انواع اسناد، آثار و احکام آن در معاملات احکام (بخش چهارم)

قانون کشور ما معمولاً از کشورهایی مثل اتیوپی ،فرانسه، آلمان، سوئیس، مصر، تایلند و دیگر کشورها اخذ و ترجمه شده است و در مواردی هم قانون گذاران توانسته اند از فقه و حقوق اسلامی نیز یاری جویند. نکته جالب توجه این است که مواد قانونی به کار گرفته شده معمولاً ترجمه کلمه به کلمه نامانوس پیچیده و غیر قابل فهم انتخاب شده است.

غبن: خدعه کردن و چیره شدن در معامله فریب دادن کسی در خرید و فروش (فرهنگ عمید).

نکول: ترسیدن و روبرگرداندن از دشمن برگشتن و رو برگرداندن از چیزی خودداری از جواب دادن یا سوگند خوردن خودداری از پرداخت وجه برات یا حواله (فرهنگ عمید)

نکول: به معنای کف و خودداری است و دارای معانی متفاوت است که عبارت است از: نکول از یمین، نکول برات تكول قسم، نكول مدعى عليه، تكول منکر نکول مدعی علیه از قسم و رد قسم. (ترمینولوژی). مشتری به خریدار یا کسی که در عقد بیع قبول عقد میکند و عوض میدهد، مشتری گفته می شود. ماده ۴۲۹ قانون مدنی

تبعض صفقه: نوعی خیار (اختیار است و آن اختیاری است برای یکی از طرفین عقد معوض که عقد نسبت به قسمتی از موضوع عقد صحیح و نسبت به قسمتی دیگر باطل میباشد و در این صورت به موجب چنین خیاری او میتواند عقد را نسبت به قسمت صحیح فسخ کند مثل این که شش دانگ خانه ای را بخرد بعد معلوم شود سه دانگ آن ملک بایع نبوده است. اگر از فسخ صرف نظر نماید نسبت به قسمت باطل مبيع حق مطالبه و استرداد عوض را از طرف مقابل خواهد داشت. ماده ۴۳۴ قانون مدنی

تبری: بیزاری جستن دوری جستن بیزاری فرهنگ عمید، ماده ۴۳۶ قانون مدنی

عهده: به معنای ضعف و نیز وثیقه و کاغذی که در آن وثیقه بیع و شری نوشته میشود کاربرد دارد که در أن مقدار ثمن و اوصاف و حال یا مؤجل بودن تعیین و توافق میشود و غالباً در تمن به کار می رود. مفهوم عبارت ضامن عهده شدم یعنی ضامن ثمن شدم کاربرد دارد عهده شدن به معنای تعهد کردن و ضامن شدن میباشد. ماده ۴۳۶) قانون مدنی

تدلیس به اعمالی گفته میشود که موجب فریب طرف مقابل معامله میشود خصوصیات و ویژگی های تدلیس عبارت است از:

نخست: موضوع مورد تدلیس باید عین باشد. پس مغبون کردن طرف معامله، ولو این که فریب دادن در خصوص قیمت باشد تدلیس محسوب نمی شود.

دوم: تدلیس کننده باید به موضوع تدلیس به نحوی باشد که موجب محرک طرف معامله برای اقدام به معامله باشد. یعنی صفت کمالی را در موضوع مورد معامله اظهار نماید در حالی که آن موضوع، فاقد آن صفت میباشد. ماده ۴۳۸ قانون مدنی

خیار تدلیس خیار ناشی از تدلیس یکی از متعاملین خواه آن معامله عقد بیع با شد و خواه نبا شد خیار تدلیس گفته میشود. (ترمینولوژی)

 

مشاهده سریع آگهی رهن و اجاره ملک در کامرانیه تهران

 

مباشرت: انجام دادن یک عمل حقوقی شخصاً بدون تعیین ،نائب نماینده و وکیل چنان که میگویند حاکم دادگاه خود باید مباشر امر رسیدگی شود و به عضو علی البدل ارجاع کار نکند ماده ۴۴۶ قانون مدنی

