به ویتامین ها، موارد زیر را باید در نظر گرفت:
نیاز به ویتامین ها برای کودکان، نوجوانان، بزرگسالان و افراد سالمند متفاوت است. زنان و مردان نیز نیاز های متفاوتی به ویتامین دارند دارند.
برخی شرایط مانند بارداری، شیردهی، بیماری ها و فعالیت های ورزشی شدید میتوانند نیاز به ویتامین ها را تغییر دهند.
نهاد های بهداشتی معتبر مانند سازمان بهداشت جهانی (WHO) میزان مصرف روزانه توصیه شده را برای هر ویتامین مشخص کرده اند.
افرادی که رژیم غذایی متعادل و متنوعی دارند، معمولاً به مکمل های ویتامینی نیاز ندارند. اما افرادی که رژیم غذایی ناکافی یا محدودی دارند، ممکن است به مکمل های ویتامینی نیاز داشته باشند.
برای تعیین نیاز فردی به ویتامین ها، بهترین راه، مشورت با متخصص تغذیه یا پزشک است که با توجه به شرایط خاص هر فرد، نیاز روزانه ی او را تعیین خواهد کرد.
برای تغییر رژیم غذایی به منظور تأمین نیاز روزانه به ویتامین ها، موارد زیر پیشنهاد می گردد:
میوه ها و سبزی های تازه مانند پرتقال، گریپ فروت، کیوی، فلفل دلمهای، اسفناج و کلم بروکلی سرشار از ویتامین های C، A و K می باشند. ماهی های چرب مانند سالمون (ماهی آزاد) و ماهی تن منبع خوبی از ویتامین D می باشد. غلات کامل مانند جو دوسر و گندم سرشار از ویتامین B هستند.
استفاده از طیف گسترده ای از میوه ها، سبزی ها، غلات، پروتئین ها و لبنیات برای تأمین طیف وسیعی از ویتامین ها.
در صورت نیاز یا گرایش به رژیم های خاص که ممکن است کمبود ویتامینی ایجاد کنند، استفاده از مکمل های ویتامینی تحت نظر پزشک توصیه میشود.
استفاده از روش های پخت مناسب مانند بخارپز کردن برای حفظ ویتامین ها.
با ترکیب این راه کار ها میتوان رژیم غذایی را برای تأمین نیاز به ویتامین ها بهبود بخشید. اما برای ایجاد اطمینان، مشورت با متخصص تغذیه توصیه می شود. برای بهبود روش های آماده سازی غذا به منظور حفظ مواد مغذی از جمله ویتامین ها، پیشنهادات زیر مفید هستند:
بخارپز کردن
نگه داری ویتامین ها و مواد مغذی بدون استفاده از چربی اضافی
آب پز کردن
حفظ ویتامین های آب محلول، مانند ویتامین های C و B
کبابی کردن
حفظ ویتامین های چربی محلول، مانند ویتامین های A و D
کم کردن زمان پخت و آب کشیدن برای جلوگیری از اتلاف ویتامین ها. استفاده از روش های آماده سازی سریع مانند بخار پز کردن
پخت غذا ها در مقدار آب کمتر. استفاده از ظروف دردار برای جلوگیری از تبخیر آب
پخت در دمای مناسب و نه بیش از حد برای جلوگیری از تخریب ویتامین ها. نگه داری مواد غذایی در دمای مناسب بعد از پخت.
استفاده از ظروف کوچک و مناسب برای کم کردن سطح تماس با هوا. پوشانده نگه داشتن ظروف در هنگام آماده سازی.
افزودن آنزیم ها و پروبیوتیک ها به غذا میتواند هضم و جذب مواد مغذی را بهبود بخشد مانند استفاده از کفیر، ماست و ترشی های تخمیری.
استفاده از مواد تازه و فصلی که محتوای ویتامین و مواد معدنی آن ها بالاست. نگه داری صحیح مواد غذایی در یخچال و فریزر برای جلوگیری از اتلاف مواد مغذی.
استفاده از ترکیب های متنوع و مکمل مواد مغذی با یکدیگر مانند ترکیب مواد غنی از آهن با غذا های دارای ویتامین C برای بهبود جذب آهن.
استفاده از روش های پخت و آماده سازی سریع برای کاهش زمان تماس با هوا و حرارت.
مصرف هر چه سریع تر غذا پس از پخت برای کاهش تخریب مواد مغذی.
اجرای ترکیبی از این روش ها میتواند تأثیر مثبتی در حفظ مواد مغذی موجود در غذا داشته باشد.
برای نگه داری صحیح مواد غذایی در یخچال و فریزر، روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم:
- قرار دادن مواد غذایی پخته شده یا آماده در قسمت بالایی یخچال که گرم ترین نقطه است.
- قرار دادن موادی مانند گوشت، ماهی و لبنیات در قسمت پایینی یخچال که دمای آن کمیتر است.
- نگه داری میوه ها و سبزی ها در محفظه های مخصوص یا کشو های مربوطه برای حفظ رطوبت و تازگی.
- بسته بندی مواد غذایی با فویل، کیسه های پلاستیکی یا استفاده از ظروف درب دار، به منظور جلوگیری از انتقال بو و خشک شدن غذا.
- قرار دادن مواد غذایی در بسته بندی های هوابندی شده برای محافظت از یخ زدگی و خشک شدن.
- استفاده از یخ زن های با دمای منفی 18 درجه سانتیگراد یا کمتر برای نگه داری مواد غذایی فرا سرد.
- قرار دادن بسته ها به صورت طبقه بندی شده برای دسترسی آسان.
- نگه داری محصولات تازه مانند گوشت، ماهی و میوه ها در بسته بندی های مناسب فریزر.
این روش ها به حفظ کیفیت و ارزش غذایی مواد غذایی در یخچال و فریزر کمک میکنند.
بازبینی: س. سیاح