نگاهی به سهم الارث وراث

قانون کشور ما معمولاً از کشورهایی مثل اتیوپی ،فرانسه، آلمان، سوئیس، مصر، تایلند و دیگر کشورها اخذ و ترجمه شده است و در مواردی هم قانون گذاران توانسته اند از فقه و حقوق اسلامی نیز یاری جویند. نکته جالب توجه این است که مواد قانونی به کار گرفته شده معمولاً ترجمه کلمه به کلمه نامانوس پیچیده و غیر قابل فهم انتخاب شده است.

نگاهی به سهم الارث وراث

 سهم الارث (طبقه اول) 

فرض های ششگانه سدس (یک ششم) 

. پدر به شرط وجود اولاد 

. مادر به شرط وجود اولاد

. گلاله امی اگر تنها باشد.

برادر و خواهر امی متوفی مطابق ماده ۹۰۴ قانون مدنی

 ثلث یک سوم

· مادر به شرط نبودن اولاد و اخوه سکون (خ) برادران

· گلاله امی اگر بیش از یک نفر باشد.

مطابق ماده ۹۰۳ قانون مدنی

دو ثلث (ثلثان)

. دو دختر یا بیشتر با نبودن اولاد ذکور

. دو خواهر یا بیشتر با نبودن برادر

مطابق ماده ۹۰۲ قانون مدنی

ثمن یک هشتم 

. زوجه با بودن اولاد

مطابق ماده ۹۰۱ قانون مدنی

ربع یک چهارم

. زوج با بودن اولاد

. زوجه یا زوجات با نبودن اولاد

مطابق ماده ۹۰۰ قانون مدنی

نصف یک دوم

. زوج یا نبودن اولاد

. دختر منحصر به فرد

· خواهر منحصر ابوینی یا آبی

مطابق ماده ۸۹۹ قانون مدنی 

سهم الارث طبقه اول

. آبوین و اولاد 

· آبوین با اولاد

الف: پدر یک ششم

ب: مادر یک ششم

ج: بقیه بین اولاد با رعایت قاعده 

· آبوین با چند دختر

الف: پدر یک ششم

ب: مادر و یک ششم

ج: دخترها 2 به 3 به تساوی

مطابق ماده ۹۰۹ قانون مدنی 

· آبوین با یک دختر

الف: پدر یک ششم

ب: مادر یک ششم

ج: دختر یک دوم

د: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود

مگر این که مادر حاجاب داشته باشد

مطابق ماده ۹۰۸ قانون مدنی

 

مشاهده سریع خرید خانه در دربند تهران

 

سهم الارث طبقه اول

مادر و اولاد 

· مادر با اولاد

الف: مادر یک ششم

ب: بقیه بین اولاد با رعایت قاعده (قانون) 

مطابق ماده ۹۰۶ قانون مدنی 

· مادر با چند دختر

الف: مادر یک ششم

ب: دخترها  دو سوم به تساوری

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود.

مطابق ماده ۹۰۹ قانون مدنی

· مادر با یک دختر

الف: مادر  یک ششم

ب: دختر  یک دوم

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود.