شرط: امری است برای آینده که طرفین عقد یا ایقاع کننده حدوث اثر حقوقی عقد یا ایقاع كلاً یا بعضاً را متوقف بر حدوث آن امر محتمل الوقوع نمایند وصفی که یکی از طرفین عقد وجود آن را در مورد معامله تعهد کرده باشند بدون این که آن و صف محتمل الوقوع در آینده باشد. در فقه به معنای کل تعهد، اعم از ضمن عقد یا به طور مستقل و یا جدای از عقد میباشد به همین جهت شرط به دو قسم تقسیم میشود: شروط ضمن عقد و شروط ابتدایی عقد ماده ۴۴۶ قانون مدنی

منفسخ: قراردادی که فسخ شده با شد. ماده ۴۵۲ قانون مدنی منفسخ یعنی فسخ شده، لغو شده، بر انداخته شده از اثر افتاده فرهنگ عمید

اجاره: عقدی است که به موجب آن یک طرف منفعت عین یا نیروی کار خود را در ازاء أخذ أجرت، معامله میکند. مورد اجاره ممکن است اشیاء یا حیوان یا نیروی انسان باشد. ماده ۴۵۴ قانون مدنی

تأخیر: به معنای پس انداختن و دیر کردن است. ماده ۴۵۶ قانون مدنی

قائم مقام: کسی که به جانشینی از دیگری حقوق و تکالیفی پیدا میکند خواه برای اجرای هدف او کار کند مانند نماینده تجاری یا برای اجرای هدف خود باشد مانند وارث نسبت به ترکه و خریدار نسبت به مبیع پس از بیع ماده ۴۶۱ قانون مدنی

معاوضه عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین مالی میدهد به عوض مال دیگر که از طرف دیگر آخذ میکند بدون توجه به این که یکی از عوضین مبیع و دیگری ثمن باشد. (ماده ۴۶۴ قانون مدنی). عوضین فقه  مدنی) به عوض و معوض در عقد معوض عوضین گفته میشود. ماده ۴۶۴ قانون مدنی

ملک مشاع: ملکی که بین چند نفر مشترک باشد و در مقابل ملک مفروز کاربرد دارد.

مال مشاع: مال مشاع یا ملک مشاع به مالی گفته میشود که دو یا چند نفر مالک داشته و سهم هر یک مشخص و ممتاز نباشد ماده ۴۷۵ قانون مدنی

مال الاجاره: به عوض منافع در اجاره اشیاء و حیوانات مال الاجاره گفته میشود. استفاده از عبارت اجاره بها بیش تر رایج است. در اجاره خدمات عوض را اجرت میگویند. ماده ۴۸۳ قانون مدنی

استیجار: به اجاره خواستن اجاره کردن به مزدوری گرفتن اجاره داری فرهنگ عمید، ماده ۴۸۴ قانون مدنی

ید فقه: به عمل تصرف در مالی را ید میگویند این ید خواه تصرف قانونی با شد و خواه غیر قانونی باشد. ماده ۴۸۹ قانون مدنی

جعل: به معنای تزویر و وضع است و مزور و وضاع به معنای جاعل میباشد به معنای ساختن امری از روی قصد و برخلاف واقع جعل گفته میشود مانند سند مجعول و سکه قلب و غیره ماده ۵۰۰ قانون مدنی

مراضات: به تراضی و توافق متقابل دو نفر یا دو طرف برای انعقاد و ایجاد اثر حقوقی معین که به صورت یک عقد معین نباشد مراضات گفته میشود مراضات ممکن است به صورت عقد لازم باشد و ممکن است به صورت عقد جائز حاصل شود و به همین دلیل تعیین تفاوت و فرق آن با صلح دشوار است و نیز ممکن است به صورت عقود معینه باشد. ماده ۵۰۰ قانون مدنی