مطابق ماده ۹۰۸ قانون مدنی

سهم الارث طبقه اول

پدر با اولاد 

· پدر با اولاد

الف: پدر یک ششم

ب: بقیه بین اولاد با رعایت قاعده

مطابق ماده ۹۰۶ قانون مدنی

· پدر با چند دختر

الف: پدر یک ششم

ب: دخترها دو سوم به تساوی

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود

مطابق ماده ۹۰۹ قانون مدنی

 · پدر با یک دختر

الف: پدر یک ششم

ب: دختر دو سوم به تساوی

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود

مطابق ماده ۹۰۸ قانون مدنی

سهم الارث طبقه اول

اولاد پسر و دختر

· دختر و پسر

تمامی ترکه با رعایت قاعده

مطابق ماده ۹۰۷ قانون مدنی

 · دخترها

تمامی تر که را می برند یک سوم به قرابت و دو سوم به فرض 

مطابق ماده ۹۰۷ قانون مدنی

· پسرها

تمامی ترکه به تساوی

مطابق ماده ۹۰۷ قانون مدنی

سهم الارث طبقه اول

آبوین 

· وقتی که مادر حاجب ندارد

الف: مادر یک سوم به فرض

ب: پدر دو سوم به قرابت

مطابق ماده ۹۰۶ قانون مدنی

· وقتی که مادر حاجب دارد

الف: مادر یک ششم به فرض

ب: پدر پنج ششم به قرابت

مطابق ماده ۹۰۶ قانون مدنی 

 سهم الارث طبقه اول 

حالت انفراد

· دختر

تمام ترکه را می برد یک دوم به قرابت یک دوم به فرض

مطابق ماده ۹۰۷ قانون مدنی

· پسر

تمام ترکه را میبرد به قرابت

مطابق ماده ۹۰۷ قانون مدنی

· مادر

تمام ترکه را می برد یک سوم به فرض، دو سوم به عنوان رد

مطابق ماده ۹۰ قانون مدنی

· پدر

تمام ترکه را می برد به قرابت

مطابق ماده ۹۰۶ قانون مدنی

 سهم الارث طبقه اول

سهم الارث خنثى

· در صورتی که علامتی نباشد

نصف مجموع سهم یک دختر و یک پسر

مطابق ماده ۹۳۹ قانون مدنی 

 · در صورتی که اناثیت مؤنث بودن

غالب باشد سهم الارث یک دختر را می برد

مطابق ماده ۹۳۹ قانون مدنی

 · در صورتی که رجولیت (مذکر بودن)

غالب باشد سهم الارث یک پسر را میبرد

مطابق ماده ۹۳۹ قانون مدنی

سهم الارث طبقه اول

میراث زوج و زوجه

· زوجه بدون وارث دیگر

الف: یک چهارم از منقول و قیمت آبنیه و آشجار

ب: بقیه متعلق به حاکم است

مطابق ماده ۸۶۶ و ۹۴۹ قانون مدنی

· بدون اولاد

یک چهارم از منقول و قیمت ابنیه و آشجار

مطابق ماده ۹۲۷ و ۹۴۱ قانون مدنی

· با اولاد

یک هشتم از منقول و قیمت آبنیه و آشجار

مطابق ماده ۹۱۳ و ۹۴۱ قانون مدنی

· زوج بدون وراث دیگر

تمام ترکه را می برد

مطابق ماده ۹۴۹ قانون مدنی

· بدون اولاد

تمام تر که را می برد.

مطابق ماده ۹۲۷ و ۹۴۱ قانون مدنی

 · با اولاد یک چهارم به فرض می برد

مطابق ماده ۹۱۳ و ۹۴۱ قانون مدنی

 

مشاهده سریع خرید خانه در کامرانیه تهران

 

سهم الارث طبقه دوم

حالت انفراد

· جده (ابی - امی) تمام تر که را می برد

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

· جد (ابی - امی)

تمام تر که را می برد

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

· خواهر (امی)

تمام تر که را می برد: یک ششم به فرض، بقیه به رد

مطابق ماده ۹۱۷ قانون مدنی

· برادر (امی)

تمام تر که را میبرد

یک ششم به فرض، بقیه به رد

مطابق ماده ۹۱۷ قانون مدنی

· خواهر (آبوینی - ابی)

تمام ترکه را میبرد

یک دوم به فرض، بقیه به رد

مطابق ماده ۹۱۷ قانون مدنی

· برادر (آبوینی ابی)

تمام تر که را میبرد

به قرابت مطابق ماده ۹۱۷ قانون مدنی

سهم الارث طبقه دوم

اجتماع أجداد، جدات و گلاله 

· خویش مادری بیش از یک نفر است:

الف: اقوام مادری به فرض و بالسويه

ب: اقوام پدری - و و طبق قاعده

مطابق ماده ۹۲۴ قانون مدنی

· خویش مادری فقط یک خواهر یا برادر است

الف: خویش مادری یک ششم ترکه را می برد

ب: اقوام پدری پنج ششم طبق قاعده

مطابق ماده ۹۲۴ قانون مدنی

سهم الارث طبقه دوم

اجتماع أجداد و جدات

· أجداد و جدات پدری و أجداد و جدات مادری 

الف: پدری ها دو سوم و طبق و طبق قاعده

ب: مادری ها یک سوم و بالسويه

 مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

· جدات پدری و جده مادری 

الف: پدری ها دو سوم  به قرابت و بالسويه

ب: مادری یک سوم

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

· اجداد پدری و جده مادری

الف: پدری ها دو سوم به قرابت و بالسویه

ب: مادری یک سوم به فرض

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

· جدات پدری و جدات مادری 

الف: پدری ها دو سوم به قرابت و بالسويه

ب: مادری یک سوم به فرض و بالويه

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی 

· اجداد پدری و اجداد مادری

الف: پدری ها دو سوم به قرابت و طبق قاعده

ب: مادری یک سوم به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی 

· جدات پدری و جد مادری

الف: پدری ها دو سوم به قرابت و با السويه

ب: مادری یک سوم به فرض

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

· اجداد پدری و جد مادری

الف: پدری ها دو سوم به قرابت و با لسویه

ب: مادری یک سوم به فرض

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

 · جده پدری و جده مادری

الف: پدری یک سوم به قرابت

ب: مادری یک سوم به فرض

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

 · جد پدری و جد مادری

الف: پدری دو سوم به قرابت

ب: مادری یک سوم به فرض

مطابق ماده ۹۲۳ قانون مدنی

 

مشاهده ومطالعه خلاصه کتب کاربردی

 

سهم الارث طبقه دوم

اجتماع برادران و خواهران

· اخوه ابوینی و اخوه ابی 

الف: ابوینی ارث می برد

ب: ابی ارث نمی برد

مطابق ماده ۹۱۸ قانون مدنی

· دو خواهر أبي والاخوة أمي تنها:

الف: ابی ها دو سوم به فرض

ب: امی یک ششم به فرض

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود

· خواهر ابی (تنها) و اخوه أمى (تنها)

الف: ابی یک دوم به قرض

ب: امی یک ششم به فرض

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود

 . دو خواهر ابی و اخوه امی متعدد و مختلف

الف: ابی ها دو سوم به فرض و بالسويه

ب: أمي ها یک سوم  به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· اخوة أبي متعدد و مختلف

اخوه امی متعدد و مختلف به فرض و بالسويه

الف: ابی ها دو سوم به فرض و بالسویه

ب: أمي ها یک سوم به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· اخوه ابی متعدد و مختلف و اخوه أمى تنها:

الف: ابی ها یک پنچ ششم به فرض و بالسويه

ب: امی ها یک ششم به قرض

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· برادر ابی تنها و اخوه أمى متعدد و مختلف:

الف: ابی ها دو سوم به قرابت

ب: أمي ها یک سوم به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· برادر ابی تنها و اخوة أمي تنها:

الف: ابی پنج ششم به قرابت

ب امی یک ششم به فرض

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· دو خواهر آبوینی و اخوه امی تنها:

الف: ابوینی ها دو سوم به فرض

ب: أمى یک ششم به قرض

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود.

· دو خواهر ابوینی و اخوة أمي متعدد و مختلف:

الف: ابوینی ها دو سوم به فرض

ب: أمي ها یک سوم به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· خواهر آبوینی تنها و اخوه امی تنها

الف: ابوینی یک دوم به فرض

ب: امی یک ششم به قرض

ج: بقیه به نسبت فرض تقسیم میشود

· اخوه ابوینی متعدد و مختلف و اخوه أمى متعدد و مختلف:

الف: ابوینی ها دو سوم به قرابت و طبق قاعده

ب: امی ها یک ششم به فرض و بالسويه

ج: امی ها و به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· اخوه ابوینی متعدد و مختلف و إخوة أمي تنها:

الف: ابوینی ها پنج ششم به قرابت و طبق قاعده.

ب: امی یک ششم به فرض

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی 

· برادر ابوینی تنها و اخوه أمى متعدد و مختلف:

الف: ابوینی دو سوم به قرابت

ب: أمي ها یک سوم به فرض و بالسويه

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

· برادر آبوینی تنها و اخوه امی تنها:

الف: ابوینی پنچ ششم به قرابت.