عقار: به اراضی، عقار گفته میشود. ماده ۵۰۱ قانون مدنی

مزارعه (فقه - مدنی): عقدی است که یک طرف زمینی را برای مدت معینی برای کشت و زرع و تقسیم حاصل به طرف دیگر میدهد. مالک را مزارع و زارع را عامل مزارعه میگویند. (ماده ۵۱۸ قانون مدنی). مزارعه با هم زراعت کردن یا قرار کشت با هم گذاشتن بر طبق قرارداد معین، مزارعه گفته می شود (فرهنگ عمید).

ولایت (فقه - مدنی): نمایندگی قهری یا قانونی پاره ای از اشخاص نسبت به کسانی که به علت ضعف دماغ (مغز) یا اعسار، امور مدنی آنها کلاً یا بعضاً به دست آن نماینده اداره میشود: مانند، پدر، جد و وصی منصوب از طرف آنان و قیم و مدیر تصفیه یا اداره تصفیه و بستانکاران معسر (ماده ۵۲۲ قانون مدنی).

مصالح الأملاک: صلح کننده املاک سازش کننده املاک عمید، ماده ۵۳۹ قانون مدنی

 

مشاهده ومطالعه خلاصه کتب کاربردی

 

آجیر (مدنی - فقه): کسی که خدمت و کار خود را در عوض مزد معامله نماید. عقدی که بین اجیر و طرف اومستأجر واقع میشود اجیر گفته میشود و به آن اجاره خدمت نیز گفته می شود. ماده ۵۴۱ قانون مدنی

مساقات (فقه- مدنی) به معنای آبیاری است و به عبارت دیگر معامله ای است بین مالک درختان و مانند آنها یا کارگر در مقابل حصه ی مشاع معین از نمره ثمره شامل میوه برگ و گل و غیر آن میباشد. ماده ۵۴۳ قانون مدنی

عامل به معنا و مفهوم زیر به کار می رود

1.       عامل مزارعه که زارع است.

2.       عامل مساقات.

3.       عامل مضاربه که سوداگر میباشد و اسم دیگر آن مضارب است.

4.       عامل جعاله که طرف مقابل جاعل است.

5.       به صورت جمع (عوامل) در خصوص مضارعه به کار میرود ماده ۵۱۹ قانون مدنی

مرعی: به معنای مراعات شده کاربرد دارد.

مضاربه: عقدی است که به موجب آن یکی از متعاملین سرمایه میدهد با قید این که طرف دیگر با آن تجارت کرده و در سود آن شریک باشند صاحب سرمایه مالک و مضارب عامل نامیده میشود. ماده ۵۴۶ قانون مدنی

ربح: به معنای پول یا نزول استفاده میشود ماده ۵۵۱ قانون مدنی

جعاله التزام: شخصی به صورت ایقاع میباشد برای پرداخت اجرت معلوم در مقابل عملی در عقد جعاله معین بودن عامل شرط صحت جعاله محسوب نمیشود ملتزم را جاعل و طرف مقابل را عامل و اجرت را جعل و حق الجعاله گفته میشود. ماده ۵۶۱ قانون مدنی

أجرت المسمى: به أجرت شخص مزدگیر در عقد اجاره، أجرت المسمى گفته می شود و هم چنین اجاره ای که توسط مؤجر و مستأجر بر اساس توافق و تراضی مشخص و معلوم میشود نیز اجرت المسمی گفته می شود. این عبارت در متن قراردادهای رسمی که توسط سر دفتران تنظیم میشود بیشتر به چشم میخورد ماده ۵۶۶ قانون مدنی

 

مشاهده جزئیات وخرید کتاب احکام حقوقی معاملات املاک

 

جهت دریافت اطلاعات بیشتر و خرید کتاب با شماره زیر تماس حاصل فرمایید:

مجید کیوانپور 09129374020