ب: امی یک ششم به فرض.

مطابق ماده ۹۲۲ قانون مدنی

 

مشاهده سریع خرید خانه در آجودانیه تهران

سهم الارث طبقه دوم

اجتماع برادران و خواهران

· برادران یا خواهران امی

تمامی ترکه را بالسویه میبرند یک سوم به فرض و دو سوم به رد

مطابق ماده ۹۲۱ قانون مدنی 

· خواهران ابی

تمام ترکه را بالسویه می برند، دو سوم به فرض و یک سوم به رد.

مطابق ماده ۹۱۹ قانون مدنی

 · برادران ابی

تمام ترکه را بالسویه به قرابت میبرند

مطابق ماده ۹۱۹ قانون مدنی

· خواهران آبوینی

تمام تر که را با السویه می برند دو سوم به فرض و یک سوم به ر

مطابق ماده ۹۱۹ قانون مدنی

· برادران آبوینی

تمام ترکه را بالسویه به قرابت میبرند

مطابق ماده ۹۱۹ قانون مدنی

سهم الارث طبقه سوم

عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها

حالت انفراد

· خال - خاله (ابی، آبوینی و امی)

تمام تر که را می برد

مطابق ماده ۹۲۹ قانون مدنی

· عمو یا عمه (ابی، آبوینی، امی)

تمام تر که را می برد

مطابق ماده ۹۲۹ قانون مدنی 

سهم الارث طبقه سوم

حالت مخصوص 

عموی ابی و پسر عموی آبوینی

الف: عموی ابی ارث نمیبرد

ب:  پرعموی آبوینی ارث میبرد

مطابق ماده ۹۳۶ قانون مدنی

 سهم الارث طبقه سوم

حالت کلی یا اجتماع اعمام عمات أخوال و خالات

· سهم الارث أخوال و خالات

الف: امی متعدد و مختلف و ابی تنها

ب: ابی ۹ تركه

ج: أمي ها یک نهم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی متعدد و مختلف و أبي متعدد و مختلف

الف: أبيها دو نهم ترك تركه و بالسويه

ب: أمي ها یک نهم ترکه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی 

. أمي تنها و ابی متعدد و مختلف:

الف: أبيها پنج هجدهم تركه و بالسويه

ب: امی یک هجدهم ترکه

 مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی متعدد و مختلف و آبوینی تنها:

الف: ابوینی دو نهم ترکه

ب: أمي ها یک نهم تركه و بالسويه.

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. (۱٫۵) امی متعدد و مختلف و آبوینی متعدد و مختلف

الف: ابوینی ها دو نهم ترکه و بالسويه.

ب: امی ها یک نهم ترکه و باسویه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی تنها و آبوینی متعدد و مختلف

الف: ابوینی ها پنج ششم ترکه و بالسويه

ب: أمي یک هجدهم تركه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

همه امی یا ابی یا ابوینی

یک سوم ترکه را بالسویه می برند

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی 

مشاهده سریع خرید خانه در الهیه تهران

· سهم الارث أعمام و عمات

. أمى متعدد و مختلف و ابی تنها:

الف: ابی چهار نهم ترکه

ب: امی دو نهم ترکه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی متعدد و مختلف و ابی متعدد و مختلف:

الف: ابی ها چهار نهم ترکه و طبق قاعده

ب: أمي ها یک نهم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. أمي تنها و ابی متعدد و مختلف

الف: ابی ها پنج نهم ترکه و طبق قاعده

ب: أمي یک نهم تركه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی متعدد و مختلف و آبوینی تنها:

الف: ابوینی چهار نهم ترکه. 

ب: أمي ها دو نهم تركه و بالسويه.

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی متعدد و مختلف و آبوینی متعدد و مختلف

الف: ابوینی ها چهار نهم ترکه و طبق قاعده.

ب: أمي ها دو نهم تركه و بالسويه.

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. امی تنها و آبوینی متعدد و مختلف

الف: ابوینی ها پنج نهم ترکه و طبق قاعده

ب: امی ها یک نهم تركه

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

. همه امی یا ابی یا آبوینی

دو سوم ترکه را طبق قاعده می برند

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

سهم الارث طبقه سوم

حالت اجتماع أخوال و خالات 

· آبوینی و ابی 

الف: آبوینی ارث میبرند

ب: ابی ارث نمی برد

مطابق ماده ۹۳۰ قانون مدنی

· امی متعدد و مختلف و ابی تنها:

الف: ابی دو سوم تركه

ب: أمي ها یک سوم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۴ قانون مدنی

أمى متعدد و مختلف و أبي متعدد و مختلف

الف : أبيها دو سوم و بالسويه

ب امی ها یک سوم و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۳ قانون مدنی

· أمي تنها و أبي متعدد و مختلف:

الف: ابی ها پنج ششم و بالسويه

ب: أمي یک ششم

مطابق ماده ۹۳۰ قانون مدنی 

. امیی متعدد و مختلف و آبوینی تنها:

الف: ابوینی دو وم ترکه

ب: أمي ها یک سوم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۴ قانون مدنی 

· امی متعدد و مختلف و آبوینی متعدد و مختلف:

الف: ابوینی ها دو سوم و بالسويه

ب: أمي ها یک سوم و بالسويه

· امی تنها و آبوینی متعدد و مختلف

الف: آبويني ها پنج ششم و بالسويه

ب: امی یک ششم

مطابق ماده ۹۳۴ قانون مدنی

· همه امی یا ابی آبوینی

تمام تركه بالسویه تقسیم میشود

مطابق ماده ۹۳۳ قانون مدنی

سهم الارث طبقه سوم

حالت اجتماع اعمام و عمات 

· ابوینی و ابی

الف: ابوینی ارث می برد

ب: ابی ارث نمی برد

مطابق ماده ۹۳۰ قانون مدنی 

· أمي متعدد و مختلف و ابی تنها:

الف: ابي دو سوم تركه

ب: أمي ها یک سوم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۲ قانون مدنی

· امی متعدد و مختلف و ابی متعدد و مختلف:

الف: ابی ها دو سوم و طبق قاعده

ب: امی یک سوم و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۲ قانون مدنی

· امی تنها و ابی متعدد و مختلف:

الف: أبيها پنج ششم و طبق قاعده

ب: امي یک ششم

مطابق ماده ۹۳۲ قانون مدنی

· امی متعدد و مختلف و آبوینی تنها:

الف: ابوینی دو سوم ترکه

ب: أمي ها یک سوم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۲ قانون مدنی

· امی متعدد و مختلف و آبوینی متعدد و مختلف

الف: ابوینی دو سوم ترکه و طبق قاعده

ب: أمي ها یک سوم تركه و بالسويه

مطابق ماده ۹۳۲ قانون مدنی 

· امی تنها و آبوینی متعدد و مختلف:

الف: ابوینی ها پنج ششم و طبق قاعده

ب: أمي یک ششم

مطابق ماده ۹۳۲ قانون مدنی

· همه آبوینی یا ابی

تركه بالسویه تقسیم می شود.

مطابق ماده ۹۳۱ قانون مدنی 

. همه امی هستند:

تمام تركه بالسویه تقسیم میشود

مطابق ماده ۹۳۱ قانون مدنی 

. همه امی هستند:

ترکه طبق قاعده تقسیم میشود.

مطابق ماده ۹۳۵ قانون مدنی

سهم الارث طبقه سوم

حالت اجتماع ساده

· اخوال یا خالات

(ابی، آبوینی و امی)

تمام تر که را بالسویه می برند

مطابق ماده ۹۳۱ قانون مدنی

· اعمام یا عمات

ابی ابوینی و امی تمام تر که را بالسویه میبرند.

مطابق ماده ۹۳۱ قانون مدنی 

 

مشاهده جزئیات وخرید کتاب احکام حقوقی معاملات املاک

 

جهت دریافت اطلاعات بیشتر و خرید کتاب با شماره زیر تماس حاصل فرمایید:

مجید کیوانپور 09129374020